Nieodebrany sprzęt z serwisu

Nieodebranie sprzętu oddanego do serwisu w związku z reklamacją

Oddanie sprzętu do serwisu w związku ze skierowaniem żądań reklamacyjnych, czy to z tytułu rękojmi za wady fizyczne, czy też na podstawie udzielonej gwarancji, jak również w związku z zawarciem umowy o pozagwarancyjną usługę naprawy, jednoznaczne jest z zawarciem w sposób dorozumiany umowy przechowania tego sprzętu. Tak zawarta umowa ma charakter uboczny względem umowy o usługę naprawy sprzętu, będącej umową główną.

Zgodnie z art. 835 Kodeksu cywilnego¹ przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie niepogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie. Zgodnie z art. 836 K.c., jeżeli wysokość wynagrodzenia za przechowanie nie jest określona w umowie albo w taryfie, przechowawcy należy się wynagrodzenie w danych stosunkach przyjęte, chyba że z umowy lub z okoliczności wynika, iż zobowiązał się przechować rzecz bez wynagrodzenia.

W przypadku umowy przechowania zawartej w sposób dorozumiany podczas przekazywania sprzętu do serwisu można stwierdzić, że okoliczności jej zawarcia nie dają możliwości do żądania wynagrodzenia za przechowywanie. Przechowywanie sprzętu wiąże się jednak z kosztami po stronie przedsiębiorcy prowadzącego serwis, zwłaszcza jeżeli przechowywanie to ma następować już po dokonaniu naprawy lub rozpatrzeniu reklamacji. Niejednokrotnie bowiem osoby, które oddały sprzęt do serwisu, odmawiają później jego odebrania.

Porzucenie sprzętu przez klienta serwisu

Przed taką postawą klientów przedsiębiorcy serwisujący sprzęt próbują się bronić poprzez zastrzeżenia umowne, zgodnie z którymi sprzęt nieodebrany z serwisu po określonym czasie uważa się za porzucony. Podstawę tego ma stanowić art. 180 K.c., zgodnie z którym właściciel może wyzbyć się własności rzeczy ruchomej przez to, że w tym zamiarze rzecz porzuci. Oświadczenie woli o porzuceniu sprzętu miałoby tu następować w sposób dorozumiany, o czym mowa w art. 60 K.c. Przepis ten stanowi w szczególności, że wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny.

Powyższe praktyki przedsiębiorców serwisujących sprzęt należy jednak uznać za nieprawidłowe, a nawet sprzeczne z prawem, co potwierdza orzecznictwo Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz stanowisko organu ochrony konsumentów, jakim jest Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Zgodnie z wyrokiem SOKiK z dnia 6 października 2005 r.² „postanowienie o treści:

Nieodebranie sprzętu z serwisu w umówionym terminie

»Nieodebranie sprzętu w terminie jest wolą wyzbycia się własności, co skutkuje uznaniem sprzętu za porzucony – art. 180 kc w związku z art. 60 kc.«

– wypełnia znamiona klauzuli niedozwolonej wskazanej w art.385(3) pkt 2 k.c., ponieważ prowadzi do wyłączenia odpowiedzialności kontraktowej przedsiębiorcy za powierzony mu do naprawy sprzęt oraz uwalnia go z obowiązku zwrotu rzeczy właścicielowi po wykonaniu umowy. Zdaniem sądu, nieodebranie sprzętu w terminie nie może być poczytane jako jego porzucenie”.

Stanowisko Prezesa UOKiK zostało natomiast wyrażone m.in. w toku postępowania w sprawie stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów prowadzonego przeciwko przedsiębiorcy BMM INVEST Monika Bohdanowicz, zakończonego decyzją³ uznającą, że stosowanie we wzorcu umowy postanowienia w brzmieniu:

„»Nieodebranie sprzętu w ciągu trzech miesięcy od daty przyjęcia do naprawy, zgodnie z art. 180 k.c. w związku z art.60 k.c., Autoryzowany Serwis Nokia potraktuje jako wole wyzbycia się własności, co skutkuje uznaniem sprzętu za porzucony«

– stanowi niedozwolone postanowienie umowne, którego stosowanie jest praktyką naruszającą zbiorowe interesy konsumentów”. Jednocześnie we wskazanej wyżej decyzji UOKiK stwierdził, iż w sytuacji kiedy naprawa została wykonana, a zlecający ją konsument nie odbiera sprzętu, umowa przechowania ulega rozwiązaniu, nie służy już bowiem wykonaniu umowy głównej (usługa naprawy telefonu), a usługodawca może co najwyżej naliczyć wynagrodzenie za przechowanie bezumowne, nie może natomiast domniemywać, iż nieodebranie sprzętu jest równoznaczne z wolą wyzbycia się jego własności.

Naliczanie opłat za przechowywanie sprzętu nieodebranego z serwisu

Za dopuszczalny prawnie sposób dyscyplinowania klientów do odbioru sprzętu z serwisu można więc uznać naliczanie opłat za przechowywanie sprzętu już po dokonaniu naprawy. Należy jednak pamiętać, że opłaty takie nie mogą być nakładane w nadmiernej, nieuzasadnionej wysokości. Wydaje się, że powinny one odpowiadać rzeczywistym kosztom, jakie przedsiębiorca ponosi w związku z koniecznością przechowywania sprzętu. Godnym rozważenia jest również złożenie sprzętu do depozytu sądowego, o którym mowa w art. 467 i następnych Kodeksu cywilnego.

____________________________

¹ Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.)

² Wyrok Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie z dnia 6 października 2005 r. (sygn. akt: XVII AmC 71/04)

³ Decyzja Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie nr RBG-11/2011 z dnia 27 lipca 2011 r.

Poprzedni materiał

Następny materiał