Zatrudnienie osoby pobierającej zasiłek opiekuńczy bez jego utraty

Zatrudnienie osoby pobierającej zasiłek opiekuńczy

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 764 zł. Specjalny zasiłek opiekuńczy na opiekę nad niepełnosprawnym członkiem rodziny nie może zostać przyznany opiekunowi, który podejmuje jakąkolwiek działalność zawodową. Dotyczy to zarówno pracy na etacie (również w niepełnym wymiarze godzin), jak i zatrudnienia na podstawie umowy-zlecenia lub umowy o dzieło. Praca nie może być także świadczona w ramach działalności gospodarczej czy działalności nieewidencjonowanej. Uregulowanie to należy ocenić bardzo krytycznie.

Przekroczenie dochodu

Co prawda sądy wypowiadały się na temat przekroczenia dochodu – ale w sposób nieznaczny. W tym kontekście WSA w Poznaniu, bazując na dotychczasowym poglądzie sądów administracyjnych, wskazał, że kryterium to i jego ewentualne przekroczenie należy badać, uwzględniając specyfikę konkretnego stanu faktycznego rozstrzyganej sprawy. Zdaniem WSA w Poznaniu przekroczenie kryterium dochodowego, które ma charakter nieznaczny, minimalny (w analizowanej sprawie nie przewyższa 1 zł) nie może być bezwzględną negatywną przesłanką wykluczającą przyznanie wnioskowanego świadczenia (wyrok WSA w Poznaniu z 26.8.2022 r., sygn. akt II SA/Po 268/22). Niemniej jednak – praca zawodowa doprowadzi do znacznego przekroczenia ww. kwoty zasiłkowej.

Tutaj żadnego rozwiązania „legalnego” niestety nie znajdziemy.

Świadczenie wspierające

Z dniem 1 stycznia 2024 r. weszła w życie ustawa o świadczeniu wspierającym, która wykreśliła specjalny zasiłek opiekuńczy z katalogu świadczeń dostępnych opiekunom.

W sprawach o specjalny zasiłek opiekuńczy, do którego prawo powstało do dnia 31 grudnia 2023 r., stosuje się przepisy dotychczasowe. Opiekunowie, którzy przed 1 stycznia 2024 r. mieli przyznane prawo  do specjalnego zasiłku opiekuńczego bądź prawo to zostało przyznane po 1 stycznia 2024 r. na dotychczasowych zasadach, zachowują prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r., nie dłużej jednak niż do końca okresu, na który prawo zostało przyznane. Prawo to wynika z zagwarantowanych konstytucyjnie ochrony praw nabytych. Warunkiem zachowania prawa do zasiłku jest złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo o niepełnosprawności w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, a następnie złożenie wniosku o ustalenie prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego.

Alternatywą w ramach świadczeń – które umożliwiłyby zatrudnienie, byłoby ubieganie się o świadczenie pielęgnacyjne w poprzednim roku. Obecnie krąg podmiotów w tym zakresie został zawężony i nie będzie miał zastosowania we wskazanym przez Pana stanie faktycznym. Dla rozwiązania – legalnego podkreślam, tej sprawy jedyną alternatywą jest świadczenie wspierające.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym - Dz.U. 2023 poz. 1429