Zakup i dzierżawa działek rolnych a KRUS

Podleganie pod ubezpieczenie rolne

Zgodnie z art. 7 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników „ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu podlega z mocy ustawy:

1) rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny,

2) domownik rolnika, o którym mowa w pkt 1

– jeżeli ten rolnik lub domownik nie podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu lub nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo nie ma ustalonego prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych”.

Definicja rolnika

Za rolnika w rozumieniu ustawy KRUS uważa się pełnoletnią osobę fizyczną, zamieszkującą i prowadzącą na terytorium Polski, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także osobę, która przeznaczyła grunty prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego do zalesienia (art. 6 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników; dalej: ustawy KRUS).

Zgodnie z art. 336 Kodeksu cywilnego „posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny)”.

Rolnikiem w rozumieniu ustawy KRUS może być zatem nie tylko właściciel działki rolnej, ale także każdy dorosły człowiek, który posiada gospodarstwo rolne i prowadzi w nim działalność rolniczą osobiście i na własny rachunek, np. dzierżawca.

Należy zauważyć, że przy ustalaniu podlegania ubezpieczeniu przyjmuje się domniemanie, że właściciel gruntów zaliczonych do użytków rolnych lub dzierżawca takich gruntów, jeżeli dzierżawa jest zarejestrowana w ewidencji gruntów i budynków, prowadzi działalność rolniczą na tych gruntach.

Zawarcie umowy dzierżawy działki rolnej o powierzchni ponad 1 ha przeliczeniowy i prowadzenie na niej działalności rolniczej skutkuje tym, że dzierżawca objęty jest ubezpieczeniem w KRUS-ie z mocy prawa (obowiązkowo). W takim przypadku dzierżawca jest też objęty obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym.

Wyjaśnienia dla KRUS-u

To oznacza, że skoro posiada Pan grunt rolny i KRUS wezwał Pana do uregulowania zaległych składek, to jeżeli nie złoży Pan odmiennego oświadczenia, KRUS przyjmuje domniemanie, że prowadzi Pan na tym gruncie działalność gospodarczą, a to daje podstawę do podlegania ubezpieczeniu w KRUS-ie.

Innymi słowy powinien Pan złożyć stosowne oświadczenie do KRUS-u, iż jest Pan ubezpieczony w ZUS-ie z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w formie s.c., a tym samym nie może Pan podlegać KRUS-owi, a nadto na posiadanych gruntach nie prowadzi działalności rolniczej. To winno zniechęcić KRUS do przesyłania wezwań do zapłaty.