Znęcanie się, niebieskie karty i co dalej?

Przestępstwo znęcania się

Praca na czarno nie jest sama przez się przesłanką odebrania rodzicowi prawa do opieki nad dzieckiem, czy też ograniczenia mu władzy rodzicielskiej.

Zgodnie z prawem polskim znęcanie się, zarówno fizyczne, jak i psychiczne, jest przestępstwem.

Zgodnie z art. 207 Kodeksu karnego – kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Stosowanie siły fizycznej nie jest warunkiem koniecznym dla bytu tego przestępstwa. Długotrwałe znęcanie się psychiczne nad członkami rodziny uzasadnia pociągnięcie sprawcy do odpowiedzialności za przestępstwo znęcania się.

Groźba bezprawna

Nadto nie można wykluczyć, iż zachowanie ojca dziecka wypełnia równocześnie znamiona innego przestępstwa, tj. groźby bezprawnej, skoro mężczyzna ten straszy Panią, że „Panią zabije”. Wszystko zależy od tego, czy groźba ta rzeczywiście wzbudza u Pani obawę o życie.

Zapowiedź popełnienia przestępstwa na szkodę adresata groźby może być przestępstwem (groźbą karalną), o czym stanowi art. 190 § 1 Kodeksu karnego.

Zgodnie z wyżej powołanym przepisem, kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Nie ma znaczenia, czy grożący zapowiada, iż przestępstwa dokona sam, czy też zrobi to za niego inna osoba, jeśli grożący ma bezpośredni wpływ na jej działania. Ważne jest jednak, aby groźba ta wzbudziła w ofierze strach i obawy. Przy czym ważny jest jedynie subiektywny odbiór tej groźby u pokrzywdzonego, tj. to, czy faktycznie wzbudziła ona u niego obawę spełnienia, czy wywołała uczucie strachu lub zagrożenia (wyrok SN z 27 kwietnia 1990 r., IV KR 69/90; wyrok SA w Lublinie z 11 października 2005 r., II AKa 233/05; wyrok SN z 16 lutego 2007 r., WA 5/07.

Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa

Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa należy zgłosić na Policję lub w prokuraturze. Zawiadomienie o przestępstwie spowoduje wszczęcie postępowania przygotowawczego w formie dochodzenia prowadzonego przez Policję, którego celem będzie ustalenie, czy mężczyzna ten popełnił przestępstwo i jakie, zebranie i zabezpieczenie dowodów, zebranie o osobie podejrzanej danych osobopoznawczych, ustalenie osób pokrzywdzonych jego zachowaniem itd. W tym celu zostaną przesłuchani świadkowie np. Pani, inni członkowie Pani i jego rodziny, może też sąsiedzi.

Jeśli organ prowadzący postępowanie przygotowawcze na podstawie zebranych informacji poweźmie uzasadnione przypuszczenie, iż mężczyzna ten dopuścił się czynu, wówczas wyda postanowienie o przedstawieniu zarzutów i przesłucha go na okoliczność przedstawionych zarzutów; następnie prokurator skieruje przeciwko niemu akt oskarżenia do sądu i sprawa będzie się już dalej toczyła przed właściwym ze względu na miejsce popełnienia przestępstwa sądem rejonowym w wydziale karnym.

Należy pamiętać, że zarówno w postępowaniu przygotowawczym, jak również w sądowym jest Pani uprawniona do składania wniosków dowodowych, np. o powołanie konkretnych świadków na okoliczność awantur i stosunków panujących między Wami.

Postępowanie karne

Proszę jednak pamiętać, iż przestępstwo znęcania się ścigane jest z urzędu, tym samym jeśli złoży już Pani doniesienie, to postępowanie karne zostanie wszczęte i przeprowadzone bez względu na to, czy na późniejszym etapie cofnie Pani swoją wolę ścigania tego mężczyzny.

Natomiast w przypadku przestępstwa groźby karalnej potrzebny jest Pani wniosek o ściganie. Po złożeniu takiego wniosku, postępowanie już dalej będzie się toczyć z urzędu. Wniosek o ściganie może być cofnięty w postępowaniu przygotowawczym za zgodą prokuratora, a w postępowaniu sądowym za zgodą sądu – do rozpoczęcia przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej. Ponowne złożenie wniosku jest niedopuszczalne.

Podsumowując, są podstawy, aby przeciwko temu mężczyźnie zostało wszczęte postępowanie karne. Niemniej musi Pani złożyć stosowne doniesienie, gdyż wypełnienie niebieskiej karty nie jest jednak równoznaczne ze złożeniem zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa. Niebieska karta będzie natomiast stanowiła dowód w sprawie karnej. Dokumentacja niebieskiej karty jest informacją, że w danej rodzinie dochodzi do przemocy.