Żądanie przez siostrę rekompensaty za opiekę nad mamą

Darowizna dla matki i podział majątku po jej śmierci

Jeżeli Pani matka zmarła, nie pozostawiając testamentu, to po jej śmierci miało miejsce dziedziczenie ustawowe.

Stosownie do art. 931 § 1 Kodeksu cywilnego (K.c.): „w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku”.

Z uwagi na to należy stwierdzić, że spadek po Pani mamie nabyła Pani oraz siostra, każda po 1/2 udziału w spadku.

W skład spadku po mamie wszedł cały jej majątek (w tym również domek letniskowy oraz mieszkanie). Niestety, nie jest to wyłącznie Pani majątek z uwagi na to, że pieniądze na kupno tych nieruchomości pochodziły ze sprzedaży należącej kiedyś do Pani nieruchomości. Darowała Pani mamie nieruchomość i z tą chwilą przekazała Pani prawa własności na rzecz mamy.

Tak więc w chwili obecnej współwłaścicielami wszystkich przedmiotów, które wchodziły w skład majątku po mamie, jest Pani oraz siostra.

Wpływ opieki nad spadkodawcą na podział spadku

Co się tyczy opieki nad mamą i wpływu tej opieki na podział spadku:

Powstaje pytanie, czy o zwrot kosztów związanych z ostatnią chorobą spadkodawcy (Pani mamy) i jego utrzymaniem może wystąpić spadkobierca, na którym ciążył obowiązek alimentacyjny wobec zmarłego. A taki obowiązek, wynikający z więzi rodzinnych, obciąża dorosłe, samodzielne dzieci względem rodziców i to w pierwszej kolejności. Jego celem jest zapewnienie rodzicom koniecznych środków utrzymania, ale także codziennej pomocy, wsparcia, opieki podczas choroby. Jeśli rodzic ma dwoje dzieci, to obowiązek alimentacyjny obciąża każde z nich w takim stopniu, na jaki pozwalają możliwości zarobkowe i majątkowe dzieci. Jeśli jedno z rodzeństwa sumiennie opiekuje się rodzicem, a inne się od tego uchyla, choć mogłoby pomóc przynajmniej finansowo, to pierwsze może żądać od drugiego zwrotu kosztów opieki nad mamą. Jest to tzw. roszczenie regresowe, o którym mówi art. 140 Kodeksu rodzinnego. Oznacza to, że Pani siostra nie powinna liczyć na wyższy udział w spadku (przysługuje jej tylko 1/2 udziału w spadku), ale również ma prawo wystąpić z powództwem regresowym przeciwko Pani o zwrot części kosztów poniesionych na utrzymanie mamy i jej leczenie podczas ostatniej choroby. Wysokość roszczenia regresowego ograniczona będzie wartością świadczeń spełnionych na rzecz matki oraz zakresem usprawiedliwionych potrzeb rodzicielki. Na te okoliczności siostra musi przedstawić dowody. Oczywiście może Pani bronić się przed zarzutem, że nie opiekowała się Pani mamą. Pomocne będą wszelkie środki dowodowe.