Zrzeczenie się spadku po ojcu na mamę a późniejsze dziedziczenie

Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia

Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia jest jedyną umową dotyczącą spadku po osobie żyjącej – dopuszczalną na gruncie przepisów Kodeksu cywilnego – którą przyszły spadkodawca może zawrzeć ze spadkobiercą ustawowym za swojego życia.

Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia nazywana jest także umową o spadek po osobie żyjącej albo negatywną umową o dziedziczenie.

Darowizna udziału w spadku

To oznacza, że Pan i Pana rodzeństwo nie możecie zrzec się spadku na rzecz swojej matki, ponieważ spadkodawca, po którym Państwo dziedziczyliście, już nie żyje. Zatem w grę wchodzi darowizna swojego udziału w mieszkaniu na rzecz matki.

Jeżeli udziały Pana rodzeństwa i Pana stanowiące współwłasność majątkową zostaną przekazane matce i dopełnione zostaną obowiązki zgłoszenia darowizny, to Pana mama nie płaci od niego podatku (I grupa podatkowa).

Należy zwrócić uwagę na dyspozycję art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, zgodnie z którym „zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli: zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz udokumentują – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym”.

Brak podatku

Darowizna dokonana przez Pana rodzeństwo i Pana na rzecz matki nie podlega zatem podatkowi od darowizny (zgodnie z przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizn z dnia 28 lipca 1983 r., ponieważ darczyńcą będzie osoba bliska – dzieci. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jeżeli zaliczamy się do I grupy podatkowej, możemy zostać całkowicie zwolnieni z zapłaty podatku.

Należy jeszcze pamiętać o kwocie dopłaty w wys. 350 tys. zł, gdzie Państwo macie również po 1/8 udziału. Jeżeli cała kwotę chcecie pozostawić matce, to również należy dokonać tego drogą darowizny.

Dziedziczenie po śmierci matki

Po śmierci Pana matki, Pan i Pana rodzeństwo dziedziczycie po niej mieszkanie w częściach równych.

Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, jeżeli spadkodawca nie zostawił testamentu, zasady dziedziczenia określa kodeks cywilny. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek (tutaj – nie żyje). Dziedziczą oni w częściach równych. Jeśli dziecko lub któreś z dzieci spadkodawcy nie żyje, wtedy ich udział spadkowy przypada wnukom nieżyjącego dziecka spadkodawcy w częściach równych. Zatem jeżeli np. Pana brat nie dożył otwarcia spadku po matce, to jego udział w wysokości 1/4 dziedziczą jego dzieci (np. dwoje), każde po 1/8.