Wiążąca interpretacja prawa

Kto może dokonywać interpretacji prawa?

Wiążącej interpretacji prawa, a ściślej mówiąc – jego wykładni legalnej, w aspekcie abstrakcyjnym mogą dokonywać podmioty, które wydały akt prawny. Następuje to w szczególności poprzez zawarcie w akcie prawnym (np. w rozporządzeniu) definicji legalnych, które nadają określonym pojęciom ściśle oznaczone znaczenie. Z pewnego rodzaju wiążącą interpretacją prawa mamy też do czynienia w procesie stosowania prawa przez sądy czy organy administracji. Dokonana przez nie w wyroku czy decyzji administracyjnej wykładnia prawa dotyczy jednak spraw indywidualnych i nie jest wiążąca dla osób i podmiotów niebędących uczestnikami postępowania sądowego lub administracyjnego (chociaż mogą być w niej zawarte wskazówki interpretacyjne pomocne w innych sprawach). Interpretacja prawa dokonana w ten sposób przez sąd lub organ administracji nie może również dotyczyć zdarzeń przyszłych.

Wyjątkami od powyższych zasad są dokonywane przez organy podatkowe interpretacje podatkowe:

• ogólna interpretacja podatkowa oraz
• indywidualna interpretacja podatkowa.

Ogólna interpretacja podatkowa.Wniosek o wydanie interpretacji ogólnej 

 Zgodnie z art. 14a § 1 Ordynacji podatkowej¹ minister właściwy do spraw finansów publicznych dąży do zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, dokonując w szczególności ich interpretacji, z urzędu lub na wniosek, przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów oraz Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (interpretacje ogólne).

Interpretacja ogólna powinna zawierać w szczególności:

1. opis zagadnienia, w związku z którym jest dokonywana interpretacja przepisów prawa podatkowego;
2. wyjaśnienie zakresu oraz sposobu stosowania interpretowanych przepisów prawa podatkowego do opisanego zagadnienia wraz z uzasadnieniem prawnym.

Wniosek o wydanie interpretacji ogólnej powinien zawierać uzasadnienie konieczności wydania interpretacji ogólnej, w szczególności:

1. przedstawienie zagadnienia oraz wskazanie przepisów prawa podatkowego wymagających wydania interpretacji ogólnej;
2. wskazanie niejednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego w określonych decyzjach, postanowieniach oraz interpretacjach indywidualnych wydanych przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej w takich samych stanach faktycznych lub zdarzeniach przyszłych oraz w takich samych stanach prawnych.

Należy zaznaczyć, że o wydanie ogólnej interpretacji podatkowej nie mogą wnioskować organy administracji publicznej.

Indywidualna interpretacja podatkowa

 Interpretacja indywidualna, zgodnie z art. 14b § 2 Ordynacji podatkowej, może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych. Interpretację, która może stanowić wiążącą wykładnię prawa podatkowego, wydaje na wniosek zainteresowanej osoby Minister Finansów, a w praktyce robią to w jego imieniu dyrektorzy izb skarbowych. W przypadku podatków lokalnych interpretację indywidualną może wydać również właściwy wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta lub marszałek województwa.

Przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną są przepisy prawa podatkowego, jednak nie mogą to być przepisy regulujące właściwość oraz uprawnienia i obowiązki organów podatkowych oraz organów kontroli skarbowej, a składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Wniosek składa się na urzędowym formularzu, którego wzór określa rozporządzenie Ministra Finansów². Wnioskujący o wydanie interpretacji indywidualnej składa ponadto oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej. W razie złożenia fałszywego oświadczenia wydana interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych. Wymóg złożenia takiego oświadczenia wynika pośrednio z art. 14b § 5 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym nie wydaje się interpretacji indywidualnej w zakresie tych elementów stanu faktycznego, które w dniu złożenia wniosku o interpretację są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej albo gdy w tym zakresie sprawa została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej.

