Zatrudnienie w ciąży, jak uniknąć problemów z ZUS i pracodawcą?• Data: 07-12-2024 • Autor: Izabela Nowacka-Marzeion |
Pracowałam na umowę-zlecenie, umowa została podpisana na rok. Niecałe 2 miesiące przed jej końcem dowiedziałam się, że jestem w ciąży. W tej sytuacji przystałam na propozycję kierownictwa i zawarłam z nimi umowę o pracę od pierwszego dnia miesiąca, żebym miała ubezpieczenie itp. Powiedziano mi jednak, że do dnia porodu, czyli przez 8 miesięcy, nie będę mogła iść na zwolnienie lekarskie, ponieważ ZUS uzna umowę o pracę za fikcyjną i cofnie wszystkie składki, a mnie wyrzucą z pracy. Niestety bardzo źle się czuję i nie jestem w stanie 8 godzin dziennie pracować. Teraz zaproponowano mi, żebym korzystała do dnia porodu z urlopu bezpłatnego, co jest dla mnie absurdem. Czy da się coś z tym zrobić? |
|
Prawa do zasiłku chorobowego po 30 dniach ubezpieczeniaZUS zawsze może podważyć fakt zawarcia umowy o pracę. Skoro nie miała Pani wcześniej ubezpieczenia chorobowego, to i tak przed upływem okresu wyczekiwania nie otrzyma Pani zasiłku. Jest tak, gdyż ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli podlega obowiązkowo temu ubezpieczeniu (np.: umowa o pracę) [art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa; j.t. Dz. U. z 2017 r., poz. 1368]. Warunki nabycia prawa do zasiłku chorobowegoOsoba podlegająca ubezpieczeniu chorobowemu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego – jeżeli podlega obowiązkowo ubezpieczeniu. Ustawa zasiłkowa nie zawiera definicji ubezpieczonego, jednak nie budzi wątpliwości, że tego określenia używa tylko w stosunku do osób, które podlegają ubezpieczeniu chorobowemu, co wynika chociażby z porównania brzmienia art. 4 i art. 6 z art. 7 ustawy, który reguluje prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, używając w tym przypadku określenia „osoba, która stała się niezdolna do pracy”. Zatem nabycie prawa do zasiłku chorobowego następuje w przypadku spełnienia równocześnie dwóch warunków: 1) podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, 2) po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Inaczej mówiąc, okres wyczekiwania (karencji) musi upłynąć w czasie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. W przypadku pracownika, który ubezpieczeniu chorobowemu podlega obowiązkowo, nabycie prawa do zasiłku chorobowego następuje począwszy od 31 dnia (po upływie 30 dni) ubezpieczenia chorobowego. Czy ZUS uzna umowę o pracę za fikcyjną?Reasumując – nie ma przeszkód, aby poszła Pani na zwolnienie lekarskie po upływie 30 dni. Proszę jednak pamiętać, że ZUS może i zapewne zakwestionuje fakt zawarcia umowy o pracę. PrzykładyPracownica w zaawansowanej ciąży i kontrola ZUS Pani Katarzyna została zatrudniona na umowę o pracę trzy miesiące przed planowanym porodem. Wcześniej pracowała na umowę-zlecenie i nie miała ubezpieczenia chorobowego. W trakcie zwolnienia lekarskiego ZUS wszczął kontrolę, uznając, że umowa została zawarta wyłącznie w celu uzyskania zasiłku chorobowego. Po odwołaniu do sądu pracy Pani Katarzyna udowodniła, że faktycznie wykonywała swoje obowiązki w ramach umowy, co potwierdziły jej przełożona oraz współpracownicy. Sąd przyznał jej prawo do zasiłku.
Pracodawca proponuje rozwiązanie umowy Pani Joanna, będąc w 10. tygodniu ciąży, zawarła umowę o pracę po wcześniejszej współpracy na zasadach umowy-zlecenia. Po miesiącu pracy poczuła się gorzej i poszła na zwolnienie lekarskie. Pracodawca, obawiając się kontroli ZUS, zaproponował jej rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. Po konsultacji z prawnikiem Pani Joanna zdecydowała się pozostać na umowie i bronić swoich praw. ZUS przeprowadził kontrolę, ale nie stwierdził naruszeń, gdyż pracodawca przedstawił dokumentację potwierdzającą jej wcześniejszą współpracę i rzeczywiste wykonywanie obowiązków.
Zwolnienie lekarskie i podważenie umowy przez ZUS Pani Monika, zatrudniona na umowę o pracę od 1 stycznia, poszła na zwolnienie lekarskie w związku z ciążą po upływie 45 dni. ZUS odmówił wypłaty zasiłku chorobowego, argumentując, że umowa została zawarta wyłącznie w celu uzyskania świadczeń. Po odwołaniu do sądu Pani Monika przedstawiła dowody na to, że rzeczywiście wykonywała pracę w firmie – w tym raporty zrealizowanych zadań. Sąd orzekł, że umowa była ważna, a świadczenia jej przysługują. PodsumowanieZawarcie umowy o pracę w trakcie ciąży może budzić wątpliwości ZUS, który często kwestionuje jej zasadność, szczególnie gdy szybko po podpisaniu umowy pracownica przechodzi na zwolnienie lekarskie. Aby uniknąć problemów, warto zadbać o udokumentowanie faktycznego wykonywania pracy. W przypadku zakwestionowania umowy możliwe jest odwołanie się do sądu, który oceni jej autentyczność i zasadność wypłaty świadczeń. Oferta porad prawnychJeśli potrzebujesz wsparcia prawnego w sprawach związanych z ZUS lub umowami o pracę, skontaktuj się z nami. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Źródła:1. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm. |
|
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale