Zeznania w sprawie o alimenty partnera

Sformułowanie Pańskiego pytania wskazuje na to, iż dotyczy ono sprawy alimentacyjnej w postępowaniu toczącym się przed sądem cywilnym.

Prawo do odmowy zeznań w sprawie o alimenty partnera

Należy więc odwołać się do zasad postępowania dowodowego określonych w Kodeksie postępowania cywilnego. W odniesieniu do dowodu w postaci zeznań świadków art. 261 Kodeksu postępowania cywilnego przewiduje dwie instytucje – prawo odmowy składania zeznań oraz prawo odmowy odpowiedzi na pytanie. Jeżeli chodzi o pierwszą z nich, co do zasady nikt nie ma prawa odmówić zeznań w charakterze świadka. Zasada ta nie stosuje się do małżonków stron, ich wstępnych (rodziców, dziadków), zstępnych (dzieci) i rodzeństwa oraz powinowatych w tej samej linii lub stopniu (powinowactwo to stosunek, który powstaję między małżonkiem, a rodziną drugiego małżonka), jak również osób pozostających ze stronami w stosunku przysposobienia. Oznacza to, że te osoby mogą odmówić składania zeznań.

Prawo odmowy zeznań trwa po ustaniu małżeństwa lub rozwiązaniu stosunku przysposobienia. Jednakże odmowa zeznań nie jest dopuszczalna w sprawach o prawa stanu, z wyjątkiem spraw o rozwód.

Odmowa odpowiedzi na pytanie w sądzie

Natomiast odmowa odpowiedzi na pytanie jest możliwa tylko i wyłącznie wtedy, gdy zeznanie świadka mogłoby narazić jego lub jego bliskich (wymienionych powyżej), na odpowiedzialność karną, hańbę lub dotkliwą i bezpośrednią szkodę majątkową albo jeżeli zeznanie miałoby być połączone z pogwałceniem istotnej tajemnicy zawodowej.

Orzecznictwo wskazuje, iż odmowa odpowiedzi na pytanie może być uzasadniona realną możliwością narażenia się świadka lub osoby mu bliskiej (w stopniu określonym powyżej) na odpowiedzialność karną, hańbę (rozumianą jako spotkanie się z rażąco ujemną oceną moralną wskutek określonego postępowania), bezpośrednią i dotkliwą (a więc w znacznym rozmiarze) szkodę majątkową. Odmowę odpowiedzi na zadane pytanie może uzasadniać tylko realna możliwość odpowiedzialności karnej. Odmowy odpowiedzi świadek nie może uzasadniać powołaniem się na ewentualną odpowiedzialność dyscyplinarną lub podobną.

Pojęcie osób bliskich – powołanych na świadka w sprawie

Reasumując, pojęcie osób bliskich nie obejmuje swym zakresem osób faktycznie pozostających we wspólnym pożyciu, ponieważ odnosi się ono wyłącznie do osób wskazanych w art. 261 Kodeksu postępowania cywilnego. Oznacza to, że Pana partnerka jest obowiązana stawić się w sądzie w charakterze świadka i nie może przy tym skorzystać z tych możliwości.

Nieuzasadniona odmowa zeznań przez świadka w sprawie o alimenty

Zgodnie z art. 276 za nieuzasadnioną odmowę zeznań lub przyrzeczenia sąd, po wysłuchaniu obecnych stron co do zasadności odmowy, skaże świadka na grzywnę.

Niezależnie od powyższej grzywny sąd może nakazać aresztowanie świadka na czas nieprzekraczający tygodnia. Sąd uchyli areszt, jeżeli świadek złoży zeznanie lub przyrzeczenie albo jeżeli sprawę ukończono w instancji, w której dowód z tego świadka został dopuszczony.

W sytuacji, gdyby partnerka nie stawiła się na rozprawie oraz tego nie uzasadniła, dyspozycja art. 274 daje sądowi możliwość skazania świadka na grzywnę, a także na ponowną grzywnę w sytuacji, gdyby nie stawił się on na kolejne wezwanie, a także możliwość zarządzenia przymusowego sprowadzenia świadka do sądu.