Zawieszenie postępowania przez prokuraturę

Podała Pani w swoim pytaniu dwa artykuły, tj. art. 11 § 2 K.p.k. (Kodeks postępowania karnego) i art. 22 § 1 K.p.k., które są samoistnymi i odrębnymi podstawami zawieszenia postępowania.

Art. 11 § 2 K.p.k. – „jeżeli kara za inne przestępstwo nie została prawomocnie orzeczona, postępowanie można zawiesić. Zawieszone postępowanie należy umorzyć albo podjąć przed upływem 3 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia w sprawie o inne przestępstwo”.

Oznacza to, że przeciwko Pani toczą się co najmniej dwa postępowania karne i z tego względu jedno postępowanie zawiesza się. Przesłanką zawieszenia postępowania jest niecelowość ukarania w jednym z postępowań co w praktyce oznacza, że organ ścigania prowadzący postępowanie wiedząc, że przeciwko Pani toczą się drugie, odrębne postępowania, dokonując porównania hipotetycznych kar w tych dwóch sprawach (tj. jakie kary mogą być wymierzone) stwierdza, że ze względu na prawdopodobną karę w tym drugim postępowaniu zajdzie niecelowość ukarania Panią w prowadzonym przez niego postępowaniu w związku z czym je zawiesza, a następnie umarza – jeśli potwierdzą się jego przypuszczenia; w przeciwnym razie podejmuje je tj. – w razie uniewinnienia oskarżonego, umorzenia wobec niego postępowania bądź orzeczenia kary nie pozwalającej mówić o niecelowości ukarania w sprawie w której postępowanie było zawieszone.

Przykład: przeciwko tej samej osobie X toczą się dwa odrębne postępowania karne (A – o czyn a i B – o czyn b) o co najmniej dwa odrębne czyny karne (a, b). Prawdopodobna kara wymierzona za jeden z czynów (a – w postępowaniu A) spowoduje, że ukaranie za drugi z czynów (b – w postępowaniu B) będzie niecelowe ze względu na rodzaj i wysokość kary, która prawdopodobnie zostanie orzeczona za to pierwsze przestępstwo (a – w postępowaniu A). Niecelowość ukarania wystąpi przede wszystkim w sytuacji drastycznej dysproporcji między surową co do rodzaju i wysokości karą, która może zostać orzeczona w tym pierwszym postępowaniu (za czyn a – w postępowaniu A), a relatywnie łagodną spodziewaną karą w postępowaniu, które podlega zwieszeniu (postępowanie B – o czyn b).

Natomiast art. 22 § 1 K.p.k. jest przesłanką zawieszenia postępowania ze względu na długotrwałą przeszkodę, np. ukrywanie się podejrzanego czy jego chorobę.

Być może w Pani sytuacji wystąpiły równocześnie te dwie przesłanki zawieszenia postępowania; można bowiem wyobrazić sobie sytuację, że w jednej sprawie (A) zachodzi przesłanka z art. 11 § 2 K.p.k. ze względu na jakieś drugie postępowanie (B), które toczy się przeciwko Pani, natomiast to drugie postępowanie (B) nie może toczyć się ze względu na fakt, iż sprawca ukrywa się bądź nie jest znany jego adres zamieszkania. Jednakże są to tylko przypuszczenia, gdyż ze względu na treść Pani pytania i informacje podane przez Panią nie można udzielić jednoznacznej odpowiedzi.

Wspomniała Pani, że jest podejrzana o popełnienie przestępstwa z art. 286 § 1 K.k. co oznacza, że przeciwko Pani prawdopodobnie zostało wydane postępowanie o przedstawieniu zarzutów. Postanowienie to wydaje się, jeśli organy ścigania posiadają dane uzasadniające dostatecznie podejrzenie popełnienie przestępstwa. Postanowienie o przedstawieniu zarzutów niezwłocznie ogłasza się podejrzanemu i przesłuchuje go, chyba że podejrzany jest nieobecny. Wtedy postanowienie nie może mu być ogłoszone.

Ze względu na art. 11 § 2 K.p.k. można jednakże przypuszczać, że przeciwko Pani toczy się jeszcze inne postępowanie o inny czyn.

Na podstawie posiadanych informacji domniemam, że nie została Pani w jakimś postępowaniu przesłuchana i nie zostało ogłoszone Pani postanowienie o przedstawieniu zarzutów stąd nakaz doprowadzenia. Oczywiście pierwsze przesłuchanie może odbyć się z udziałem Pani obrońcy, jednakże ewentualna jego nieobecność nie tamuje postępowania. Prokurator może zarządzić zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie osoby podejrzanej. Może to wynikać z potrzeby przedstawienia w prowadzonym śledztwie zarzutów określonej osobie.

Decyzja o zatrzymaniu i przymusowym doprowadzeniu osoby podejrzanej wymaga – ze względu na jej wagę – formy postanowienia, na które przysługuje zażalenie w terminie 7 dni od jego ogłoszenia lub doręczenia. Należałoby w nim podnieść, że przebywa Pani ciągle pod tym samym adresem, nie ukrywa się w celu uniknięcia odpowiedzialności w związku z czym postanowienie to jest oczywiście bezzasadne.

Zatem zatrzymanie w wyżej wymienionym znaczeniu należy wiązać z koniecznością przymusowego doprowadzenia na przesłuchanie. Doprowadzenie jest bowiem poprzedzone zatrzymaniem, ale nie wyklucza późniejszego, ewentualnego zatrzymania właściwego przez policję na 48 godzin, jeśli zajdą ku temu przesłanki tego rodzaju, że istnieje obawa, iż podejrzany będzie ukrywał się bądź zacierał ślady przestępstwa. W ciągu 48 godzin winna Pani być wydana do dyspozycji sądu bądź zwolniona.

Można wydać postanowienie o zatrzymaniu i doprowadzeniu również w razie nieusprawiedliwionego niestawiennictwa już po ogłoszeniu postanowienia o przedstawieniu zarzutów i pierwszym przesłuchaniu. Podejrzany i oskarżony ma bowiem obowiązek stawić się na każde wezwanie w toku postępowania karnego oraz zawiadamiać organ prowadzący postępowanie o każdej zmianie miejsca swego zamieszkania lub pobytu trwającego dłużej niż 7 dni o czym należy oskarżonego uprzedzić przy pierwszym przesłuchaniu.

Niestety z posiadanych informacji nie jestem w stanie udzielić Pani jednoznacznej odpowiedzi. Jednakże uważam, że nakaz zatrzymania i doprowadzenia wiąże się z doprowadzeniem na przesłuchanie, a nie z zatrzymaniem w znaczeniu właściwym.