Zawodowa gra w pokera a legalizacja majątku

Czy gra w kasynie online jest legalna?

Kwestie dopuszczalności grania w kasynach online reguluje obecnie ustawa o grach hazardowych z dniem 1 kwietnia 2017 r., na podstawie ustawy zmieniającej wprowadzono nowe brzmienie większości przepisów tej ustawy. Art. 3 ustawy wskazuje, że urządzanie gier losowych, zakładów wzajemnych, gier w karty i gier na automatach oraz prowadzenie działalności w tym zakresie jest dozwolone na podstawie właściwej koncesji, zezwolenia lub dokonanego zgłoszenia.

Warto także wskazać na treść art. 5 ustawy o grach hazardowych. Przepis ten podaje, że prowadzenie działalności w zakresie gier liczbowych, loterii pieniężnych, gry telebingo oraz gier na automatach poza kasynem gry jest objęte monopolem państwa. Urządzanie gier hazardowych przez sieć internet, z wyjątkiem zakładów wzajemnych i loterii promocyjnych, jest objęte monopolem państwa. Warto również wskazać na treść art. 107 Kodeksu karnego skarbowego. Przepis ten brzmi następująco:

„Art. 107. [Nielegalne gry hazardowe]

§ 1. Kto wbrew przepisom ustawy lub warunkom koncesji lub zezwolenia urządza lub prowadzi gry hazardowe, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie.

§ 2. Kto na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uczestniczy w zagranicznej grze hazardowej, podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych.

§ 3. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu zabronionego określonego w § 1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej z organizowania zbiorowego uczestnictwa w grze hazardowej, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.

§ 4. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1 lub 2 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe”.

Branie udziału w zagranicznych grach hazardowych

Obecnie obowiązujące polskie przepisy wskazują iż karane jest branie udziału w zagranicznych zakładach wzajemnych. Zgodnie bowiem z art. 107 ustawy z 10.09.1999 r. Kodeks karny skarbowy „kto wbrew przepisom ustawy lub warunkom koncesji lub zezwolenia urządza lub prowadzi gry hazardowe, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie. Dodatkowo, kto na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uczestniczy w zagranicznej grze hazardowej podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych. Jeżeli sprawca dopuszcza się powyższego czynu zabronionego w celu osiągnięcia korzyści majątkowej z organizowania zbiorowego uczestnictwa w grze hazardowej, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe”.

W świetle aktualnie obowiązujących przepisów branie udziału w internetowych grach hazardowych, które nie posiadają na terenie Polski odpowiedniego zezwolenia, jest nielegalne i stanowi wykroczenie lub przestępstwo skarbowe. Nie ma niestety żadnych prawnych środków pozwalających na legalizację powyższych dochodów ponieważ przepis prawa wprost stanowi, że udział w zagranicznej grze hazardowej jest nielegalny. Ustawodawca nie przewidział żadnych wyjątków od tej zasady.

Czy można zalegalizować dochód którego źródłem jest wygrana w internetowych grach hazardowych?

Nie ma zatem możliwości legalizacji takiego źródła dochodu, ale istnieje jednak możliwość uniknięcia odpowiedzialności poprzez skorzystanie z instytucji czynnego żalu. Zgodnie bowiem z art. 16 Kodeksu karnego skarbowego „nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu”.

Powyższy przepis stosuje się tylko wtedy, gdy w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ uiszczono w całości wymagalną należność publicznoprawną uszczuploną popełnionym czynem zabronionym. Jeżeli czyn zabroniony nie polega na uszczupleniu tej należności, a orzeczenie przepadku przedmiotów jest obowiązkowe, sprawca powinien złożyć te przedmioty. Zawiadomienie powinno być złożone na piśmie albo przekazane ustnie do protokołu. Ustawa nie wymaga wskazania uzasadnienia takiego zawiadomienia, co oznacza, że może Pan po prostu wskazać, że nie wiedział Pan, że uczestniczenie w zagranicznych grach hazardowych jest nielegalne.

Dodatkowo jak stanowi art. 29, przepadek przedmiotów obejmuje przedmiot pochodzący bezpośrednio z przestępstwa skarbowego. W świetle art. 30 § 5 w wypadkach określonych w art. 107 § orzeka się przepadek dokumentu lub urządzenia do gry losowej, gry na automacie lub zakładu wzajemnego, a także znajdujących się w nich środków pieniężnych oraz wygranych, które na podstawie tego dokumentu przypadają grającemu, a także środków uzyskanych ze sprzedaży udziału w grze lub wpłaconych stawek.

Warto również wskazać, że w myśl art. 16 § 5 „powyższe zawiadomienie jest bezskuteczne, jeżeli zostało złożone:

1) w czasie, kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego;

2) po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony”.

