Zatrzymane prawo jazdy w Austrii a odzyskanie prawa jazdy w Polsce

Zatrzymanie dokumentu prawa jazdy w Austrii

Art. 42 konwencji o ruchu drogowym, sporządzonej w Wiedniu 8 listopada 1968 r., podpisanej również przez Polskę, mówi, że organy terenowe państwa obcego mogą zatrzymać dokument prawa jazdy kierującemu, który na ich terytoriach popełnił wykroczenie. Prawo jazdy zatrzymane w Austrii zostało lub zostanie wysłane do Polski.

Organy, odsyłając prawo jazdy do polskiego urzędu organy administracji obcej, dołączają do polskiego prawa jazdy informację, z której wynika okres, na który orzeczony został zakaz prowadzenia pojazdów. W celu możliwości weryfikacji do prawa jazdy powinien być dołączony wyrok, z którego wynika okres orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 „prawo jazdy nie może być wydane osobie, w stosunku do której został orzeczony prawomocnym wyrokiem sądu zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych – w okresie i zakresie obowiązywania tego zakazu”. 

Zakaz prowadzenia dotyczy tylko kraju, w którym doszło do przewinienia?. Nie dotyczy Polski. Jednak zgodnie z art. 11 pkt 4 ww. dyrektywy: „4. Państwo członkowskie odmawia wydania prawa jazdy osobie, której prawo jazdy podlega ograniczeniu, zawieszeniu lub cofnięciu w innym państwie członkowskim”.

W artykule 11 w pkt 2 zawarta jest klauzula o wzajemnym przestrzeganiu i respektowaniu konsekwencji wynikających w prawa karnego krajowego i jego stosowania na danym terytorium.

Zatrzymanie prawa jazdy w Austrii a zakaz prowadzenia pojazdów w Polsce

Nie utraci Pan prawa jazdy na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy. Nie będzie Pan zdawał ponownie egzaminu, a prawo jazdy powinno zostać zwrócone po okresie karencji. Jednak prowadził Pan auto pod wpływem alkoholu i to – w zależności od zawartości alkoholu we krwi – może spowodować wydanie przez Polskie organy zakazu prowadzenia pojazdów.

W myśl art. 178a Kodeksu karnego jazda po alkoholu, czyli gdy kierowca ma więcej niż 0,5 promila alkoholu we krwi lub gdy zawartość alkoholu w wydychanym przez niego wynosi powyżej 0,25 mg/l, zagrożona jest karą grzywny, karą ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności do lat 2.

Jeśli nawet nie zostanie wszczęte postępowanie karne, to nadal mamy możliwości stojące po stronie starosty – skierowanie na badania psychologiczne oraz kontrolne sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdem w zakresie posiadanych uprawnień. Zgodnie z art. 140 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy Prawo o ruchu drogowym starosta zobligowany jest do wydania decyzji o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami w razie niepoddania się przez kierowcę sprawdzeniu kwalifikacji w trybie określonym w art. 114 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. Z przepisu art. 114 pkt 2 lit. b Prawa o ruchu drogowym wynika, że pozbawienie ponad rok możliwości prowadzenia pojazdu jest już wystarczającą podstawą do kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji. Taki długi okres przerwy w prowadzeniu pojazdów mechanicznych wymaga niewątpliwie sprawdzenia kwalifikacji kierowcy. Z użytego sformułowania podlega wynika, że decyzje podejmowane na jego podstawie nie zostały pozostawione uznaniu organu orzekającego. Z kolei przez pojęcie pozbawiony prawa jazdy należy rozumieć kategorie prawne przewidziane w Kodeksach karnym i wykroczeń oraz we wskazanej wyżej ustawie (jak zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, zatrzymanie i cofnięcie prawa jazdy).

Konsekwencje zatrzymania prawa jazdy w Austrii za prowadzenie pod wpływem alkoholu

Z art. 103 ust. 1 ustawy o kierujących pojazdami wynika, iż starosta wydaje decyzję o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami w sytuacjach określonych w tym przepisie. W art. 103 ust. 3 ustawy o kierujących pojazdami ustawodawca stwierdził, że starosta wydaje decyzję administracyjną o przywróceniu uprawnień do kierowania pojazdami po ustaniu przyczyn, które spowodowały jego cofnięcie oraz po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej.

Zasadniczo po ustaniu przyczyn zatrzymania prawa jazdy organ winien je zwrócić osobie uprawnionej. Jeżeli ustawodawca uzależnia powyższą czynność od spełnienia dodatkowych przesłanek, to winien to uczynić po ich spełnieniu (np. po uiszczeniu opłaty ewidencyjnej, po uzyskaniu pozytywnego wyniku kontrolnego sprawdzenia kwalifikacji). Przepisy ustawy o kierujących pojazdami nie określają formy prawnej takiej czynności. Zachowanie organu poprzez zwrot zatrzymanego prawa jazdy, czyli działanie w formie zwrotu – inaczej mówiąc: oddanie prawa jazdy – jest czynnością materialno-techniczną. Przez zwrot zatrzymanego prawa jazdy, jego oddanie osobie uprawnionej, organ podejmuje działanie (zachowanie) w ramach sprawy administracyjnej, w drodze czynności materialno-technicznej. W takich okolicznościach zwrot zatrzymanego prawa jazdy umożliwia uprawnionemu prowadzenie pojazdów bez konieczności spełnienia dodatkowych warunków i umożliwia kontynuowanie uprawnienia wynikającego z prawa jazdy.

Odnosząc się do Pana pytania – mimo ukarania w Austrii może Pan zostać wyrokiem sądu pozbawiony kierowania pojazdami, może Pan zdawać ponownie egzamin albo być zobligowany do poddania się badaniom w ramach postępowania w celu sprawdzenia kwalifikacji.

Zgodnie z art 42 § 3 sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio w razie popełnienia przestępstwa określonego w art. 178a prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego § 4 lub jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 173 sprowadzenie katastrofy w ruchu, którego następstwem jest śmierć innej osoby lub ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, albo w czasie popełnienia przestępstwa określonego w art. 177 spowodowanie wypadku w ruchu § 2 lub w art. 355 spowodowanie wypadku komunikacyjnego przez żołnierza § 2 był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, chyba że zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami.