Wymeldowanie z mieszkania własnościowego

Niedopełnienie obowiązku wymeldowania się

Meldunek jest czynnością administracyjną, realizowaną zgodnie z przepisami ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych i ma on umożliwić ustalenie pobytu czasowego lub stałego danej osoby.

Z art. 15 ust. 1 ww. ustawy wynika, że obowiązek wymeldowania się ma osoba, która opuszcza miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące. Wymeldowania dokonuje się w organie gminy, właściwym ze względu na dotychczasowe miejsce jej pobytu, najpóźniej w dniu opuszczenia tego miejsca.

Niewykonanie obowiązku meldunkowego, w tym przypadku obowiązku wymeldowania się, jest wykroczeniem. Zgodnie z art. 147 § 1 Kodeksu wykroczeń, kto nie dopełnia ciążącego na nim obowiązku meldunkowego, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny albo karze nagany.

Jeżeli osoba, która opuściła miejsce swojego pobytu stałego, nie dopełniła swego obowiązku meldunkowego (nie został złożony wniosek o wymeldowanie), obowiązek zawiadomienia właściwych organów gminy obciąża podmioty posiadające określone prawo do lokalu, w którym zamieszkiwała ta osoba. Zgodnie z art. 29 ust. 2 wskazanej wyżej ustawy właściciel lub inny podmiot dysponujący tytułem prawnym do lokalu jest obowiązany do zawiadamiania właściwego organu gminy o stałym lub czasowym pobycie innej osoby w ich lokalach (pomieszczeniach) oraz o opuszczeniu przez nią tego lokalu (pomieszczenia), jeżeli osoba ta nie dopełniła obowiązku meldunkowego. Zawiadomienie powinno być dokonane niezwłocznie po upływie terminu określonego do wykonania obowiązku meldunkowego.

Wymeldowanie osoby która bez wymeldowania się opuściła swoje dotychczasowe miejsce pobytu stałego.

Wraz z zawiadomieniem właściciel lokalu powinien złożyć wniosek o wymeldowanie osoby, która bez wymeldowania się opuściła swoje dotychczasowe miejsce pobytu stałego. Podstawą prawną takiego wniosku jest art. 15 ust. 2 przedmiotowej ustawy. Zgodnie z nim organ gminy wydaje na wniosek strony lub z urzędu decyzję w sprawie wymeldowania osoby, która opuściła miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące i nie dopełniła obowiązku wymeldowania się.

Wniosek o wymeldowanie osoby, która nie mieszka w danym lokalu (domu), mogą złożyć najemca lokalu, wynajmujący lokal, właściciel, współwłaściciel. Jak zauważył Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w wyroku z dn. 23.12.2008 r. (II SA/Ke 521/08), „przy ustalaniu przesłanek wymienionych w przepisie art. 15 ust. 2 ustawy z 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych należy mieć na uwadze, że wymeldowanie z miejsca stałego pobytu ma charakter ewidencyjno-rejestrowy i służy wyłącznie zbieraniu informacji w zakresie danych o miejscu zamieszkania i pobytu osób. Dlatego jeżeli osoba opuszcza miejsce pobytu stałego lub czasowego i nie dopełnia obowiązku wymeldowania się, to celem zapewnienia zgodności pomiędzy stanem faktycznym a zapisami w ewidencji decyzję w tej sprawie musi podjąć właściwy organ gminy”.

Kiedy można wymeldować osobę z lokalu?

Warunkiem decydującym o wymeldowaniu danej osoby jest jednoznaczne ustalenie przez organ administracji publicznej, czy osoba ta faktycznie opuściła bez wymeldowania się dotychczasowe miejsce pobytu stałego i czy opuszczenie to miało charakter trwały i dobrowolny. Odnosząc się do tej kwestii, wskazywano, że opuszczenie miejsca pobytu stałego nie oznacza tylko fizycznego przebywania w innym miejscu niż miejsce pobytu stałego, lecz by łączył się z tym zamiar stałego związania się z tym innym miejscem i urządzenie w nim nowego centrum życiowego. Rezygnacja z przebywania w określonym lokalu może nastąpić w sposób wyraźny – poprzez złożenie stosownego oświadczenia, ale także w sposób dorozumiany – poprzez zachowanie, które w sposób niebudzący wątpliwości wyraża wolę danej osoby skoncentrowania swojej aktywności życiowej w innym miejscu (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 07.12.2005 r., sygn. akt: II OSK 302/05; wyrok NSA z dnia 23.04.2001 r., sygn. akt: V SA 3169/00).