Jeżeli przedstawione we wniosku stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe odpowiadają zagadnieniu będącemu przedmiotem interpretacji ogólnej wydanej w takim samym stanie prawnym, wydaje się postanowienie o stwierdzeniu, że do stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego opisanych we wniosku ma zastosowanie interpretacja ogólna, z jednoczesnym stwierdzeniem bezprzedmiotowości wniosku. W tym przypadku w postanowieniu wskazuje się oznaczenie interpretacji ogólnej wraz z podaniem miejsca jej publikacji. Na wydane postanowienie przysługuje zażalenie.

Co powinna zawierać indywidualna interpretacja prawa?

Zgodnie z art. 14c § 1 wiążąca interpretacja prawa, którą jest interpretacja indywidualna, powinna zawierać wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie. W razie negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy interpretacja indywidualna zawiera wskazanie prawidłowego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym. Interpretacja indywidualna powinna ponadto zawierać pouczenie o prawie wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

Interpretacja indywidualna wydana w formie dokumentu elektronicznego jest opatrzona bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP.

Interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego wydana powinna być bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku. Wnioskodawca może w każdym czasie wystąpić z żądaniem poinformowania go telefonicznie albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej o dacie wydania interpretacji indywidualnej oraz o zawartej w niej ocenie jego stanowiska albo o innym sposobie rozstrzygnięcia sprawy. Informację przekazuje się niezwłocznie, a w przypadku gdy wnioskodawca wystąpił z tym żądaniem przed wydaniem interpretacji indywidualnej – nie później niż w dniu roboczym następującym po dniu wydania tej interpretacji albo innego rozstrzygnięcia w sprawie.

Zgodnie z art. 14f § 1 Ordynacji podatkowej wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega opłacie w wysokości 40 zł, którą należy wpłacić w terminie 7 dni od dnia jego złożenia. W przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobiera się opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Zwrot nienależnej opłaty następuje nie później niż w terminie 7 dni od dnia zakończenia postępowania w sprawie wydania interpretacji i przysługuje wyłącznie w przypadku:

1. wycofania wniosku – w całości;
2. wycofania części wniosku w odniesieniu do przedstawionego w nim odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego – w odpowiedniej części;
3. uiszczenia jej w kwocie wyższej od należnej – w odpowiedniej części.

Publikacja interpretacji podatkowych

 Interpretacje ogólne są publikowane, bez zbędnej zwłoki, w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów oraz zamieszczane w Biuletynie Informacji Publicznej. Interpretacja indywidualna oraz jej zmiany, wraz z informacją o dacie doręczenia, są niezwłocznie przekazywane organom podatkowym właściwym ze względu na zakres spraw będących przedmiotem interpretacji oraz właściwemu organowi kontroli skarbowej. Interpretacja indywidualna, po usunięciu danych identyfikujących wnioskodawcę oraz inne podmioty wskazane w treści interpretacji, jest ponadto niezwłocznie zamieszczana w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

W Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych zamieszcza się także informację o zmianie, uchyleniu oraz stwierdzeniu wygaśnięcia interpretacji indywidualnej, jak również informacje o nieprawidłowych interpretacjach indywidualnych, które z powodu śmierci, likwidacji lub rozwiązania wnioskodawcy, dla którego interpretacja indywidualna została wydana, nie mogą zostać zmienione, uchylone lub nie można stwierdzić ich wygaśnięcia.

Wiążący charakter interpretacji podatkowych

 O wiążącym charakterze interpretacji prawa dokonanej w interpretacji podatkowej przesądzają przepisy art. 14k § 1-3 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z tymi przepisami zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą, stwierdzeniem jej wygaśnięcia lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie może szkodzić wnioskodawcy, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej. Natomiast zastosowanie się do interpretacji ogólnej przed jej zmianą nie może szkodzić temu, kto się do niej zastosował, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej. Ponadto w zakresie związanym z zastosowaniem się do interpretacji, która uległa zmianie, której wygaśnięcie stwierdzono, lub interpretacji nieuwzględnionej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej, nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się oraz nie nalicza się odsetek za zwłokę.

_____________________________

¹ Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.)

² Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 31 grudnia 2015 r. w sprawie wzoru wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej oraz sposobu uiszczenia opłaty za wniosek (Dz. U. z 2016 r., poz. 14)

Poprzedni materiał

Następny materiał