Wypadek w czasie pracy zdalnej

Wypadek przy pracy zdalnej

Generalnie praca zdalna, choć ogranicza znacząco, jednak nie wyklucza wypadku przy pracy. Pracodawca nie może skutecznie wprowadzać w regulaminie pracy zapisu, że wypadki, jakie zaistnieją w związku z pracą zdalną, są sprawami prywatnymi pracownika i nie są nigdy uznawane za wypadek przy pracy (piszę o tym, bo wielu pracodawców próbuje taki zapis wprowadzić).

Pracownik zdalny, który dozna wypadku przy pracy, winien niezwłocznie zgłosić go pracodawcy (osobiście lub przez członka rodziny). Wówczas pracodawca musi powołać zespół powypadkowy i przeprowadzić postępowanie mające na celu ustalenie okoliczności przyczyn wypadku, a następnie go zakwalifikować jako wypadek albo wypadek przy pracy, ponieważ nie każdy wypadek to wypadek przy pracy. By mówić o wypadku przy pracy, dane zdarzenie musi być nagłe, musi zostać wywołane zewnętrzną przyczyną i wiązać się z urazem (lub śmiercią poszkodowanego) oraz – co kluczowe – pozostawać w związku z pracą. Brak którejkolwiek z ww. cech pozbawia możliwości uznania wypadku za wypadek przy pracy.

Gdyby pracownik zgłosił ów przytrzaśnięcie palców jako wypadek przy pracy, zespół powypadkowy dokonałby oględzin, aby ocenić, czy rodzaj wykonywanej pracy pozwala uznać, że zaistniały wypadek był wypadkiem przy pracy, tj. pozostawał w związku z pracą. Osobiście uważam, że nie, ponieważ tutaj to dziecko doprowadziło nieumyślnie do sytuacji. Sytuacja nie miała związku z pracą – dziecko nie wiedziało, że zamykając drzwi, uszkodzi rękę ojca, ale cała sytuacja nie miała de facto związku z pracą wykonywaną zdalnie (np. schylenie się po kartkę, na której zdalny pracownik robił notatki/obliczenia i przy podniesieniu uderzenie się o stół, co rozcięło głowę itd. – tu prędzej o normalny związek urazu z pracą). Tutaj zaś pracodawca ponosiłby za duże ryzyko za innych domowników, którzy nie zachowują uwagi i wyrządzają sobie nawet nieumyślnie szkodę. Niemniej ocenę wiążącą może przeprowadzić powołana przez pracodawcę komisja powypadkowa, gdyby pracownik zgłosił pracodawcy zdarzenie.

Prawo do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego

Nadto zwracam uwagę, że zgodnie z ww. art. 21 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych „świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego nie przysługują ubezpieczonemu, gdy wyłączną przyczyną wypadków jest udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa”. Jeżeli do wypadku przy pracy doszło z winy lub rażącego niedbalstwa pracownika, to nie przysługuje mu zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, natomiast należy go uwzględnić w informacji ZUS IWA. A zatem w sytuacji, w której do wypadku przy pracy dojdzie z winy pracownika, wówczas nabywa on prawo do wynagrodzenia chorobowego – za okres pierwszych 14/33 dni absencji zdrowotnej w danym roku kalendarzowym, zasiłku chorobowego – za okres począwszy od 15/34 dnia absencji zdrowotnej w danym roku kalendarzowym. Wypadkiem przy pracy jest bowiem każde zdarzenie wymienione w art. 3 ustawy o ubezpieczeniach społecznych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, niezależnie od tego, z czyjej winy wystąpiło oraz bez względu na to, czy przysługują z tego tytułu świadczenia chorobowe. W informacji ZUS IWA należy zatem uwzględnić także wypadek przy pracy, do którego doszło z winy zatrudnionego.

Kluczowa zatem jest ocena wypadku przez komisję powołaną przez pracodawcę, tj. zakwalifikowanie jako wypadek (zwykły) albo wypadek przy pracy. W opisanym przypadku – jak wskazałam wyżej – uważam, że nie do końca jest to wypadek przy pracy (pracodawca może bowiem uznać, że zdarzenie nie miało miejsca podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych lub podczas albo w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia), aczkolwiek tego nie przesądzę, bo to może uczynić tylko komisja powypadkowa, dokonując stosownego postępowania wyjaśniającego.