List żelazny - dla podejrzanych przebywających za granicą

Instytucja listu żelaznego

W tej sprawie istotna jest instytucja listu żelaznego uregulowana w Kodeksie postępowania karnego (w skrócie: K.p.k.), dzięki której pan Sylwester będzie mógł odpowiadać z wolnej stopy, nie będąc jednocześnie pozbawionym wolności.

Zgodnie z art. 282 K.p.k., jeżeli oskarżony przebywający za granicą złoży oświadczenie, że stawi się do sądu lub do prokuratora w oznaczonym terminie pod warunkiem odpowiadania z wolnej stopy, właściwy miejscowo sąd okręgowy może wydać oskarżonemu list żelazny.

Zagwarantowanie oskarżonemu pozostawania na wolności aż do prawomocnego ukończenia postępowania

Przepis art. 283 K.p.k. wskazuje na gwarancję oskarżonego pozostawania na wolności aż do prawomocnego ukończenia postępowania. Stosownie do treści art. 282 K.p.k. „list żelazny zapewnia oskarżonemu pozostawanie na wolności aż do prawomocnego ukończenia postępowania, jeżeli oskarżony:

1) będzie się stawiał w oznaczonym terminie na wezwanie sądu, a w postępowaniu przygotowawczym – także na wezwanie prokuratora,

2) nie będzie się wydalał bez pozwolenia sądu z obranego miejsca pobytu w kraju,

3) nie będzie nakłaniał do fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób starał się utrudniać postępowanie karne”.

Jak wnieść wniosek o wydanie listu żelaznego?

Wniosek o wydanie listu żelaznego można przekazać za pośrednictwem albo obrońcy albo osoby trzeciej. W doktrynie prawa karnego procesowego powszechnie akceptuje się pogląd, że instytucja listu żelaznego znajduje zastosowanie także w fazie postępowania przygotowawczego, tj. przed skierowaniem aktu oskarżenia do sądu. Zakłada się bowiem możliwość zobowiązania oskarżonego do stawiennictwa nie tylko na wezwanie sądu, lecz także na wezwanie prokuratora.

Innymi słowy list żelazny to szczególnego rodzaju umowa między osobą a wymiarem sprawiedliwości. Nasz klient będzie miał gwarancję odpowiadania z wolnej stopy, ale jednocześnie musi stawić się w oznaczonym terminie na wezwanie sądu, a w postępowaniu przygotowawczym – także na wezwanie prokuratora, nie oddalać się bez pozwolenia sądu z obranego miejsca pobytu w kraju; nie może również nakłaniać do fałszywych zeznań lub wyjaśnień albo w inny bezprawny sposób starać się utrudniać postępowanie karne.

List żelazny – zarówno w postępowaniu przygotowawczym, jak i sądowym – powinien zostać wydany przez właściwy miejscowo sąd okręgowy (według miejsca popełnienia przestępstwa).

Możliwość odpowiadania z wolnej stopy

Na postanowienie w przedmiocie listu żelaznego nie przysługuje zażalenie. List żelazny nie jest bowiem środkiem zapobiegawczym, a innym środkiem przymusu (postanowienie SA w Krakowie z dnia 22 czerwca 1996 r. – II AKz 88/96, „Prokuratura i Prawo”, dodatek „Orzecznictwo” 1996/7-8/24). List żelazny zapewnia panu Sylwestrowi jako podejrzanemu pozostawanie na wolności i możliwość odpowiadania z wolnej stopy aż do prawomocnego ukończenia postępowania, jeżeli będzie wypełniał wszystkie obowiązki opisane w art. 283 K.p.k.

Wydanie listu żelaznego można uzależnić od złożenia poręczenia majątkowego.

Powyższe rozwiązanie w mojej ocenie jest dla naszego klienta najlepsze, ponieważ uchroni zarówno jego, jak i jego rodzinę przed niepotrzebnymi emocjami towarzyszącymi zatrzymaniu na lotnisku. Brak takiego listu spowoduje, że podczas kontroli tożsamości zostanie on zatrzymany, a następnie przetransportowany do właściwej miejscowo prokuratury.

Moim zdaniem warto skontaktować się z prokuratorem i wskazać na chęć wystąpienia o wydanie listu żelaznego w celu zapewnienia sobie ochrony i uniknięcia niepotrzebnych problemów i stresu, a także ochrony zdrowia ciężarnej żony.

Pragnę jednocześnie poinformować, że serwis ePorady24.pl świadczy także usługi w zakresie sporządzania pism procesowych (np. wniosków o wydanie listu żelaznego), reprezentacji przedsądowej oraz sądowej. 

Źródła:

1. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego - Dz.U. 1997 nr 89 poz. 555 
2. Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 22 czerwca 1996 r. – II AKz 88/96