Zablokowana sprzedaż mieszkania ze względu na wujka, który nie chce się wyprowadzić, co robić?

Kiedy daną osobę można wymeldować z mieszkania?

Zgodnie z art. 28 ust. 4 ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz. U. z 2021 r., poz. 735) – zameldowanie na pobyt stały lub czasowy służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu pobytu osoby w miejscu, w którym się zameldowała. Z powyższego wynika cel obowiązku meldunkowego określonego w art. 24 ust. 1 i 2 pkt. 1 cytowanej wyżej ustawy. Dokonując bowiem zameldowania na pobyt stały lub czasowy, obywatel polski potwierdza fakt swojego pobytu w określonym miejscu, a więc zamieszkiwania w określonej miejscowości pod określonym adresem. Innymi słowy, celem zameldowania jest dostarczenie organom władzy publicznej informacji w kwestii adresu, pod którym stale lub czasowo dana osoba przebywa, a więc miejsca, gdzie można ją zastać. Obywatel polski, który opuszcza miejsce pobytu stałego lub czasowego przed upływem deklarowanego okresu pobytu, obowiązany jest się wymeldować. Jeżeli pod danym adresem osoba już nie zamieszkuje, to nastąpić ma jej wymeldowanie. Zgodnie z art. 35 ustawy organ gminy wydaje z urzędu lub na wniosek właściciela lub innego uprawnionego podmiotu, decyzję w sprawie wymeldowania obywatela polskiego, który opuścił miejsce pobytu stałego albo opuścił miejsce pobytu czasowego przed upływem deklarowanego okresu pobytu i nie dopełnił obowiązku wymeldowania się.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że w opisywanym przez Pana przypadku nie wystąpiły przesłanki do wymeldowania wujka (brata mamy i cioci). Nadto zaznaczyć należy, że w przypadku złożenia wniosku o wymeldowanie danej osoby wszczynane jest postępowanie administracyjne w tym przedmiocie. Osoba, która ma zostać wymeldowana, jest stroną w tym postępowaniu. Zgodnie bowiem z art. 28 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2022 r., poz. 2000) – stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Zatem nie ma takiej prawnej możliwości, aby wujek nie wiedział o ewentualnym, toczącym się wobec niego postępowaniu w sprawie wymeldowania.

Wspomniał Pan, że wujek nie uiszcza żadnej kwoty z tytułu opłaty, często jest pod wpływem alkoholu i wszczyna awantury. Dlatego też można rozważyć dwie opcje.

Pierwsza opcja – nakazanie opuszczenia lokalu z uwagi na stosowanie przemocy

Chodzi tutaj o złożenie wniosku do sądu o zobowiązanie sprawcy przemocy do opuszczenia mieszkania. Postępowanie w tym przedmiocie określa art. 11a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2021 r., poz. 1249), zgodnie z którym – jeżeli członek rodziny wspólnie zajmujący mieszkanie swoim zachowaniem polegającym na stosowaniu przemocy w rodzinie czyni szczególnie uciążliwym wspólne zamieszkiwanie, osoba dotknięta tą przemocą może żądać, aby sąd, właściwy według przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1575, 1578 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 11) o postępowaniu nieprocesowym, zobowiązał go do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia lub zakazał zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia.

Pojęcie przemocy

Samo pojęcie przemocy jest definiowane przez ustawę w art. 2 pkt. 2 jako jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób wymienionych w pkt 1, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą. Postępowanie sądowe w tym przedmiocie jest prowadzone bardzo szybko. Zazwyczaj pierwszy termin rozprawy jest wyznaczany w ciągu miesiąca od dnia wpływu wniosku. Jeżeli po przeprowadzeniu postępowania sąd ustali, że stosowana jest przemoc przez osobę wspólnie zamieszkującą, to nakaże jej opuszczenie zajmowanego mieszkania.

Druga opcja: postępowanie eksmisyjne

Dodatkowo w przypadku opisanym przez Pana można rozważyć również wystąpienie z pozwem o eksmisję przeciwko wujkowi z uwagi na to, że nie partycypuje w kosztach związanych z utrzymaniem lokalu. Podstawę prawną eksmisji stanowi art. 222 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r., poz. 1360), zgodnie z którym właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Postępowanie to jest znacznie dłuższe niż postępowanie wszczęte na gruncie przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.

Zwrot kosztów utrzymania mieszkania

Skoro wujek nie partycypuje w żadnych kosztach związanych z utrzymaniem lokalu, to można rozważyć pozwanie go do sądu powszechnego o zwrot części przypadających na niego kosztów związanych z czynszem, kosztami energii, prądu. W tym celu należy zebrać wszystkie rachunki wskazujące na uiszczanie opłat przez Pana za następujące okresy:

• czynsz, prąd – za okres maksymalnie 3 lat wstecz,
• woda – za okres maksymalnie 2 lat wstecz.

Następnie obliczyć część opłat przypadającą na wujka, wezwać go do zwrotu powyższej kwoty, a w przypadku braku zapłaty – skierować sprawę na drogę postępowania sądowego.