Zakaz siadania w trakcie pracy

Możliwość odpoczynku przy wykonywaniu pracy stojącej

Niestety często w pracy są trudne i stresujące warunki, często praca sama w sobie jest stresująca i męcząca, a nieraz dochodzi do tego jeszcze postawa pracodawcy. W opisanej przez Panią sytuacji na szczęście przepisy przewidują konkretne rozwiązanie.

Same przepisy Kodeksu pracy co prawda nie zawierają szczegółowych informacji w tym zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Są tam tylko jedynie ogólne informacje opisane w dziale 10. Kodeksu pracy. Bardziej szczegółowo zostało to unormowane w rozporządzeniach będących aktami wykonawczymi do Kodeksu pracy. Kwestia ta została więc opisana w rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. § 49 tego rozporządzenia zawiera regulacje dotyczące pracy siedzącej i stojącej. Tak więc przy wykonywaniu pracy niewymagającej stale pozycji stojącej należy zapewnić pracownikowi możliwość siedzenia. Natomiast przy pracy wymagającej stale pozycji stojącej lub chodzenia należy zapewnić pracownikom możliwość odpoczynku w pobliżu miejsca pracy w pozycji siedzącej, a siedziska powinny spełniać wymagania Polskich Norm.

Czy pracodawca może odmówić pracownikowi odpoczynku w pozycji siedzącej?

Tak więc niezależnie od tego, czy uznać, że Pani praca wymaga pozycji stojącej lub chodzenia, musi mieć Pani zapewnioną możliwość odpoczynku. Nie chodzi tu wcale o miejsce, gdzie są spędzane przerwy, ale właśnie w pobliżu miejsca pracy, za ladą albo gdzieś obok – w bezpośredniej bliskości, a nie np. na zapleczu. Pracodawca nie ma prawa Paniom odmawiać odpoczynku w pozycji siedzącej ani twierdzić, że powinien się on odbywać wyłącznie w czasie przerwy. W mojej ocenie praca czy to kelnerki, czy to sprzedawcy nie wymaga stale pozycji stojącej, gdyż właśnie są chwile, kiedy nie ma klientów. Nawet jednak jeśli uznać, że to praca wymagająca stale chodzenia lub pozycji stojącej, i tak należy się Pani miejsce do siedzenia, gdzie mogłaby Pani odpocząć.

Czy zakaz odpoczynku w pozycji siedzącej w pracy to mobbing?

Trudno mi powiedzieć, czy można to uznać za mobbing, zwłaszcza że brak danych, czy istnieją inne incydenty. Mobbing to mściwe, złośliwe, upokarzające usiłowanie zaszkodzenia pracownikowi lub grupie pracowników. Powinno to być uporczywe, a także winno trwać dłuższy okres czasu, więc na razie lepiej pozostawić tę kwestię.

Można złożyć zawiadomienie do Państwowej Inspekcji Pracy, jeśli pracodawca nie będzie chciał nadal dać żadnego krzesła, a wówczas może otrzymać mandat karny, lub zostanie skierowany wniosek do sądu o wymierzenie grzywny. Ewentualnie wchodzi w grę odpowiedzialność karna za nieprzestrzeganie praw pracowników, jednakże to już przy poważniejszych wykroczeniach.

Tak więc podsumowując – trudno tu mówić o mobbingu, jednakże niewątpliwie dochodzi do naruszenia przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy. Jeśli pracodawca nie posłucha i nie będzie chciał przestrzegać tych zasad, można zawiadomić Państwową Inspekcję Pracy.