Zobowiązania obdarowanego w związku ze skargą pauliańską

Czynność prawna dłużnika dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli

Zgodnie z art. 527 Kodeksu cywilnego:

„§ 1. Gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć.

§ 2. Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności.

§ 3. Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

§ 4. Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli korzyść majątkową uzyskał przedsiębiorca pozostający z dłużnikiem w stałych stosunkach gospodarczych, domniemywa się, że było mu wiadome, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli”.

Bezskuteczności czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli można domagać się w drodze powództwa, jak również w drodze zarzutu podniesionego w obronie przed powództwem wytoczonym przez osobę trzecią (jej następcę prawnego).

Wszczęcie postępowania egzekucyjnego

Po uzyskaniu prawomocnego orzeczenia uwzględniającego skargę wierzyciel podejmuje kroki mające na celu wszczęcie postępowania egzekucyjnego. W tym celu wniosek egzekucyjny (orzeczenie wydane przeciwko darczyńcy) kieruje się przeciwko dłużnikowi (nie osobie trzeciej) na podstawie tytułu wykonawczego uzyskanego przeciwko niemu, jednocześnie załączając wyrok uzyskany na skutek wniesienia skargi pauliańskiej. We wniosku wskazuje się składnik majątku, z którego przeprowadzenia egzekucji się domagał. Wówczas komornik dokonuje jego zajęcia tak, jak gdyby przedmiot ten nigdy nie wyszedł z majątku dłużnika, a wierzyciel będzie mógł skutecznie dochodzić przysługującej mu wierzytelności.

W związku z powyższym Pana odpowiedzialność za długi darczyńcy ogranicza się do tego, iż wierzyciel może zaspokoić się z przedmiotu, wobec którego darowiznę sąd uznał za bezskuteczną.

Jednak kwestią Pana odpowiedzialności całym Pana majątkiem pozostają kwoty, które sąd zasądził na rzecz powoda od Pana jako przegrywającego sprawę. Za te koszty odpowiada wyłącznie Pan jako strona przegrywająca. Ponadto, jak wynika z praktyki, można od Pana żądać odsetek za opóźnienia w spłacie, których wierzyciel mógł żądać od Pana od dnia uprawomocnienia się wyroku o uznaniu bezskuteczności czynności. Takie rozwiązanie uzasadnione może być tym, iż to ze względu na przyjęcie przez Pana darowizny wierzyciel nie mógł w odpowiednim czasie się zaspokoić z przedmiotu darowizny, więc konieczność uiszczenia odsetek może obarczać Pana. Oczywiście jeżeli w skardze pauliańskiej nie było żądania dotyczącego odsetek, to nie jest Pan zobowiązany do ich zapłaty.

Odpowiedzialność za długi

Reasumując, Pana odpowiedzialność ogranicza się jedynie do należności zasądzonych od Pana jako pozwanego przez sąd w wyroku dotyczącym skargi pauliańskiej. Za te należności odpowiada wyłącznie Pan jako przegrany w procesie. Pana odpowiedzialność za długi wcześniejsze darczyńcy nie występuje. Je wierzyciel może zaspokoić z przedmiotu darowizny.

Może się zdarzyć, iż przedmiot darowizny nie wystarczy do zaspokojenia się wierzyciela w całości, wtedy to wierzyciel będzie musiał szukać innego majątku dłużnika lub pozostanie niespłacony. Pana odpowiedzialność nie ma z tym nic wspólnego. Pan odpowiada jedynie za należności wskazane w wyroku wydanym przeciwko Panu.

Nieruchomość opisana przez Pana, będąca przedmiotem darowizny, jak wynika z Pana wyjaśnień, jest objęta postępowaniem egzekucyjnym. Dojdzie do jej opisu i oszacowania, a następnie do licytacji komorniczej.

Licytacja komornicza

Cena wywołania na pierwszej licytacji wynosi trzy czwarte sumy oszacowania. Jest to najniższa suma, za którą licytant może nabyć nieruchomość. Podczas przetargu licytanci mogą oferować wyższe kwoty, ale tzw. postąpienie nie może być niższe niż jeden procent ceny wywołania.

Za niższą kwotę licytant może nabyć nieruchomość podczas drugiej licytacji, do której dochodzi, jeśli na pierwszej nie było na nią chętnych. Cena wywołania wynosi wówczas dwie trzecie oszacowania.

Jeżeli podczas drugiej licytacji nikt nie przystąpi do przetargu, wierzyciel egzekwujący albo hipoteczny lub współwłaściciel może tę nieruchomość nabyć na własność, ale po cenie nie niższej niż dwie trzecie kwoty oszacowania.

Jak z powyższego wynika, tylko w takim przypadku wierzyciel może nabyć nieruchomość dłużnika na własność. W inny sposób wierzyciel nie może nabyć własności nieruchomości, a jedynie może ją zlicytować.

Obecnie w stosunku do wierzyciela nieruchomość będąca przedmiotem darowizny nie jest Pana własnością, a nadal należy do majątku jego dłużnika (darczyńcy), dlatego zgody Pana na egzekucję wierzyciel nie potrzebuje.