Wypłacanie emerytury osoby przebywającej w hospicjum

Od kilku dni 80-letnia mama pani Eweliny przebywa w hospicjum. Stan fizyczny starszej pani nie pozwala na samodzielne funkcjonowanie, ale pod względem umysłowym funkcjonuje normalnie. Przed pójściem do szpitala, a potem hospicjum, mama podpisała upoważnienie dla zięcia (szwagra pani Eweliny) do odbioru emerytury od listonosza. Pani Elwira zaniepokoiła się jednak, bo pielęgniarka powiedziała jej, że ZUS wstrzymuje wypłatę emerytury osobie przebywającej w hospicjum, a pieniądze może odbierać jedynie opiekun prawny, co wiąże się z ubezwłasnowolnieniem. Do tego usłyszała, że podobno emeryturę zabiera hospicjum na pokrycie kosztów utrzymania. Pani Ewelina pyta więc, czy hospicjum rzeczywiście zabierze emeryturę jej mamy, czy szwagier będzie mógł ją pobierać. Podkreśla, że starsza pani jest całkowicie zdrowa na umyśle i nie ma mowy o jej ubezwłasnowolnieniu. Jak rozwiązać problem wypłacania emerytury starszej pani?

Sposoby płatności świadczeń emerytalnych i podmioty upoważnione do odbioru świadczeń

Zasady wypłacania emerytury reguluje bardzo szczegółowo Art. 130 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych:

„Art. 130. 1. Świadczenia wypłaca się za miesiące kalendarzowe w dniu ustalonym w decyzji organu rentowego jako termin płatności świadczeń, z uwzględnieniem ust. 4 i 5, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej.

2. Świadczenia wypłaca się osobom uprawnionym, z uwzględnieniem ust. 3:

1) za pośrednictwem osób prawnych prowadzących działalność w zakresie doręczania świadczeń albo

2) na wniosek osoby uprawnionej:

a) na jej rachunek płatniczy lub jej rachunek w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, inny niż rachunek płatniczy albo

b) na wskazany przez nią jej instrument płatniczy, na którym jest przechowywany pieniądz elektroniczny w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2014 r. poz. 873 i 1916).

2a. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do osób sprawujących opiekę prawną nad osobami uprawnionymi do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy oraz osób sprawujących opiekę nad osobami, o których mowa w art. 131 ust. 1.

2b. Przepisu ust. 2 nie stosuje się w przypadku, gdy osoba sprawująca opiekę prawną nad osobami uprawnionymi do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy oraz osoba sprawująca opiekę nad osobami, o których mowa w art. 131 ust. 1, odbywa karę pozbawienia wolności, karę aresztu wojskowego albo karę aresztu za wykroczenie lub jest tymczasowo aresztowana. (…).”

W jaki sposób osoba przebywająca w hospicjum może pobierać emeryturę?

Odpowiadając na pytanie pani Eweliny – rzeczywiście, jeżeli aktualnie uprawniona do emerytury przebywa od niedawna pod innym adresem niż wskazany adres do doręczeń emerytury, to ZUS ma prawo wstrzymać wypłatę z racji braku możliwości doręczenia świadczenia i jego wypłaty osobie uprawnionej. Tak jak wynika z przedstawionych regulacji i opisu pani Eweliny – szwagier nie jest opiekunem prawnym uprawnionej, a ustawa nie przewiduje wypłaty emerytury na pełnomocnictwo. Dlatego, aby uniknąć ryzyka wstrzymania płatności emerytury, należy:

1. Sprawić, by emerytka założyła konto bankowe.
2. Sprawić, by emerytka skierowała do ZUS dyspozycję wypłaty jej emerytury na konto bankowe.
3. Uzyskać od emerytki pełnomocnictwo do dysponowania jej kontem bankowym.

Jeśli rodzina starszej pani dopilnuje tych spraw, to nawet gdy emerytka podupadnie na zdrowiu i nie będzie z nią kontaktu – emerytura aż do jej śmierci będzie wpływała na konto bankowe, a osoba upoważniona przez nią będzie tymi środkami mogła dysponować.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118