Wspólne przyłącze wodno-kanalizacyjne między sąsiadami, co na to przepisy?

Umowa o zaopatrzenie w wodę, odprowadzanie ścieków

Jeśli dwie lub więcej osób posiada tytuł prawny do danej nieruchomości (np. akt notarialny świadczący o własności), to uważam, że z tymi osobami przedsiębiorstwo wodociągowe powinno zawrzeć umowę.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (dalej „u.z.w.o.ś.”) – dostarczanie wody lub odprowadzanie ścieków odbywa się na podstawie pisemnej umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków zawartej między przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a odbiorcą usług. Taka umowa może być zawarta z osobą, która posiada tytuł prawny do korzystania z nieruchomości, do której ma być dostarczana woda lub z której mają być odprowadzane ścieki, albo z osobą, która korzysta z nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym. Stronami umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków jest z jednej strony przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, a z drugiej:

1. osoba, która posiada tytuł prawny do nieruchomości, do której ma być dostarczana woda lub z której mają być odprowadzane ścieki;
2. osoba, która korzysta z nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym;
3. właściciel budynku wielolokalowego lub budynków wielolokalowych;
4. zarządca budynku wielolokalowego lub budynków wielolokalowych;
5. osoba korzystająca z lokalu wskazana przez właściciela lub zarządcę budynku.

Odbiorca usług wodociągowo-kanalizacyjnych, który określany jest jako „osoba”, może być osobą fizyczną, osobą prawną oraz jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej. Odbiorca usług musi mieć tytuł prawny do nieruchomości albo spełnić minimalny wymóg korzystania z nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym.

Instalacja wod.-kan. na gruntach we współwłasności

Tylko te wymagania określa powołania u.z.w.o.ś. Jeśli dwie lub więcej osób posiada tytuł prawny do danej nieruchomości (np. akt notarialny świadczący o własności), to osobiście uważam, że z tymi osobami przedsiębiorstwo wodociągowe powinno zawrzeć umowę. Ale także podmiot w sposób autonomiczny może posiadać wewnętrzne uregulowania, z których będzie wynikać, że pozostali współwłaściciele upoważniają jedno do zawarcia umowy, i z tym upoważnionym właścicielem jest zawierania umowa. Takie rozwiązanie może być wprowadzone do stosowania, ale nie jest rozwiązaniem bezwzględnie obowiązującym.

Przyłącz czy sieć – to ma znaczenie

Natomiast prawdą jest, że co do zasady przyłącze jest z sieci do budynku. Bo jeśli wybudują Państwo sieć (fragment sieci), to jak najbardziej możecie zrobić to wspólnie. Urządzenia wodociągowe oraz urządzenia kanalizacyjne, które zostały wybudowane z własnych środków, mogą być przekazane gminie lub przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu na warunkach ustalonych w umowie. Ważne jest, aby te przekazywane urządzenia spełniały określone normy techniczne zawarte w przepisach.

Przesłankę skuteczności przeniesienia własności ww. urządzeń jest wybudowanie ich z własnych środków przez osobę fizyczną, co wprost wynika z art. 31 ust. 1 u.z.w.o.ś. Potwierdza to wyrok Sądu Najwyższego z 27.02.2020 r., III CSK 321/17. Zatem, sfinansowanie kosztów budowy urządzeń ma zasadnicze znaczenie dla określenia, kto jest ich właścicielem, a tym samym, kto może skutecznie nimi rozporządzać. Nie ma natomiast znaczenia fakt, że nieruchomość gruntowa, na której wybudowano urządzenia kanalizacyjne, stanowi współwłasność kilku osób. Z treści przepisu art. 31 ust. 1 u.z.w.o.ś. wynika bowiem, iż dotychczasowy właściciel urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych może je przekazać odpłatnie gminie lub przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu. Warunki przekazania urządzeń oraz rozliczenia powinna określać umowa między stronami. Gmina lub przedsiębiorstwo wodno-kanalizacyjne staje się zatem właścicielem (nabywcą) urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych, przekazanych odpłatnie przez osoby, które je wybudowały (por. wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z 27.06.2012 r., II Ca 1638/11).

Przedsiębiorstwo wodno-kanalizacyjne powinno jednak ustalić, czy doszło do rozliczeń kosztów budowy urządzeń pomiędzy współwłaścicielami albo czy uczestniczyli oni w budowie.

Obowiązki przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego

Proszę pamiętać, że podstawowy zakres obowiązków przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego uregulowano w treści art. 5 u.z.w.o.ś.:

1. Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne ma obowiązek zapewnić zdolność posiadanych urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych do realizacji dostaw wody w wymaganej ilości i pod odpowiednim ciśnieniem oraz dostaw wody i odprowadzania ścieków w sposób ciągły i niezawodny, a także zapewnić należytą jakość dostarczanej wody i odprowadzanych ścieków.

1a. Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne jest obowiązane do prowadzenia regularnej wewnętrznej kontroli jakości wody.

1b. Wymóg zapewnienia dostaw pod odpowiednim ciśnieniem, o którym mowa w ust. 1, dotyczy wyłącznie dostaw wody z sieci.

2. Jeżeli umowa o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków nie stanowi inaczej, odbiorca usług odpowiada za zapewnienie niezawodnego działania posiadanych instalacji i przyłączy wodociągowych lub instalacji i przyłączy kanalizacyjnych z urządzeniem pomiarowym włącznie.

Natomiast najrozsądniej byłoby w tym wypadku, żeby każdy właściciel działki zajął się swoim podłączeniem. No chyba że będziecie Państwo budować fragment sieci.

Źródła:

Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków - Dz.U. 2001 nr 72 poz. 747