Zakładanie własnej firmy a okres wypowiedzenia

Okres wypowiedzenia umowy o pracę

W zakresie Pani pytania o wypowiedzenie umowy pragnę zaznaczyć, że na mocy art. 30 § 2¹ Kodeksu pracy (w skrócie K.p.) „okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca”.

Skutkiem złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy będzie więc rozwiązanie umowy trzy miesiące od dnia jej wypowiedzenia, niezależnie od dnia złożenia oświadczenia.

Dla oświadczenie woli, co do zasady, jako do formy czynności prawnej, na podstawie art. 116 Kodeksu cywilnego dopuszczalne jest zastrzeżenie terminu. Gdy jednak skutek zastrzeżenia terminu jest analogiczny do skutku złożenia oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy za wypowiedzeniem, dodatkowe zastrzeżenie terminu wydaje się niepotrzebne.

Czy można założyć działalność gospodarczą w okresie wypowiedzenia?

W zakresie możliwości założenia działalności gospodarczej w okresie wypowiedzenia pragnę podkreślić, że zależne jest to od okoliczności towarzyszących. Co do zasady dopuszczalne jest podejmowanie dodatkowego zatrudnienia, nawet na podstawie umowy o pracę, jeżeli przepisy prawa nie stanowią inaczej.

Podejmowanie dodatkowego zatrudnienia nie może kolidować z pracą pierwotnie wykonywaną, w tym nie może z pewnością stanowić działalności konkurencyjnej.

Podejmowanie działalności w trakcie pozostawania w stosunku pracy (w tym w okresie wypowiedzenia), która może być określona jako działalność konkurencyjna w przeważającej części przypadków może być uznane za naruszenie art. 100 § 2 pkt 4 K.p., a tym samym może stanowić podstawę do wypowiedzenia pracownikowi umowy bądź nawet rozwiązania z pracownikiem umowy w trybie art. 52 K.p.

Podejmowanie działalności w trakcie pozostawania w stosunku pracy

Podjęcie zatrudnienia niekonkurencyjnego generalnie nie może stanowić samoistnej podstawy wypowiedzenia.

W kwestii Pani urlopu – może Pani z pewnością wnieść o udzielenie urlopu w trakcie okresu wypowiedzenia, jednakże pracodawca nie jest związany Pani wnioskiem. Na Pani wyraźne żądanie pracodawca jest obowiązany udzielić 4 dni urlopu w każdym roku, w terminach przez Panią wskazanych (art. 167² K.p.).

Ponadto obowiązkiem pracodawcy jest udzielenie urlopu do zakończenia pierwszego kwartału roku następnego (zob. art. 168 K.p.).

Urlop wypoczynkowy za 2010 r. zgodnie z art. 155¹ K.p. może być także Pani przyznany w niepełnym wymiarze. Zgodnie z przywołanym artykułem „w roku kalendarzowym, w którym ustaje stosunek pracy z pracownikiem uprawnionym do kolejnego urlopu, pracownikowi przysługuje urlop u dotychczasowego pracodawcy – w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze”.

Zgodnie z powyższym jeżeli do dnia złożenia przez Panią wypowiedzenia pracodawca nie udzieli Pani urlopu w wymiarze 26 dni za 2010 r., to będzie on obowiązany do przyznania urlopu proporcjonalnie niższego, bądź w razie niewykorzystania go do upływu okresu wypowiedzenia – do wypłaty stosownego ekwiwalentu.

W tym miejscu należy nadmienić, że na podstawie art. 167¹ K.p. „w okresie wypowiedzenia umowy o pracę pracownik jest obowiązany wykorzystać przysługujący mu urlop, jeżeli w tym okresie pracodawca udzieli mu urlopu”. W takim przypadku, jak zostało to nadmienione uprzednio, urlop jest przydzielany w wymiarze proporcjonalnym do okresu pracy w danym roku.

Podejmowanie dodatkowej działalności zarobkowej w trakcie trwania urlopu wychowawczego

Podejmowanie dodatkowej działalności zarobkowej w trakcie trwania urlopu wychowawczego uregulowane jest kompleksowo w art. 186² K.p. Zgodnie z jego treścią „w czasie urlopu wychowawczego pracownik ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem”.

„W razie ustalenia, że pracownik trwale zaprzestał sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, pracodawca wzywa pracownika do stawienia się do pracy w terminie przez siebie wskazanym, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dnia powzięcia takiej wiadomości i nie wcześniej niż po upływie 3 dni od dnia wezwania”.

Przepis powyższy stosuje się także w razie stwierdzenia przez pracodawcę, że z urlopu wychowawczego korzystają w tym samym czasie oboje rodzice lub opiekunowie dziecka; nie dotyczy to przypadku określonego w art. 186 § 3 K.p.

Kwestią wątpliwą w zakresie wykładni powyższych przepisów jest podejmowanie na podstawie powyżej przytoczonego artykułu działalności mogącej nosić znamiona konkurencyjnej.

W mojej opinii, analogicznie do uprzednich wyjaśnień, podjęcie działalności konkurencyjnej nawet w okresie urlopu wychowawczego, a także nawet bez zawarcia umowy o zakazie konkurencji, może stanowić podstawę do rozwiązania stosunku pracy, w związku ze złamaniem art. 100 § 2 pkt 4 K.p. Sankcjonowanie naruszeń tego typu, co również zostało już podniesione, zależne jest od konkretnego stanu faktycznego, dlatego też brak jest możliwości udzielenia wiążącego stanowiska.

Skrócenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę

Jeśli chodzi o Pani ostatnie pytanie, to jedyną możliwością skrócenia okresu wypowiedzenia jest rozwiązanie z pracodawcą umowy za porozumieniem stron. Nawet po rozpoczęciu okresu wypowiedzenia strony mogą obopólnie cofnąć czynność prawną rozpoczęcia okresu wypowiedzenia oraz rozwiązać umowę w powyższym trybie. W takim przypadku strony będą związane jedynie treścią stosownego porozumienia.

Efekt analogiczny do skrócenia okresu wypowiedzenia można uzyskać poprzez zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy. W takiej sytuacji pracodawca niezależnie od zwolnienia pracownika od obowiązku świadczenia pracy obowiązany jest do wypłaty wynagrodzenia do zakończenia trwania okresu wypowiedzenia.

W zakresie argumentacji, którą może Pani przedstawić pracodawcy dla zasadności wcześniejszego rozwiązania umowy, można w szczególności podać następujące przykłady:

• spadek efektywności pracownika w okresie wypowiedzenia,
• skrócenie okresu wypłaty wynagrodzenia dla pracownika,
• brak spadku morale wśród załogi przedsiębiorstwa.

Ze względu na brak znajomości charakteru Pani zatrudnienia wskazanie argumentacji bardziej precyzyjnej nie jest możliwe.