Zakup samochodu z Niemiec a VAT przy umowie w Polsce

Zakup samochodu z Niemiec

Zgodnie z art. 9 ust. 3 ustawy VAT opodatkowaniu podlega wewnątrzwspólnotowe nabycie nowych środków transportu, nawet jeżeli zostało dokonane przez osobę prywatną. Przepis art. 9 ust. 3 ustawy ma zastosowanie w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu. Obowiązek podatkowy spoczywa wówczas na nabywcy bez względu na to, czy jest zarejestrowany jako podatnik podatku od towarów i usług.

Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.

Transakcja nabycia nowych środków transportu jest wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów, pomimo że nabywca nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Przywóz z innego państwa członkowskiego nabywanego tam nowego środka transportu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski, niezależnie od statusu sprzedawcy i nabywcy.

Kupno nowego samochodu a podatek

Po pierwsze wskażmy, że zgodnie z art. 2 pkt 10 lit. a ustawy VAT „za nowy środek transportu uznaje się pojazdy lądowe napędzane silnikiem o pojemności skokowej większej niż 48 centymetrów sześciennych lub o mocy większej niż 7,2 kilowata, jeżeli przejechały nie więcej niż 6000 kilometrów lub od momentu dopuszczenia ich do użytku upłynęło nie więcej niż 6 miesięcy; za moment dopuszczenia do użytku pojazdu lądowego uznaje się dzień, w którym został on pierwszy raz zarejestrowany w celu dopuszczenia do ruchu drogowego lub w którym po raz pierwszy podlegał on obowiązkowi rejestracji w celu dopuszczenia do ruchu drogowego w zależności od tego, która z tych dat jest wcześniejsza; jeżeli nie można ustalić dnia pierwszej rejestracji pojazdu lądowego lub dnia, w którym podlegał on pierwszej rejestracji, za moment dopuszczenia do użytku tego pojazdu uznaje się dzień, w którym został on wydany przez producenta pierwszemu nabywcy, lub dzień, w którym został po raz pierwszy użyty dla celów demonstracyjnych przez producenta”.

Jak wskazuje wyrok WSA w Krakowie z 27.11.2012 r., sygn. akt I SA/Kr 1510/12, każda czynność, w przypadku której nabywane są nowe środki transportu, które następnie są wysyłane lub transportowane na terytorium innego państwa członkowskiego niż państwo wysyłki, uznawana jest za wewnątrzwspólnotowe nabycie, także wówczas, gdy nabywca ani dostawca nie są podatnikami.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie nowych środków transportu podlega, zgodnie z art. 9 ust. 3 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT niezależnie od statusu stron transakcji (sprzedawcy i nabywcy). Nabywca zapłaci podatek nawet wtedy, gdy nie jest podatnikiem VAT lub w ogóle nie prowadzi działalności gospodarczej. Z drugiej strony status dostawcy takiego środka transportu także nie ma znaczenia. Może być nim zarówno podatnik VAT, jak i osoba prywatna. W każdym przypadku nabywca będzie zobowiązany do uregulowania podatku. Ponieważ zasada ta obowiązuje wyłącznie w przypadku nowych środków transportu, niezmiernie ważne jest poprawne zaklasyfikowanie samochodu/samolotu/statku sprowadzanego z innego kraju Unii Europejskiej do nowych środków transportu. W praktyce może bowiem zdarzyć się taka sytuacja, że pojazd, który był już użytkowany w innym kraju Unii Europejskiej, po sprowadzeniu do Polski zostanie uznany przez organ skarbowy za nowy, a transakcja jego nabycia zostanie opodatkowana podatkiem VAT.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie nowego środka transportu jest zawsze opodatkowane w kraju przeznaczenia pojazdu, czyli w tym kraju, w którym pojazd będzie użytkowany. Zakup nowego środka transportu w innym kraju Unii Europejskiej i sprowadzenie go do Polski będą zatem opodatkowane w Polsce (J. Matarewicz [w:] Ustawa o podatku od towarów i usług. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2023, art. 9.).

Podkreślenia wymaga, że czynnością podlegającą opodatkowaniu jest zakup NŚT w innym kraju UE i sprowadzenie go do Polski. Natomiast nie podlega opodatkowaniu zakup NŚT, który już znajduje się na terytorium Polski.

Miejsce zawarcia umowy a podatek

Jeżeli zatem osoba fizyczna kupuje NŚT, który już został przetransportowany do kraju i w momencie zakupu znajduje się na terytorium Polski, to taka czynność nie stanowi WNT po stronie kupującego i nie podlega opodatkowaniu. Natomiast nie ma determinującego znaczenia miejsce zawarcia umowy sprzedaży. Definicja wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów nie uzależnia wystąpienia tego zjawiska od miejsca, w którym podpisano umowę. Decydujące jest natomiast to, czy pojazd spełnia kryteria nowego środka transportu oraz, czy pojazd jest transportowany z jednego kraju UE do Polski.

Jak wynika z definicji WNT, towary w wyniku dokonanej dostawy muszą być transportowane na terytorium Polski z innego kraju UE. Istotne jest zatem położenie towaru na moment zawierania umowy sprzedaży. Jeżeli w momencie zakupu towar znajdował się na terenie Niemiec i następnie został przetransportowany w wyniku dostawy do RP, to taka czynność podlega opodatkowaniu VAT. Natomiast jeżeli w momencie zawierania umowy sprzedaży towar znajdował się na terytorium Polski, to nie jest to czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT – nie występuje WNT.

Niezbędnym elementem, dla uznania transakcji za wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru, jest dokonanie nie tylko przemieszczenia towaru pomiędzy państwami członkowskimi, ale towarzyszyć temu musi także nabycie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, które ma miejsce w innym kraju członkowskim (wyrok WSA w Gliwicach z 12.12.2016 r., sygn. akt III SA/Gl 1023/16).

Źródła:

1. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535
2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 12.12.2016 r., sygn. akt III SA/Gl 1023/16