Wykup mieszkania w czasie małżeństwa - prawo żony do mieszkania

Wspólny majątek małżonków i majątki osobiste

Przedstawiła Pani bardzo skąpy stan faktyczny sprawy. W wypadku braku umów majątkowych regulujących między małżonkami stosunki majątkowe małżeńskie, zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z „chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny)”.

Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Cytowany artykuł w § 2 stanowi, że „do majątku wspólnego należą w szczególności pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków, dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków, środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków oraz kwoty składek zaewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych”. Wspólność majątkowa trwa do czasu prawomocnego orzeczenia rozwodu. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą między innymi przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej oraz przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 pkt 1 i 2 Kodeksu).

Wykupienie mieszkania małżonków

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu zostało nabyte przed zawarciem małżeństwa stanowi więc majątek osobisty męża. Wskazała Pani, że Państwo wykupiliście lokal, tj. powstała odrębna własność lokalu. Pani nie brała udziału w tej czynności. Z punktu widzenia prawa nie ma takiej możliwości. Do aktu notarialnego muszą stanąć oboje małżonkowie.

Nie bardzo rozumiem, w jaki sposób kara pieniężna miałaby obciążyć mieszkanie.

Długi męża i wspólność małżeńska

W tym miejscu wskazać warto, że zgodnie z art. 41 Kodeksu dotyczącego odpowiedzialności małżonków za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z nich, jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie za zgodą drugiego małżonka, wierzyciel może żądać zaspokojenia także z majątku wspólnego małżonków. Natomiast jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie bez zgody drugiego małżonka albo zobowiązanie jednego z małżonków nie wynika z czynności prawnej, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z jego praw, o których mowa w art. 33 pkt 9, a jeżeli wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa, także z przedmiotów majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa.

Rozdzielność majątkowa a odpowiedzialność za długi

Przepisy art. 41 dotyczą zatem sytuacji, kiedy to dłużnikiem jest jeden z małżonków. W przypadku długu zaciągniętego przez oboje małżonków bez znaczenia co do zasady jest ustrój majątkowy, jakiemu podlegają małżonkowie dłużnicy. Na podstawie przepisów art. 41 można wyróżnić następujące zobowiązania:

1. zaciągnięte za zgodą małżonka;
2. zaciągnięte bez zgody małżonka;
3. powstałe przed powstaniem wspólności lub dotyczące majątku osobistego małżonka;
4. powstałe w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Jak z tego wynika, odpowiadać może Pani jedynie w zakresie majątku wspólnego. Stąd też rozdzielność majątkowa chroni Panią przed odpowiedzialnością za zobowiązania męża.