Zatrudnienie lekarzy na dyżury przez prywatną firmę

Podmiot leczniczy niebędący przedsiębiorcą

Stosownie do ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej występują podmioty lecznicze niebędące przedsiębiorcą oraz podmioty wykonujące działalność leczniczą – podmioty lecznicze, o których mowa w art. 4 , oraz lekarze lub pielęgniarki wykonujący zawód w ramach działalności leczniczej jako praktykę zawodową, wskazaną prawem.

Podmiot leczniczy niebędący przedsiębiorcą to podmiot leczniczy wymieniony w art. 4 ust. 1 pkt 2, 3 i 7; czyli:

• samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
• jednostki budżetowe, w tym państwowe jednostki budżetowe tworzone i
• nadzorowane przez Ministra Obrony Narodowej, ministra właściwego do spraw
• wewnętrznych, Ministra Sprawiedliwości lub Szefa Agencji Bezpieczeństwa
• Wewnętrznego, posiadające w strukturze organizacyjnej ambulatorium,
• ambulatorium z izbą chorych lub lekarza, o którym mowa w art. 55 ust. 2a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
• finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581),
• jednostki wojskowe,
  
  – w zakresie, w jakim wykonują działalność leczniczą.

Kogo zaliczamy do podmiotów leczniczych?

Podmiotami leczniczymi są:

• przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584) we wszelkich formach przewidzianych dla wykonywania działalności gospodarczej, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej,
• samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
• jednostki budżetowe, w tym państwowe jednostki budżetowe tworzone i nadzorowane przez Ministra Obrony Narodowej, ministra właściwego do spraw wewnętrznych, Ministra Sprawiedliwości lub Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, posiadające w strukturze organizacyjnej ambulatorium, ambulatorium z izbą chorych lub lekarza, o którym mowa w art. 55 ust. 2a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
• finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581),
• instytuty badawcze, o których mowa w art. 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. Nr 96, poz. 618, z późn. zm.),
• fundacje i stowarzyszenia, których celem statutowym jest wykonywanie zadań w zakresie ochrony zdrowia i których statut dopuszcza prowadzenie działalności leczniczej,
• posiadające osobowość prawną jednostki organizacyjne stowarzyszeń, o których mowa w pkt 5,
• osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania,
• jednostki wojskowe ,
  
  – w zakresie, w jakim wykonują działalność leczniczą.

Powyższe wskazuje, że powinien Pan być przedsiębiorcą – podmiotem leczniczym.

Uprawnienia do udzielania świadczeń zdrowotnych

Działalność lecznicza polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych.

Pan jako przedsiębiorca (lub Pana firma mająca osobowość prawną lub bez osobowości prawnej) nie musi posiadać uprawnień do udzielania świadczeń zdrowotnych, ale musi zapewnić, by były one udzielane w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia.

To samo dotyczy także świadczenia usług na rzecz innych podmiotów, w tym leczniczych.

Świadczenia zdrowotne mogą być bezpośrednio udzielanie przez osobę wykonującą zawód medyczny – czyli osobę uprawnioną na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osobę legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny.

Lekarz to osoba wykonująca zawód medyczny – osoba uprawniona na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoba legitymująca się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny.

Lekarz swoja działalność leczniczą może wykonywać na wiele sposobów. Lekarz może wykonywać swój zawód w ramach działalności leczniczej na zasadach określonych w ustawie oraz w przepisach odrębnych, po wpisaniu do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą.

Praca lekarza a rodzaj umowy cywilnoprawnej

Praca lekarza może być wykonywana w ramach umowy cywilnoprawnej. Jednym z rodzajów umowy cywilnoprawnej jest umowa o dzieło – na mocy której przyjmujący zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Przedmiotem umowy o dzieło po stronie przyjmującego zamówienie jest wykonanie oznaczonego dzieła w sposób, w jaki uzna on za właściwy.

Umowa o dzieło jest umową rezultatu. Jeśli w konkretnym przypadku umowa określa, co ma być rezultatem czynności lekarza i zawiera elementy, o których mowa w art. 627 Kodeksu cywilnego – można zawrzeć z lekarzem umowę o dzieło.

Przy umowie zlecenia rezultat działań lekarza może być z góry zamierzony oraz stanowi przedmiot starań zleceniobiorcy (Pana firmy), ale rezultat ten nie da się z góry przewidzieć jako pewny. Stąd umowa zlecenia jest umową starannego działania.

Praktyka dopuszcza umowy-zlecenia oraz o dzieło. Nie mogą one zawierać elementów charakterystycznych dla stosunku pracy ani nie mogą służyć obchodzeniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.

Sąd Najwyższy w sprawie o sygn. akt II UK 447/13 i II UK 482/13 uznał, że „lekarz jako pracownik pracuje na rzecz swojego pracodawcy nie tylko, gdy zawiera umowę cywilnoprawną ze swoim pracodawcą na dodatkową pracę wykonywaną na jego rzecz; ale także wtedy, gdy lekarz jako pracownik medyczny pracuje na rzecz swojego pracodawcy na podstawie umowy zawartej z innym podmiotem. Stanowisko SN traktowane jest jako zakaz zatrudnienia tych samych pracowników medycznych w ramach tego samego podmiotu leczniczego na podstawie dwóch stosunków pracy, nawet, gdy stosunki te zawierane są z różnymi podmiotami”.

Firma X w takiej sytuacji w myśl prawa powinna prowadzić działalność leczniczą i być podmiotem leczniczym. W przeciwnym wypadku nie ma prawa zatrudniania lekarzy oraz świadczenia usług i udzielania świadczeń zdrowotnych.

Forma działalności zależna byłaby do istniejący potrzeb i warunków. Może to być działalność jednoosobowa, spółka cywilna, spółka jawna, spółka zoo, spółka akcyjna, spółka komandytowa. Możliwa jest taka działalność, jaka Pan planuje. Jest to spotykane w praktyce, np. pewne świadczenia zdrowotne w szpitalu są udzielane przez lekarzy zatrudnianych przez firmy zewnętrzne.

Zatrudnienie lekarza na podstawie kontraktu – umowy cywilnoprawnej – związane byłoby z koniecznością założenia praktyki lekarskiej przez lekarza i podpisaniu umowy o współpracę z Pana firmą jako podmiotem leczniczym.