Zwolnienie od podatku część przychodów pracowników przebywających czasowo za granicą
W swoich zapytaniu odwołuje się Pan do treści art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawy PDOF), zgodnie z którym – zwolniona od podatku jest część przychodów osób, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku służbowym, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunku pracy, w kwocie odpowiadającej 30% diety, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 15.
W świetle powyższego przepisu należy jednoznacznie zaznaczyć, że odnosi się on wyłącznie do osób osiągających przychody z tytułu umów o pracę lub umów podobnych i niestety nie można tej regulacji zastosować do osób świadczących pracę na podstawie umowy-zlecenia. Umowa-zlecenie jest umową cywilnoprawną, a więc zleceniobiorcy nie łączy ze zleceniodawcą stosunek pracy. Przychodu zleceniobiorcy nie należy więc pomniejszać o 30% diety za każdy dzień pobytu.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 12 listopada 2013 r., nr IBPBII/1/415-793/13/AA, stwierdził, że:
"(...) powyższe zwolnienie (czyli na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o PDOF – przyp. red.) przysługuje za każdy dzień przebywania w stosunku pracy w związku z oddelegowaniem. Do dni pobytu za granicą wlicza się więc soboty, niedziele, święta oraz dni urlopu wypoczynkowego, odbywanych w trakcie czasowego pobytu za granicą, pod warunkiem, jeśli w tym czasie pracownik pozostawał w stosunku pracy i przebywał za granicą.”
Niestety przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych nie są podatkowotwórcze, natomiast sama regulacja art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy PDOF wyraźnie stanowi, że zwolnienie to przysługuje wyłącznie osobom pozostającym w stosunku pracy. Przepisów podatkowych nie można analizować w kontekście regulacji i interpretacji ZUS.
Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›
Zwolnione od podatku dochodowego diety i inne należności za czas podróży osoby niebędącej pracownikiem
Do zleceniobiorców można jednak zastosować art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy PIT. W myśl postanowień tego artykułu – zwolnione od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas:
a) podróży służbowej pracownika,
b) podróży osoby niebędącej pracownikiem
– do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.
Aby jednak przedmiotowe świadczenia korzystały ze zwolnienia, muszą być spełnione warunki, które uregulowane zostały w art. 21 ust. 13 ustawy PDOF. Zgodnie z jego treścią – zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ww. ustawy, stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione:
- w celu osiągnięcia przychodów lub
- w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub
- przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub
- przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5 w związku, z wykonywaniem tych funkcji.
Należy zauważyć, iż w powołanym art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy PDOF ustawodawca posłużył się terminem „podróż” bez określenia „służbowa”, dlatego też zakres tego zwolnienia jest szerszy, ponieważ nie ogranicza się ono jedynie do podróży służbowych, ale do wszelkich podróży osób niebędących pracownikami pod warunkiem, że wypłacone diety i inne należności nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów świadczeniobiorców oraz zostały poniesione m.in. w celu osiągnięcia przychodów.
Z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29 maja 2013 r., sygn. IBPBII/1/415-254/13/ASz, wynika, że „prawo do skorzystania ze zwolnienia w odniesieniu do świadczeń za czas podróży przysługuje osobom niebędącym pracownikami, tj. m.in. osobom, którym Wnioskodawca zlecił wykonanie określonego zadania. Przy czym zwolnienie to przysługuje do wysokości limitów określonych w odrębnych przepisach”.
Jak zauważył Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 9.06.2015 r., III AUa 1062/14, nie ma jakichkolwiek podstaw do różnicowania wyłączeń z podstawy wymiaru składek diet i innych należności z tytułu podróży służbowej pracowników oraz zleceniobiorców, którym płatnik składek także zlecać może podróże w celu wykonania zlecenia i dla których podstawę wymiaru składek stanowi, podobnie jak w przypadku pracowników, przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Nota obciążeniowa