Oznacza to, że czynny żal jest skuteczny wyłącznie, jeżeli dokonana Pan zawiadomienia, zanim organ podatkowy samodzielnie dowie się o całej sprawie. Ponadto czynny żal wiąże się z koniecznością poddania przepadkowi środków uzyskanych z zagranicznej gry hazardowej.

Wygrana w kasynie internetowym a podatek dochodowy

W zakresie kwestii ewentualnego opodatkowania takiej wygranej należy wskazać na treść art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT, który podaje, że podatku dochodowego nie stosuje się do przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy tj. przychodów pochodzących z czynów zabronionych. W rezultacie taka wygrana nie podlega opodatkowaniu ponieważ pochodzi z nielegalnego (zabronionego przez prawo) źródła. Zatem dochód z wygranej w kasynie internetowym nie będzie podlegał opodatkowaniu.

Potwierdza to interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 31.07.2009 r., nr ITPB1/415-434/09/MR:

„Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca zamierza wziąć udział w grze losowej organizowanej za pośrednictwem sieci Internet przez organizatora prowadzącego kasyno on-line, mającego siedzibę na terytorium Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (tam znajduje się również serwer).

Dodatkowo, wykonanie określonych przepisami tej ustawy obowiązków zabezpieczają sankcje karne - art. 107 i 108 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz. U. Nr 111, poz. 765 z późn. zm.). Zgodnie z art. 107 § 1 i § 2 kodeksu, kto wbrew przepisom ustawy lub warunkom zezwolenia urządza lub prowadzi grę losową, grę na automacie, grę na automacie o niskich wygranych lub zakład wzajemny, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie. Tej samej karze podlega, kto na terytorium RP uczestniczy w zagranicznej grze losowej lub zagranicznym zakładzie wzajemnym.

Operowanie więc przez państwo zakazem, wspartym odpowiednimi sankcjami karnymi powoduje, że prowadzona wbrew temu zakazowi działalność nie może być traktowana jako podlegająca obowiązkowi podatkowemu. Konsekwencją prawną takiej działalności jest wymierzenie w przewidzianym przez prawo trybie stosownej kary, a nie jej opodatkowanie. Czynność prawnie zabroniona nie może rodzić skutków w postaci zobowiązania podatkowego.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy. Ustawodawca używając sformułowania »czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy« miał na uwadze zachowania się podmiotów, które nie mogą być przedmiotem stosunku cywilnoprawnego. Zatem pojęcie »czynności«, o których mowa w tym przepisie, oznacza zachowania (czynności faktyczne), które w ogóle nie mogą być wskazane w treści ważnej czynności prawnej, jako świadczenie strony tej czynności. Przedmiotem prawnie skutecznej umowy, w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie mogą być zachowania, które ze swojej istoty są sprzeczne z prawami przyrody, ustawą lub zasadami współżycia społecznego i w konsekwencji w ogóle nie mogą być określone w treści ważnej i wywołującej zamierzone skutki umowy. Chodzi więc o czynności, które w żadnych okolicznościach i warunkach, jakie przepisy prawa przewidują dla zawarcia wolnej od wad umowy, nie mogą być przedmiotem stosunku prawnego.

Z postanowień ww. regulacji wynika generalna zasada, że przychody wynikające z zachowań, które w żadnych warunkach i okolicznościach nie mogą zostać zaakceptowane przez obowiązujący porządek prawny, nie podlegają opodatkowaniu. Przepis ten stanowi zatem wyraz dezaprobaty ustawodawcy w stosunku do określonych zachowań, w tym także takich, które są potępiane przez społeczeństwo. Celem tego przepisu jest wykluczenie sprzeczności pomiędzy ustawową o podatku dochodowym ww., a przepisami prawa cywilnego i karnego, co jest przejawem respektowania zasady jednolitości prawa. Z punktu widzenia tej zasady istotne jest, aby przepisy ustaw podatkowych w żaden sposób nie kolidowały z uniwersalnymi wartościami, które zostały usankcjonowane w przepisach prawa karnego i prawa cywilnego.

W rezultacie ewentualny przychód (wygrana) osiągnięty przez Wnioskodawcę z udziału w grze losowej na warunkach przedstawionych we wniosku nie może być objęty regulacjami zawartymi w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ww. Wnioskodawca powinien mieć również świadomość istnienia negatywnych skutków opisanego w zdarzeniu postępowania. Uczestnictwo bowiem w przedmiotowej grze penalizowane jest odpowiednimi przepisami innych ustaw (kodeks karny skarbowy)”.

Gra w kasynach online z terytorium innego kraju

Nie ma wprawdzie możliwości legalizacji takiego dochodu, jednakże na skutek analizy wyroków sądowych można dojść do wniosku, że warunkiem ukarania jest niezaprzeczalne wykazanie przez organy ścigania, że podatnik grał w grze online z terytorium Polski. W konsekwencji gra w kasynach online z terytorium innego kraju nie będzie podlegać pod odpowiedzialność karnoskarbową w Polsce.

