Kto ponosi odpowiedzialność sprzed zmiany organu prowadzącego szkołę niepubliczną

Zmiany w zakresie osoby prowadzącej szkołę

Zgodnie z art. 168 ust. 1 w zw. z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r., poz. 59 z późn. zm.) przedszkola niepubliczne mogą zakładać osoby prawne i osoby fizyczne po uzyskaniu wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu publicznych szkół i placówek.

Ustawa nie przewiduje zakazu zmiany w zakresie osoby prowadzącej szkołę, dlatego też należy przyjąć, że zmiana taka jest możliwa. Przepisy nie regulują w sposób szczególny takiej zmiany. Należy zatem kierować się komentowanym przepisem i w konsekwencji przyjąć, że osoba, która prowadzi szkołę, powinna zgłosić organowi ewidencyjnemu zmianę w zakresie organu prowadzącego. 

Przejęcie prowadzenia szkoły przez inną osobę a odpowiedzialność za nieprawidłowości powstałe przed zmianą

Niezbędne jest przy tym wykazanie woli obu stron w zakresie przyjęcia prowadzenia szkoły przez inną osobę. Wola ta może być wyrażona w drodze umowy, w której strony złożą stosowne oświadczenia woli.

Organ prowadzący ewidencję dokona stosownych zmian po złożeniu przez osobę prowadzącą szkołę dokumentów potwierdzających zgodne ustalenia stron w zakresie przejęcia prowadzenia szkoły niepublicznej. Zgodnie z art. 10 ustawy organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Należy przy tym zauważyć, że pojęcie odpowiedzialności za działalność szkoły lub placówki jest sformułowane szeroko i nie sprowadza się wyłącznie do punktów wymienionych w przepisie. Odpowiedzialność organu prowadzącego jest jednak różna w poszczególnych obszarach działalności. Organ prowadzący powinien wykazać się dbałością o zapewnienie warunków materialno-organizacyjnych; stosownie do tego przysługują mu odpowiednie uprawnienia nadzorcze. Natomiast organ prowadzący w mniejszym stopniu jest obarczony obowiązkami w sferze bezpośredniej realizacji zadań statutowych, choć nie oznacza to, że w ogóle nie ma na nie wpływu. Jest on zapewniony w szczególności poprzez powierzanie stanowiska i odwoływanie ze stanowiska dyrektora szkoły. Organ prowadzący może również i powinien współdziałać z organem sprawującym nadzór pedagogiczny.

W mojej opinii w przypadku zmiany organu prowadzącego jego odpowiedzialność nie rozpoczyna się w chwili przejęcia placówki – jednak za działania przed przejęciem odpowiada on solidarnie z organem dotychczas prowadzącym szkołę.

Takie rozwiązanie przyjęto także w prawie pracy – w odniesieniu do przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę, gdzie za poprzednie zobowiązania oba organy odpowiadają solidarnie. Oczywiście nowy organ prowadzący ma możliwość uwolnienia się od odpowiedzialności, jeśli wykaże, że nie miał wpływu na powstanie nieprawidłowości.