Zawieszenie działalności i wyjazd do pracy za granicę

Obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym

Zgodnie  z ustawą o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (art. 9) przedsiębiorcy (tacy jak Pani, dla których identyfikatorem podatkowym jest numer NIP, a nie PESEL) mają obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym przez dokonanie zgłoszenia aktualizacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego, nie później niż w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych.

Zgodnie natomiast z art. 5. ust 5a ww. na wstępie ustawy do zgłoszeń identyfikacyjnych oraz zgłoszeń aktualizacyjnych podatników będących osobami fizycznymi wykonującymi działalność gospodarczą stosuje się formularz wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, zgodnie z ustawą z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz. U. poz. 647, 1544, 1629 i 2244).

Wzór takiego zgłoszenia załączam (zawiera on m.in. dane o miejscu zamieszkania podatnika). Formularze ZAP-3 są już zatem nieaktualne.

Zawieszenie działalności gospodarczej

Zgodnie z poglądami wyrażanymi w nauce prawa i w orzecznictwie osoba fizyczna będąca przedsiębiorcą pomimo zawieszenia działalności gospodarczej nadal może uchodzić w oczach prawa za prowadzącą działalność gospodarczą (tak np.: Michał A. Waligórski, Prawo przedsiębiorcy do zawieszania i wznawiania wykonywania działalności gospodarczej, PUG 2009/8/2-10):

„Zawieszenie działalności gospodarczej można traktować najogólniej jako przerwę lub zastój w jej prowadzeniu wymuszoną przez okoliczności, które uniemożliwiają prowadzenie tej działalności w sposób zorganizowany i ciągły dla realizacji celu zarobkowego. Wskazane cechy pozwalają przyjąć, że zawieszenie działalności gospodarczej to stan, w którym nadal istnieje przedsiębiorstwo i powstałe stosunki zarówno prywatnoprawne (np. umowy prawa cywilnego, umowa spółki cywilnej, itp.) jak też publicznoprawne (np. koncesje, zezwolenia, licencje, wpis do rejestru regulowanej działalności gospodarczej) aczkolwiek działalność gospodarcza zostaje wstrzymana”.

W wyroku  Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, LEX nr 1998966, sygn. akt III AUa 1402/15, z dnia 26 stycznia 2016  r., czytamy:

„Zawieszenie działalności gospodarczej nie jest czasowym jej zaprzestaniem, ale w istocie jej ograniczeniem. Z przepisu art. 14a u.s.d.g. nie można wyprowadzić wniosku, że ograniczenie czynności do dozwolonych w okresie zawieszenia oznacza zaprzestanie wykonywania działalności gospodarczej. Wykonywanie czynności, o których mowa w art. 14a ust. 4 u.s.d.g. jest bowiem nadal wykonywaniem, choć w ograniczonym zakresie, podjętej działalności gospodarczej, gdyż są one właśnie przejawem jej zorganizowania i ciągłości.”

Wskazania wymaga, że zgodnie z art. 81 Kodeksu karnego skarbowego podatnik, który wbrew obowiązkowi nie dokonuje w terminie zgłoszenia identyfikacyjnego albo aktualizacji objętych nim danych albo też podaje w nim dane niezgodne ze stanem rzeczywistym lub niepełne, podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. Tak więc złożenie czynnego żalu wraz z kopią zgłoszenia do CEIDG w sprawie zmiany adresu miejsca zamieszkania byłoby wskazane.

Zamieszkuje Pani od 2017 r. za granicą i tam koncentruje się Pani aktywność życiowa. Można zatem przyjąć w mojej ocenie, że jako „nierezydent” podlega Pani w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu [art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (jest to tzw. ograniczony obowiązek podatkowy)].

Rozliczenie się w Polsce z dochodów uzyskiwanych na jej terytorium

Co do zasady zatem jest Pani zobowiązana rozliczyć się w Polsce z dochodów uzyskiwanych na jej terytorium. Takie dochody (przychody) wymienia art. 3 ust. 2b ustawy o PIT:

„Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

1) pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;

2) działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;

3) działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;

4) położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;

5) papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;

6) tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, instytucji wspólnego inwestowania lub innej osobie prawnej lub z tytułu należności będących następstwem posiadania tych udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków lub tytułów uczestnictwa - jeżeli co najmniej 50% wartości aktywów takiej spółki, spółki niebędącej osobą prawną, funduszu inwestycyjnego, instytucji wspólnego inwestowania lub osoby prawnej, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;

7) tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia;

8) niezrealizowanych zysków, o których mowa w art. 30da”.

Polsko-islandzka umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania

W odniesieniu do nierezydentów jednak konieczne jest uwzględnienie postanowień dwustronnej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej z krajem, w którym osoba taka posiada rezydencję podatkową. W opisanej w pytaniu sytuacji należy wziąć pod uwagę postanowienia polsko-islandzkiej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzonej w Reykjaviku dnia 19 czerwca 1998 r.

M. in. w odniesieniu do tzw. wolnych zawodów takich jak „lekarz” artykuł 14 tej umowy stanowi, że dochód osiągany przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z wykonywania wolnego zawodu albo innej działalności o samodzielnym charakterze podlega opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że osoba ta posiada stałą placówkę w drugim Umawiającym się Państwie w celu wykonywania swojej działalności. Jeżeli posiada ona taką placówkę, to dochód może być opodatkowany w drugim Państwie, jednak tylko w takim zakresie, w jakim może być przypisany tej stałej placówce. Określenie „wolny zawód” obejmuje w szczególności samodzielnie wykonywaną działalność naukową, literacką, artystyczną, wychowawczą lub oświatową, jak również samodzielnie wykonywaną działalność lekarzy, prawników, inżynierów, architektów, dentystów i księgowych. Zacytowany przepis może mieć znaczenie w Pani sytuacji.