Wyrejestrowanie działalności z datą wsteczną

Wyrejestrowanie działalności z datą wsteczną

W tej sytuacji konsekwencje można podzielić na następujące:

• konsekwencje podatkowe (obowiązek odprowadzenia ewentualnych zaległości podatkowych) – najprawdopodobniej uległy one przedawnieniu;

• konsekwencje karnoskarbowe – tych w zasadzie można będzie uniknąć, jeżeli organy podatkowe nie mają na tę chwilę wyraźnie udokumentowanej wiedzy o Pani zaniedbaniu; dodatkowo najprawdopodobniej uległy one przedawnieniu razem z zobowiązaniami podatkowymi;

• konsekwencje w zakresie ubezpieczeń społecznych (konieczność odprowadzenia zaległych składek za okres zawieszenia) – w tym przypadku rzeczywiście może być problem, należałoby zatem zadbać o to, aby w miarę możliwości uniknąć konieczności odprowadzania składek.

W tym celu należy postarać się wyrejestrować działalność z datą wsteczną – najwcześniejszą, jaka będzie możliwa, najlepiej z dniem faktycznego zakończenia działalności. Konsekwencją może być zainteresowanie ZUS okresem po wyrejestrowaniu działalności dokumentem ZWPA. Przy odrobinie szczęścia sprawa zakończy się na złożeniu wyjaśnień i nie będzie konsekwencji finansowych.

Przedawnienie zaległości podatkowych

Jeżeli chodzi o ewentualne zaległości podatkowe – najprawdopodobniej sprawa uległa już przedawnieniu.

Zgodnie z art. 44 Kodeksu karnego skarbowego (K.k.s.):

„§ 1. Karalność przestępstwa skarbowego ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat:

1) 5 – gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą grzywny, karą ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat;

2) 10 – gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata.

§ 2. Karalność przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej ustaje także wówczas, gdy nastąpiło przedawnienie tej należności.

§ 3. W wypadkach przewidzianych w § 1 lub § 2 bieg przedawnienia przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej rozpoczyna się z końcem roku, w którym upłynął termin płatności tej należności. Jeżeli sprawca przestępstwa skarbowego dopuścił się uszczuplenia lub narażenia na uszczuplenie należności celnej, bieg jego przedawnienia rozpoczyna się z dniem, w którym powstał dług celny; jeżeli nie jest możliwe określenie dnia powstania długu celnego, bieg przedawnienia przestępstwa skarbowego rozpoczyna się z dniem najwcześniejszym, w którym istnienie długu celnego zostało ustalone”.

Okresy przedawnienia ulegają w pewnych przypadkach przedłużeniu, np. w przypadku wszczęcia postępowania karnego przeciwko sprawcy. Jak rozumiem jednak, taka okoliczność nie miała w Pani przypadku miejsca.

Okres przedawnienia zobowiązań podatkowych (w podatkach dochodowych oraz w podatku od towarów i usług) wynosi co do zasady 5-6 lat.

Zgodnie z art. 70 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa (j.t. Dz. U. z 2012 r., poz. 749): „zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku”. Należy zatem uznać, że ewentualne zobowiązanie za ostatni rok prowadzenia firmy (rok jej zawieszenia) uległy przedawnieniu 31 grudnia 2012 r. (w tym dniu upływa 5 lat od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatków za 2006 r.).

Są przy tym od tej zasady pewne wyjątki (w przypadku np. wydania decyzji o odroczeniu lub rozłożeniu na raty podatku lub zaległości podatkowej, zastosowania wobec podatnika środka egzekucyjnego, wszczęcia postępowania karnoskarbowego itd.).

W ogóle nie ulegają przedawnieniu zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką lub zastawem skarbowym, jednakże po upływie terminu przedawnienia zobowiązania te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu.

Z Pani opisu wnioskuję, że żadna z powyżej opisanych sytuacji nie miała miejsca (jak rozumiem organ podatkowy nie posiadał wiedzy o nieprawidłowościach, nie dążył zatem do ich zabezpieczenia, względnie przymusowego pobrania). Z dużym prawdopodobieństwem można więc założyć, że zobowiązania podatkowe związane z zakończoną działalnością gospodarczą uległy już przedawnieniu. W tej sytuacji nie ma ani obowiązku, ani możliwości skutecznego złożenia korekt zeznań i deklaracji (zakładając, że w ogóle byłoby to konieczne z tytułu np. nierozliczonego remanentu).

Ewentualną konsekwencją mogłoby być postępowanie w sprawie opodatkowania dochodu z nieujawnionych źródeł. Zakładam jednak, że za 2005 r. rozliczyła się Pani prawidłowo, natomiast w 2006 r. nie osiągnęła Pani raczej niezgłoszonych do opodatkowania dochodów na dużą skalę.

Podsumowując, należy stwierdzić, że najważniejsze będzie w tym przypadku korzystne rozwiązanie kwestii składek na ZUS (poprzez wyrejestrowanie działalności z datą wsteczną). Jeżeli nie będzie to możliwe, powinna złożyć w tej kwestii Pani wyjaśnienia, że działalności faktycznie Pani nie prowadziła; w bardzo niekorzystnym przypadku czeka Panią walka w sądzie (z bardzo dużą szansą na wygraną).

W razie nieuznania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Pani argumentacji o faktycznym zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej w 2005 r. konsekwencją może być obowiązek złożenia zaległych deklaracji ZUS za cały okres aż do wyrejestrowania oraz odprowadzenia zaległych składek wraz z odsetkami.

Niedopełnienie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne

Poza sankcją w postaci odsetek karnych może Pani grozić odpowiedzialność karna na podstawie art. 98 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym: „kto jako płatnik składek albo osoba obowiązana do działania w imieniu płatnika:

[…]

1a) nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie,

2) nie zgłasza wymaganych ustawą danych lub zgłasza nieprawdziwe dane albo udziela w tych sprawach nieprawdziwych wyjaśnień lub odmawia ich udzielenia,

3) udaremnia lub utrudnia przeprowadzenie kontroli,

4) nie dopełnia obowiązku wypłacania świadczeń z ubezpieczeń społecznych i zasiłków finansowanych z budżetu państwa albo wypłaca je nienależnie,

5) nie prowadzi dokumentacji związanej z obliczaniem składek oraz z wypłatą świadczeń z ubezpieczeń społecznych,

6) nie dopełnia obowiązku przesyłania deklaracji rozliczeniowych oraz imiennych raportów miesięcznych w przewidzianym terminie,

6a) nie stwierdza nieprawidłowości w imiennym raporcie miesięcznym w terminie określonym w art. 41 ust. 7,,

7) nie dopełnia obowiązku przekazywania dokumentów związanych z ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym w formie określonej w art. 47a ust. 1 i 2,

– podlega karze grzywny do 5000 złotych”.

Dodatkowo na podstawie art. 24 ust. 1a tej ustawy ZUS może (choć nie musi) naliczyć płatnikowi opłatę dodatkową w wysokości do 100% nieopłaconych składek.

Moim jednak zdaniem w tej sytuacji przepisy prawa są po Pani stronie. Funkcjonuje już w obiegu prawnym orzecznictwo, zgodnie z którym w zakresie obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne znaczenie ma okres faktycznego prowadzenia działalności, nie zaś jej formalnego zarejestrowania. Zatem nawet w przypadku, w którym urzędnicy ZUS mieliby odmienne zdanie, ma Pani bardzo duże szanse na wygraną w sądzie.