Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia

Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia

Zgodnie z art. 1048 Kodeksu cywilnego (K.c.) „Spadkobierca ustawowy może przez umowę z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim. Umowa taka powinna być zawarta w formie aktu notarialnego”.

Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia to umowa, na mocy której potencjalny spadkobierca zrzeka się dziedziczenia ustawowego po swym spadkodawcy.

Umowę tę zawierają z jednej strony potencjalny spadkobierca ustawowy, z drugiej zaś – jego przyszły spadkodawca.

Jak zatem Pani widzi, żeby zrzec się dziedziczenia po rodzicach to jeszcze dopóki żyją musi Pani spisać z nimi taką umowę przed notariuszem.

Art. 1049 K.c. mówi, że:

„§ 1. Zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych zrzekającego się, chyba że umówiono się inaczej.

§ 2. Zrzekający się oraz jego zstępni, których obejmuje zrzeczenie się dziedziczenia, zostają wyłączeni od dziedziczenia, tak jakby nie dożyli otwarcia spadku.”

Skutki prawne zrzeczenia się dziedziczenia

Zrzeczenie się dziedziczenia wywołuje skutki prawne w chwili śmierci spadkodawcy (otwarcia spadku). Zrzekający się lub jego zstępni, których obejmuje zrzeczenie się, zostają wyłączeni od dziedziczenia, tak jakby nie dożyli otwarcia spadku. Nie mają też prawa do zachowku po spadkodawcy.

Podsumowując, należy stwierdzić, że zrzeczenie się dziedziczenia jest najskuteczniejszym sposobem, aby nie dziedziczyć po śmierci spadkodawcy. Zrzeczenie następuje w drodze umowy, stąd też do jej zawarcia niezbędna jest wola Pani i Pani rodziców. Zrzec się dziedziczenia można więc w każdym czasie, a termin końcowy wyznacza chwila otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy.

Przechodząc do odpowiedzi na Pani pytanie wskazać należy, że zrzeczenie się dziedziczenia nie pozbawia zrzekającego się zdolności dziedziczenia.

Dziedziczenie na podstawie testamentu sporządzonego zarówno przed, jak i po zrzeczeniu się dziedziczenia

Obejmuje ono, jak już napisałam, jedynie dziedziczenie ustawowe. Nie wyłącza zatem dziedziczenia testamentowego przez zrzekającego się. Zrzekający się może dziedziczyć na podstawie testamentu sporządzonego zarówno przed, jak i po zrzeczeniu się dziedziczenia (tak: uchwała Sądu Najwyższego z 15 maja 1972 r., sygn. akt II CRN 38/84, OSN 1972, Nr 11, poz. 197). Może też stać się zapisobiorcą testamentowym.

Czyli mimo zrzeczenia się dziedziczenia może Pani dziedziczyć po rodzicach w testamencie.

Dlatego też w Pani sytuacji, jeżeli np. w razie śmierci rodzeństwa wcześniej niż rodziców, chciałaby Pani przejąć spadek to powinni Pani rodzice spisać testament na pozostałe swoje dzieci i zaznaczyć w testamencie jednocześnie, że gdyby oni nie chcieli lub nie mogli dziedziczyć (np. wówczas gdyby nie dożyli do śmierci rodziców) to wówczas do spadku powołują Panią. W prawie cywilnym taki zapis nazywany jest podstawieniem, a reguluje go art. 963 K.c., który mówi, iż „można powołać spadkobiercę testamentowego na wypadek, gdyby inna osoba powołana jako spadkobierca ustawowy lub testamentowy nie chciała lub nie mogła być spadkobiercą (podstawienie)”. W tym wypadku dziedziczyłaby Pani wyłącznie wtedy, gdyby pozostałe rodzeństwo nie chciało lub nie mogło dziedziczyć. Jest to w mojej ocenie najlepsze wyjście w Pani sprawie.