Wypożyczanie konsoli do gier i samych gier a opłaty

Legalne wypożyczanie sprzętu do gier

Po analizie przedstawionych zagadnień nie widzę prawnych przeszkód do legalnego wypożyczania przez Pana sprzętu do gier – konsoli do gry. Konsole do gry są sprzętem legalnie dopuszczonym do obrotu na terytorium Polski i jeżeli nie dokona Pan w nich żadnych zmian (przeróbek polegających np. na tym, że można na nich odtwarzać inne nośniki niż zalecane – np. jakieś wersje pirackie gier), to może je Pan wypożyczać legalnie, odpłatnie innym osobom – chyba że jakaś konsola ma wyraźny zapis w instrukcji obsługi, że nie wolno tego robić, ale z tego, co wiem, konsole nie mają tego typu wyłączeń. Na obrót nimi – także polegający na wynajmie czy użyczeniu – nie potrzeba mieć specjalnej licencji od producenta – są traktowane jak każdy inny sprzęt (telewizor czy samochód). Oczywiście może Pan stracić na nie gwarancję producenta – gdy w gwarancji będzie zapis, że są przeznaczone wyłącznie do użytku domowego, ale to jest zupełnie inna kwestia.

Zgodnie z art. 51 ustawy z dnia 4 lutego 1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (j.t. Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.) „wprowadzenie do obrotu oryginału albo egzemplarza utworu na terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego wyczerpuje prawo do zezwalania na dalszy obrót takim egzemplarzem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z wyjątkiem jego najmu lub użyczenia”. Na tej podstawie można dokonywać sprzedaży i wymiany gier.

Wypożyczanie gier

Nie ma jednak możliwości legalnego wypożyczania gier. Gra komputerowa stanowi przedmiot ochrony prawno-autorskiej. Przepisy cytowanej przeze mnie wyżej ustawy Prawo autorskie pozwalają na korzystanie z utworów objętych taką ochroną w określonych sytuacjach bez zgody uprawnionego podmiotu. Działalność wypożyczalni polega na wynajmie egzemplarzy płyt. Nie jest to równoznaczne z wprowadzaniem danego egzemplarza do obrotu, lecz stanowi zupełnie odrębne pole jego eksploatacji. Każdy egzemplarz gry objęty jest licencją na jego rozpowszechnianie. Jeżeli umowa licencyjna nie stanowi inaczej, licencjobiorca (kupujący) nie może upoważnić innej osoby do korzystania z utworu w zakresie uzyskanej licencji. Czyli jeżeli zakupi Pan legalną kopię gry, to nie nabędzie Pan jednocześnie licencji na jej wypożyczanie, chyba że licencja tej gry na to zezwala, gdyż gry objęte są zazwyczaj licencją wyłączną (czyli udzieloną jednemu podmiotowi), a nie licencją niewyłączną (czyli udzieloną jednemu podmiotowi z prawem do udzielania przez ten podmiot dalszych licencji). Mówiąc po ludzku – musiałby Pan zakupić grę, która byłaby przeznaczona do wypożyczalni, czyli mieć gry z licencją na wypożyczanie. A z tego co wiem, czołowi producenci gier na rynku polskim takich egzemplarzy gier nie sprzedają. Licencja jest wystawiana zazwyczaj na terytorium danego kraju i nawet gdyby Pan miał gry z licencją na wypożyczenie np. z USA, nie mógłby Pan ich legalnie wypożyczać w Polsce.

Dystrybutorzy gier celowo nie chcą wspierać działalności wypożyczalni na rynku polskim, obawiając się utraty zysków z ich sprzedaży.

Może też być coś takiego – wypożycza Pan konsolę, a grę ktoś kupuje na próbę (jest w prawie tzw. zakup na próbę); płaci za zakup gry, ale po pewnym czasie, który Pan określa w umowie, może ją zwrócić, płacąc odpowiednie wynagrodzenie za jej zużycie (użycie) i otrzymując zwrot ceny – koszt zużycia (użycia). Nie wiem, jakby coś takiego zostało potraktowane przez producentów gier – ale moim zdaniem mogłoby się udać obronić pogląd, że tego typu działanie jest całkowicie zgodne z prawem, choć nie gwarantuję tego na 100%.