Zaliczenie pracy w gospodarstwie rolnym do stażu pracy

Wliczanie okresów pracy w gospodarstwie rolnym

Zasady wliczania okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy regulują przepisy ustawy z dnia 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz. U. 1990 r. Nr 54, poz. 310).

Zgodnie z art. 1 ustawy „ilekroć przepisy prawa lub postanowienia układu zbiorowego pracy albo porozumienia w sprawie zakładowego systemu wynagradzania przewidują wliczanie do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownika wynikające ze stosunku pracy, okresów zatrudnienia w innych zakładach pracy, do stażu tego wlicza się pracownikowi także:

1. okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie, prowadzonym przez współmałżonka,

2. przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy po ukończeniu 16 roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem,

3. przypadające po dniu 31 grudnia 1982 r. okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin”.

Domownik rolnika

Do 31 grudnia 1990 r. za domownika uznawany był zarówno członek rodziny rolnika, jak i inna osoba pracująca i pozostająca we wspólnym gospodarstwie domowym z rolnikiem po ukończeniu 16. roku życia. Wówczas osoby te nie podlegały obowiązkowi ubezpieczenia, praca ta zaś stanowiła dla nich główne źródło utrzymania.

Po zmianie przepisów, tj. od 1 stycznia 1991 r., za domownika uważa się osobę bliską rolnikowi, która:

• ukończyła 16 lat,
• pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie,
• stale pracuje w tym gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy (art. 6 pkt 2 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników).

Zaświadczenie o pracy w gospodarstwie

Zgodnie z art. 3 ustawy zaświadczenie potwierdzające okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym można uzyskać w urzędzie gminy, na której terenie leży gospodarstwo. Jeżeli urząd gminy nie dysponuje dokumentami umożliwiającymi wydanie takiego zaświadczenia okresy pracy w gospodarstwie rolnym mogą być udowodnione zeznaniami co najmniej dwóch świadków zamieszkujących w tym czasie na terenie, na którym jest położone gospodarstwo rolne. Zeznania te mogą być odebrane przez pracownika urzędu gminy. Pracownik może przedstawiać również inne dowody na okoliczność pracy w gospodarstwie w charakterze domownika. 

Ocena przedstawionych przez pracownika dowodów każdorazowo należy do pracodawcy. W przypadku odmowy wliczenia okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do stażu pracy pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia do sądu pracy z powództwem o uznanie jego roszczeń do uprawnień pracowniczych, których nabycie warunkowane jest odpowiednio długim stażem pracy.