Wyrok Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 30 stycznia 2017 r., sygn. akt IV K 947/15:

„Z przedstawionych dowodów, zwłaszcza rozpatrywanych łącznie, zdaniem Sądu bezspornie wynika, że K. B. (1) uczestniczył w zagranicznych grach losowych lub zagranicznych zakładach wzajemnych urządzanych przez firmę b. (…) skoro ta firma przekazywała na jego konto pieniądze – brak jest informacji, by były to inne należności, niż wygrane. Zwłaszcza, że była partnerka oskarżonego potwierdziła, że grywał i wygrywał. Niemniej żaden dowód nie wskazuje na miejsce, w którym oskarżony uczestniczył w tych akurat grach – nie przedstawiono np. adresu IP, czy historii łączeń z jego komputera od operatora Internetu z tego okresu. Oskarżyciel uznał za wystarczający wpływ środków na jego konto. Linia obrony wskazała jedynie, że mogły to być pieniądze dla współposiadaczki konta – A. K., czemu zaprzeczyła. Niemniej miejsce działania jest informacją istotną, gdyż karalne jest tylko branie udziału w grach na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. By przypisać popełnienie czynu z art. 107 § 2 kk, należy wykazać wypełnienie wszelkich znamion, do których w tym wypadku należy również miejsce działania. Słusznie więc obrońca podniósł, że to znamię nie zostało wykazane – a działanie w S., czy innym miejscu RP nie jest oczywiste, w świetle bliskości granicy niemieckiej i możliwości grania na cudzym komputerze, czy też własnym przenośnym np. w podróży.

Tym samym, wobec niewykazania spełnienia wszystkich znamion przestępstwa, Sąd nie mógł uznać oskarżonego za winnego popełnienia przestępstwa opisanego w zarzucie, z miejscem działania włącznie – którego nie wykazano, co skutkowało uniewinnieniem K. B. (1) i obciążeniem kosztami procesu Skarbu Państwa”.

Wyrok Sądu Rejonowego w Lesku z dnia 15 listopada 2016 r., sygn. akt VI K 198/15:

„Zgodnie z art. 107 § 2 k.k.s. kto na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uczestniczy w zagranicznej grze losowej lub zagranicznym zakładzie wzajemnym podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych.

Warunkiem koniecznym do wypełnienia znamion ww. przestępstwa skarbowego jest między innymi popełnienie tego przestępstwa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z wyjaśnień oskarżonego wynika, iż nigdy na terytorium Polski nie brał udziału w zagranicznych grach losowych lub zagranicznych zakładach wzajemnych, wynika również, iż często w związku z wykonywaną pracą przebywał poza granicami kraju. Wyjaśnienia oskarżonego znajdują potwierdzenie w powyżej opisanych loginach, z których oskarżony korzystał, logując się na swoje konto w banku (…) Oddział I w K. z terytorium Niemiec.

Sam fakt, iż oskarżony otrzymał na swoje dwa konta » wypłatę wygranej« w ocenie sądu nie świadczy o tym, iż brał udział przez sieć Internet w zagranicznych grach losowych lub zagranicznych zakładach wzajemnych na terytorium Polski. Oskarżyciel nie wykazał tego żadnym dowodem w postaci dokumentu lub informacji z firmy (…) – (…).com (…). Natomiast ten fakt, iż oskarżony przebywał w dniach, w których wpływały wpłaty wygranej na jego konta poza granicami kraju wynika wprost z loginów za pośrednictwem, których logował się na swoje konto w banku (…) Oddział I w K.

Dlatego też nie można wykluczyć tego, iż oskarżony przebywając za granicą Polski brał udział przez sieć Internet w zagranicznych grach losowych lub zagranicznych zakładach wzajemnych, co nie jest przez polskie prawo zabronione”.

Zgodnie z postanowieniu Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 17 września 2014 r., sygn. akt II AKz 324/14:

„Nie sposób mówić o choćby uprawdopodobnieniu występowania przesłanek czynu z art. 107 § 2 k.k.s., skoro brak jakiejkolwiek informacji o tym, czy dysponent wskazanego konta podejmował się udziału w jakichkolwiek grach losowych lub zakładach wzajemnych, a także czy działania te wykonywał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Posiadanie konta w polskim banku nie może być utożsamiane z działaniem na terytorium tego kraju tym bardziej, że przestępstwa dokonano przez sieć Internet, z którą gracze mogli się łączyć teoretycznie z każdego miejsca na świecie.

