Wyrobienie nowego paszportu w konsulacie a europejski nakaz aresztowania

Wydanie nowego dowodu osobistego bądź paszportu osobie za którą został wydany europejski nakaz aresztowania

Okoliczność, iż wydany został za Panem europejski nakaz aresztowania, nie ma wpływu na Pańskie prawo ubiegania się o wydanie nowego dowodu tożsamości, w tym paszportu. Prawo to gwarantuje Panu ustawa z dnia 13.07.2006 r. o dokumentach paszportowych w art. 3 stanowiącym, iż „każdy obywatel polski ma prawo do otrzymania paszportu. Pozbawienie lub ograniczenie prawa może nastąpić wyłącznie w przypadkach przewidzianych w ustawie”.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy „dokument paszportowy wydaje się na wniosek osoby pełnoletniej po przedłożeniu wymaganych dokumentów, pobraniu danych biometrycznych i uiszczeniu należnej opłaty”. Zapis tego przepisu nie pozostawia organowi wydającemu paszport prawa do samodzielnej decyzji, czy wydać paszport obywatelowi, czy też odmówić.

Kiedy organ może odmówić wydania paszportu?

Oczywiście istnieją sytuacje, w których organ ma obowiązek odmówienia wydania paszportu osobie się o niego ubiegającej.

Wydania dokumentu paszportowego odmawia się zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy na wniosek „sądu prowadzącego przeciwko osobie ubiegającej się o dokument paszportowy postępowanie w sprawie karnej lub postępowanie w sprawie o przestępstwo skarbowego, postępowanie w sprawie nieletniego lub prowadzącego postępowanie cywilne; organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze, organu postępowania wykonawczego w sprawie karnej, w tym o przestępstwo skarbowe, przeciwko osobie ubiegającej się o wydanie dokumentu paszportowego”.

W przypadkach uzasadnionych ważnym interesem osoby ubiegającej się o dokument paszportowy, pomimo istnienia przesłanek uzasadniających odmowę jego wydania, konsul może wydać paszport tymczasowy. O wydaniu takiego paszportu konsul informuje organ, który wystąpił z wnioskiem o niewydawanie dokumentu paszportowego.

Odmowa wydania paszportu może także nastąpić w oparciu o przepisy Kodeksu postępowania karnego. „W razie uzasadnionej obawy ucieczki można zastosować w charakterze środka zapobiegawczego zakaz opuszczania przez oskarżonego kraju, który może być połączony z zatrzymaniem mu paszportu lub innego dokumentu uprawnionego do przekroczenia granicy albo z zakazem wydania takiego dokumentu” (art. 277 § 1). Zakładam, iż skoro przebywa Pan za granicą, to takie postanowienie nie było wydane w Pańskiej sprawie. Istotne jest to, że żeby konsul mógł na tej podstawie odmówić wydania Panu paszportu, musi samodzielnie sprawdzić, czy nałożono na Pana taki zakaz. Wyjątkową rzadkością jest, by konsulaty dokonywały takich ustaleń.

Czy konsul może odmówić wydania paszportu?

Do dokonania odmowy wydania Panu paszportu nie jest wystarczające, że konsul poweźmie wiadomość o fakcie poszukiwania Pana listem gończym lub ENA, konieczne jest, by zgodnie z przepisami Kodeksu karnego (art. 277 § 1) oraz ustawy o dokumentach paszportowych (art. 17) złożony został wniosek o niewydawanie paszportu lub postanowienie organów ścigania o zakazie.

Istnieje możliwość, iż po wydaniu paszportu Pański dokument zostanie unieważniony. Stać się tak może jedynie w dwóch sytuacjach wskazanych w art. 38 ust. 1 ustawy. Po pierwsze na wniosek sądu prowadzącego przeciwko posiadaczowi dokumentu paszportowego postępowanie w sprawie karnej lub postępowanie w sprawie o przestępstwo skarbowe, postępowanie w sprawie nieletniego lub prowadzącego postępowanie cywilne. Druga sytuacja: na wniosek organu prowadzącego postępowanie przygotowawcze, organu postępowania wykonawczego w sprawie karnej, w tym o przestępstwo skarbowe, przeciwko posiadaczowi dokumentu paszportowego. Aby doszło do unieważnienia paszportu, organ ścigania musi powziąć wiadomość, iż wydano Panu nowy paszport i złożyć wniosek o jego unieważnienie. Sytuacje takie ze względu na nawał obowiązków organów ścigania zdarzają się wyjątkowo.

Może więc Pan udać się do konsulatu lub właściwej ambasady celem złożenia wniosku o wydanie paszportu oraz następnie po jego odbiór. Służby dyplomatyczne nie mają prawa do zatrzymywania obywateli i dokonywania ich ekstradycji do kraju wydania ENA. Musi Pan jednak pamiętać, iż w sytuacji, gdy jest ENA, to w przypadku dokonywania kontroli przez organy ścigania lub służby celne na granicy, zostanie Pan natychmiast zatrzymany. Jeżeli więc chce Pan swobodnie poruszać się po świecie, proponuję, by skontaktował się Pan z właściwą prokuraturą prowadzącą Pańską sprawę i poinformował ich o chęci przyjazdu do kraju.