W orzecznictwie sądowoadministracyjnym dominuje pogląd, zgodnie z którym o opuszczeniu miejsca pobytu stałego w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych można mówić wówczas, gdy osoba fizyczna nie przebywa w lokalu mieszkalnym, w którym poprzednio miała zorganizowane centrum życiowe oraz gdy nieprzebywanie jest wynikiem woli, zamiaru tej osoby (wyrok NSA z dnia 18.12.2001 r., sygn. akt: II SA/Ka 613/00; wyrok NSA z dnia 23.04.2001 r., sygn. akt: V SA 3169/00).

„Zameldowanie, tak jak wymeldowanie, jest tylko i wyłącznie aktem rejestracji danych dotyczących pobytu określonej osoby czy też ustania jej pobytu w dotychczasowym miejscu. Dlatego też dla zapewnienia zgodności pomiędzy stanem faktycznym a zapisami w ewidencji ludności niezbędne jest, aby organy meldunkowe mogły wymuszać na obywatelu pewne czynności służące rejestracji miejsca pobytu osoby podlegającej obowiązkowi meldunkowemu lub też poprzez własne rozstrzygnięcia zastępować takie czynności w celu uzyskania zgodności między ewidencją a istniejącym stanem rzeczy” (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dn. 20.09.2007 r., III SA/Łd 252/07).

Należy przy tym pamiętać, że sam fakt przejściowej nieobecności czy też występowanie nawet regularnych okresów fizycznej nieobecności w miejscu stałego zameldowania nie upoważniają jeszcze do automatycznego stwierdzenia, iż zameldowany opuścił je w rozumieniu, jakie nadaje temu terminowi art. 15 ust. 2 ustawy z 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych. O stosownym opuszczeniu może być mowa dopiero wtedy, gdy całokształt zachowań zameldowanego będzie wskazywał na to, iż lokal, w którym był na stałe zameldowany, przestał być miejscem koncentracji jego interesów życiowych (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dn. 29.01.2009 r., III SA/Gd 449/08).

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, iż wymeldowanie Pani byłego męża będzie możliwe, jeśli zostały spełnione opisanej wyżej warunki.

Jak wymeldować byłego męża z mieszkania?

W celu wymeldowania należałoby przedstawić w wydziale meldunkowym gminy (odpowiednim z uwagi na miejsce położenia domu) wniosek o dokonanie wymeldowania byłego męża (tzw. wniosek o wymeldowanie). Ów wniosek powinien zawierać wskazanie osób, które mają być wymeldowane z imienia i nazwiska, a jeżeli jest to możliwe, wskazanie także ich aktualnego adresu zamieszkania. Do wniosku powinien być także dołączony tytuł prawny do lokalu, np. odpis z księgi wieczystej, akt notarialny darowizny. Właściwe w sprawie przepisy nie przewidują, aby wnioskodawca miał obowiązek wskazania adresu zamieszkania (zameldowania) osoby, która ma być wymeldowana. Takie żądania nie znajdują uzasadnienia w przepisach prawnych. Należy zauważyć, że organ administracyjny nie dokona wymeldowania osoby wskazanej we wniosku tylko na podstawie twierdzeń zawartych we wniosku o wymeldowanie. Celem ustalenia, czy rzeczywiście były mąż nie zamieszkuje w przedmiotowym domu, organ administracji przeprowadzi postępowanie dowodowe. Polegać ono będzie na przesłuchaniu świadków, dokonaniu oględzin. Dopiero jeśli wynik postępowania dowodowego potwierdzi Pani twierdzenia, organ administracji dokona wymeldowania w drodze decyzji administracyjnej.

W tym miejscu warto przytoczyć wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dn. 18.09.2007 r. (III SA/Lu 245/07), zgodnie z którym „długotrwały, utrzymujący się przez kilka lat stan faktyczny, w którym osoba zameldowana na pobyt stały w danym lokalu rzeczywiście w nim nie mieszka, przebywając w tym czasie w innym lokalu, nie wykazuje zamiaru, o którym mowa w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych, a zatem opuszczenie dotychczasowego lokalu nosi znamiona trwałości i powinno skutkować wydaniem decyzji o wymeldowaniu w oparciu o art. 15 ust. 2 ustawy”.

W razie gdyby organ wydał decyzję odmowną, będzie Pani przysługiwało prawo do wniesienia odwołania do właściwego wojewody w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

Na koniec raz jeszcze pragnę podkreślić, że zameldowanie jest jedynie czynnością tzw. administracyjno-techniczną, która służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu pobytu w tym lokalu (domu).