W przedmiotowej sprawie oskarżyciel wykazał jedynie, iż na konto oskarżonego wpłynęły pieniądze z firmy (…) – (…).com (…) tytułem wygranej. Oskarżyciel nie przedstawił jednak żadnego dowodu, który wskazywałby, iż oskarżony przebywając na terytorium Polski uczestniczył przez sieć Internet w zagranicznych grach losowych lub zagranicznych zakładach wzajemnych urządzanych i prowadzonych przez firmę (…) – (…).com (…).

Mając powyższe na uwadze Sąd uniewinnił W. D. od popełnienia czynu zarzucanego mu aktem oskarżenia”

Z powyższych wyroku wynika, że aby możliwe było skazanie osoby za nielegalne uczestniczenie w grze hazardowej przez Internet, organ państwowy musi udowodnić, że uczestniczenie w grze odbywało się z terytorium Polski. Powyższe to wyroki sądowe, co oznacza, że podatnicy, którzy chcą dochodzić słuszności swoich praw, muszą liczyć się z koniecznością odwołania do sądów oraz długotrwałym procesem sądowym.

Uzyskanie dochodu z wygranych w kasynach stacjonarnych

Inaczej natomiast przedstawia się dochód uzyskany z wygranych w kasynach stacjonarnych (zarówno znajdujących się w Polsce, jak i w innych krajach UE). Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 6a ustawy PIT „zwalnia się od podatku wygrane w:

a) grach liczbowych, loteriach pieniężnych, grze telebingo, zakładach wzajemnych, loteriach promocyjnych, loteriach audioteksowych i loteriach fantowych, jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych nie przekracza 2280 zł,

b) grach na automatach, grach w karty, grach w kości, grach cylindrycznych, grach bingo pieniężne i grach bingo fantowe

– urządzanych i prowadzonych przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach hazardowych obowiązujących w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego„.

Jak natomiast wynika z treści art. 21 ust. 23 ustawy PIT „zwolnienia, o których mowa w odniesieniu do wygranych uzyskanych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium loterie, gry lub zakłady wzajemne są urządzane i prowadzone„.

W konsekwencji istnieje możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w przypadku wygranych uzyskiwanych w grach hazardowych organizowanych przez uprawnione podmioty. Należy także pamiętać, że ciężar dowodowy spoczywa na podatniku, który ze zwolnienia chce skorzystać, co oznacza, że musi Pan posiadać dokumenty potwierdzające, że daną kwotę wygrał Pan w legalnych krajowym/zagranicznym kasynie.

W kwestii natomiast Pana dochodów z nauki gry oraz udzielania środków pieniężnych podkreślić należy, że tego rodzaju działania nie są uznawane przez polskie przepisy prawa jako czyny zabronione. Odnośnie dochodów z nauki zakładam, że nie są one osiągane z działalności gospodarczej. W rezultacie na gruncie prawa podatkowego zakwalifikowałbym je jako dochody z działalności wykonywanej osobiście. Zgodnie bowiem z art. 13 pkt 2 ustawy PIT Za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych. Dochody z działalności wykonywanej osobiście podlegają opodatkowaniu wg skali podatkowej i są sumowane z innymi dochodami. Stawka podatku wynosi 18% oraz 32% w przypadku przekroczenia kwoty 85 528 zł.

Natomiast udostępnianie środków innym podmiotom to typowa pożyczka uregulowana w art. 720 Kodeksu cywilnego. Tutaj skutki podatkowe uzależnione są od tego, czy takie udostępnienie przez Pana środków pieniężnych odbywa się za wynagrodzeniem, tzn. czy nalicza Pan odsetki udostępnionego kapitału. Jeżeli tak to tego rodzaju otrzymane odsetki, zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 1 ustawy PIT, podlegają opodatkowaniu 19% podatkiem.

Przechodząc zatem do odpowiedzi na Pana pytania:

Czy dochody z wygranych z legalnych zagranicznych kasyn są w Polsce zwolnione od podatku?

Tak, dochody z wygranych z legalnych zagranicznych kasyn są w Polsce zwolnione od podatku. Należy jednak posiadać dowody potwierdzające, że faktycznie wygrana została osiągnięta w kasynach zalegalizowanych w danym kraju.

Tego rodzaju dochody nie korzystają ze zwolnienia od podatku i należy je opodatkować w kraju rezydencji podatkowej, tj. w Polsce. Zakwalifikowałbym te dochody jako działalność wykonywaną osobiście oraz odsetki od pożyczki (jeżeli faktycznie takie odsetki pobiera Pan od udostępnionego kapitału).

Odprowadzenie podatku od tych innych dochodów w żaden sposób nie wpłynie na kwalifikację dochodów z wygranych w grach hazardowych, ponieważ są to osobne źródła przychodów. Nadal zatem dochody osiągane z kasyna internetowego osiągane z grania z terytorium RP będą stanowiły nielegalne źródła dochodów.