Wykup mieszkania w dyspozycji Policji

Mieszkanie policyjne a możliwość wykupu

Lokale, których właścicielem jest Skarb Państwa lub gmina, a które zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy o Policji pozostają w dyspozycji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji lub podległych mu organów z przeznaczeniem na mieszkania dla policjantów, mogą być wyznaczone do sprzedaży i stać się przedmiotem sprzedaży, gdy dysponent lokali (Komendant Policji) zrezygnuje z dalszego ich przeznaczenia na mieszkania dla policjantów.

Ustawa ta nie reguluje natomiast zasad i trybu zbywania mieszkań komunalnych stanowiących własność gminy. Przedmiotowe mieszkanie zaś stanowi, jak wynika z akt sprawy, własność gminy.

Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. Nr 30, poz. 179 ze zm.) przewiduje między innymi, że policjantowi w służbie stałej przysługuje prawo do lokalu mieszkalnego w miejscowości, w której pełni służbę lub w miejscowości pobliskiej (art. 88 ust. 1). Mieszkanie ma zaspokajać również potrzeby jego rodziny, do której ustawodawca zalicza żonę, dzieci i rodziców, jeśli są na utrzymaniu policjanta. Na mieszkania dla policjantów przeznacza się zarówno lokale „będące w dyspozycji” resortu spraw wewnętrznych i podległych mu organów (własne, gminne i zakładów pracy), jak też lokale zwolnione przez osoby, które decyzje o przydziale uzyskały z jednostek podległych MSWiA. Art. 97 ustawy o Policji przyznaje Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji prawo określania szczegółowych zasad przydziału i opróżniania lokali mieszkalnych i kwater tymczasowych, norm zaludnienia oraz czynszów za najem własnych lokali i dopłat za korzystanie przez policjantów z innych, droższych zasobów mieszkaniowych (np. w spółdzielniach). Zwolnieni ze służby policjanci zachowują prawo do mieszkań na zasadach określonych w ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, UOP, SG, PSP i SW oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 53, poz. 214 ze zm.), względnie do lokalu zamiennego.

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji wydał 30 września 1997 r. zarządzenie w sprawie szczegółowych zasad przydziału i norm zaludniania lokali mieszkalnych oraz tymczasowych kwater przeznaczonych dla policjantów (M.P. Nr 76, poz. 707), które obowiązuje od 30.10.1997 r.). Zarządzenie to skonstruowano na zasadach stosowanych w „gospodarce kwaterunkowej”. Stosuje ono tzw. normy zaludnienia, które wynoszą od 7 do 10 m² powierzchni pokoi na jednego członka rodziny. Są też normy dodatkowe ze względu na stanowisko, lecz samotny policjant może otrzymać maksymalnie 30 m² powierzchni pokoi. Za zgodą policjanta może on otrzymać mieszkanie mniejsze, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach – większe. Wzorem dawnych lat przewiduje się także kolejkę przydziałową, przy zastosowaniu kryteriów socjalnych (warunki mieszkaniowe, czas oczekiwania) i kadrowe (kwalifikacje, przydatność dla służby), które należy oceniać łącznie. Dopuszcza się także odstępstwa od kolejności w sytuacjach przewidzianych w § 7 ust. 2 zarządzenia. Przydziały tych mieszkań dokonywane są w trybie administracyjnym przez osoby określone szczegółowo w § 19 zarządzenia. Dla Komendanta Głównego i jego zastępców przydział podpisuje Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, i tak dalej – w dół, aż do komendantów rejonowych.

W tym samym trybie i hierarchii wydawane są decyzje nakazujące opróżnienie mieszkania – dotyczą one wszystkich osób zamieszkałych w lokalu, a więc również członków rodziny policjantów i emerytów. § 8 ust. 1 zarządzenia wyjaśnia, kiedy można nakazać opróżnienie lokalu. Przewiduje on 11 sytuacji szczegółowych, takich jak:

• podnajmowanie mieszkania służbowego w całości lub w części,
• zajmowanie lokalu przez policjanta zwolnionego ze służby w budynku służbowym lub na terenie zamkniętym,
• wykorzystywanie lokalu na cele niezgodne z jego mieszkalnym przeznaczeniem,
• gdy policjant nie zwolnił dotychczasowego mieszkania (tzn. zajmuje dwa lokale),
• gdy policjant lub członkowie jego rodziny w sposób rażący lub uciążliwy naruszają porządek domowy,
• w razie zalegania z czynszem itd.

W § 12 ust. 1 zarządzenia przewidziane jest okresowe prawo do zamieszkiwania w lokalu rozwiedzionego małżonka, tj. do czasu uzyskania innego mieszkania. Dopuszcza też możliwość wystąpienia do organu Policji o zrzeczenie się „dyspozycji lokalem mieszkalnym w celu umożliwienia rozkwaterowania we własnym zakresie”.

Odmowa uwzględnienia takiego wniosku wymaga decyzji administracyjnej, a więc z następstwami wynikającymi z K.p.a. (odwołanie, skarga do NSA itd.).

Podkreślić należy, iż zgoda na wykupienie lokalu oznaczałaby w istocie rezygnację Policji z jego wykorzystywania na cele służbowe, tj. rezygnację z dalszego nim dysponowania. Umożliwiłoby to wyznaczenie lokalu, z którego zrezygnował jego dotychczasowy dysponent, do sprzedaży, a potem dokonanie jego sprzedaży na rzecz najemcy lokalu.

Tak więc – jeśli mieszkanie stanowi własność gminy, a gmina chce zbyć lokal, musi najpierw Policja zrezygnować z tego lokalu. W tym celu powinna Pani się zwrócić do Komendanta z prośbą o wydanie stosownego oświadczenia. Gdy je Pani uzyska, mieszkanie zniknie z konta męża – jako policjanta. Zatem na tym etapie wszystko zależy od polityki mieszkaniowej Komendanta Policji. Potem zostaje już tylko procedura nabycia lokalu od gminy.