Wycinka drzew bez zgłoszenia a sprzedaż działki - jakie konsekwencje?

Usuwanie drzew z nieruchomości – wyjątek obowiązujący od 1 stycznia 2017 r.

Przedmiotową kwestię regulują przepisy ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2017 r. Zgodnie z treścią przepisu art. 83 ust. 1 tejże ustawy:

„Usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości lub jej części może nastąpić po uzyskaniu zezwolenia wydanego na wniosek:

1) posiadacza nieruchomości – za zgodą właściciela tej nieruchomości;

2) właściciela urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145 i 1495), zwanej dalej „Kodeksem cywilnym” – jeżeli drzewo lub krzew zagrażają funkcjonowaniu tych urządzeń.”

Od 1 stycznia 2017 r. ustawa wprowadziła wyjątek w postaci wycinki drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zwolnienie z obowiązku uzyskania zezwolenia na wycięcie drzew

W dotychczasowym stanie prawnym, zgodnie z postanowieniami art. 83 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody, wszyscy posiadacze nieruchomości co do zasady zobowiązani byli do uzyskania zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów. Wyłom w tej regule wprowadziły rozwiązania art. 83f ust. 1 pkt 3a ustawy o ochronie przyrody, wprowadzonego zmianą z dnia 16 września 2016 r., a przewidującego, że z obowiązku uzyskania zezwolenia zwolnione jest „usuwanie drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej”. Analizując zatem nowe rozwiązania, w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć zagadnienia o charakterze podmiotowym, zarówno z punktu widzenia wydawania zezwoleń na usunięcie drzew lub krzewów, jak i wymierzania kar pieniężnych za ich usunięcie lub zniszczenie bez wymaganego zezwolenia. Z postanowień przytoczonego rozwiązania wynika, że co do zasady osoby fizyczne usuwające drzewa z nieruchomości stanowiących ich własność zwolnione będą z obowiązku uzyskania zezwolenia. W rozwiązaniu tym należy zwrócić uwagę na dwa istotne elementy. Po pierwsze zwolnieniem zostały objęte osoby fizyczne usuwające drzewa lub krzewy z terenu nieruchomości stanowiącej ich własność, nie wskazano natomiast, że będących w ich posiadaniu, tak jak to uczyniono w art. 83 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody przy określaniu podmiotów mogących uzyskać zezwolenie.

Wycięcie drzew na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej

Z punktu widzenia podmiotów zobowiązanych do uzyskania zezwolenia bardzo ważne, a jednocześnie kontrowersyjne, są rozwiązania wynikające z art. 83f ust. 1 pkt 3a ustawy o ochronie przyrody, zgodnie z którymi z obowiązku uzyskania zezwolenia zwolnione jest usuwanie drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Ustawodawca nie precyzuje bowiem, o jaki związek z działalnością gospodarczą chodzi. Zgodnie z postanowieniami art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej: „Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły”. W zakresie tym mieści się więc również działalność rolnicza, do której niektórych rodzajów zgodnie z art. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie stosuje się ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. W związku z tym działalność rolnicza co do zasady jest działalnością gospodarczą, do wykonywania której nie stosuje się jedynie pewnych reguł.

Konsekwencją braku konieczności uzyskania zezwolenia na usunięcie tych rodzajów drzew lub krzewów jest również nieponoszenie opłat za ich usuwanie. Zatem nic Pan nie musi robić – od stycznia 2017 r. mógł Pan wyciąć drzewa bez zezwolenia i opłat. Jak w przypadku wszystkich wyjątków od ogólnej reguły, tak i w stosunku do nich będzie znajdowała zastosowanie zasada– wyjątków nie można interpretować rozszerzająco.