Wniosek o wykreślenie zastawu samochodu z rejestru

Zabezpieczenie w postaci zastawu rejestrowego

Najistotniejszą cechą zastawu rejestrowego jest to, że przedmioty nim obciążone, tj. rzeczy, jak również dokumenty dotyczące praw, mogą pozostawać w posiadaniu dłużnika (zastawcy). Z tego powodu zabezpieczenie w postaci zastawu rejestrowego jest korzystne dla dłużnika, gdyż może on korzystać z przedmiotu zastawu.

Z kolei zastaw rejestrowy umożliwia wierzycielowi (zastawnikowi) ujawnienie swoich praw w publicznym i jawnym rejestrze. Ponadto wierzyciele i zainteresowane osoby trzecie będą mogły uzyskiwać w rejestrze rzetelną i w miarę szybką informację o obciążeniu ruchomości dłużnika tym prawem. W dalszej konsekwencji winno to poważnie utrudnić nierzetelnym dłużnikom wielokrotne zastawianie tej samej rzeczy.

Szeroki katalog sprawia, że zastaw rejestrowy może zabezpieczać wierzytelności praktycznie każdego podmiotu prowadzącego na terytorium Polski działalność gospodarczą. Ponadto zastaw rejestrowy może zabezpieczać umowy zawierane przez bank zagraniczny oraz międzynarodowe organizacje finansowe, której członkiem jest nasz kraj (Bank Światowy, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju).

Zastaw rejestrowy może zabezpieczać wierzytelność już istniejącą oraz wierzytelność przyszłą, warunkową, ale jedynie do najwyższej sumy zabezpieczenia określonej w umowie zastawniczej.

Aby mógł powstać zastaw rejestrowy, konieczne jest sporządzenie pisemnej umowy pomiędzy zastawcą a wierzycielem, pod rygorem nieważności. Drugim niezbędnym elementem jest wpisanie zastawu do rejestru. Wpis do rejestru ma więc charakter konstytutywny.

Co można zabezpieczyć zastawem rejestrowym?

Przedmiotem zastawu rejestrowego, podobne jak zastawu zwykłego, mogą być rzeczy ruchome lub zbywalne prawa majątkowe. W szczególności zastawem rejestrowym można obciążyć: rzeczy oznaczone co do tożsamości, rzeczy oznaczone co do gatunku, jeżeli w umowie zastawniczej określona zostanie ich ilość oraz sposób wyodrębnienia od innych rzeczy tego samego gatunku, zbiór rzeczy ruchomych lub praw, stanowiący całość gospodarczą, choćby jego skład był zmienny, wierzytelności, prawa na dobrach niematerialnych i prawa z papierów wartościowych. Zastawem rejestrowym można zabezpieczyć wierzytelności wyrażone w walucie polskiej lub obcej. Zastaw zabezpiecza wierzytelności istniejące, przyszłe oraz warunkowe. Zastaw rejestrowy zawsze wędruje za rzeczą, na której został zabezpieczony. Pomimo zbycia/przetworzenia rzeczy jest ona nadal obciążona zastawem rejestrowym i do każdego kolejnego jej właściciela wierzyciel może występować z roszczeniem. Natomiast gdy dłużnik utracił rzecz, to wierzyciel traci zabezpieczenie.

Rejestr zastawów prowadzą sądy rejonowe sądy gospodarcze, które mają siedzibę w miastach będących siedzibą wojewodów i obejmują swoją właściwością obszar województwa. Sądem miejscowo właściwym dla dokonania wpisu jest sąd, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub siedziba zastawcy.

Zastaw rejestrowy jest często ustanawiany na pojazdach mechanicznych, zabezpieczając kredyt na zakup samochodu. Adnotacja o ustanowieniu zastawu jest wpisywana do dowodu rejestracyjnego. Jeśli wygaśnie wierzytelność zabezpieczona zastawem rejestrowym, wygasa również sam zastaw, chyba że umowa stanowi inaczej.

Przed podjęciem czynności mających na celu zaspokojenie banku z przedmiotu zastawu rejestrowego bank powinien na piśmie zawiadomić zastawcę (kredytobiorcę lub osobę trzecią, która jest właścicielem zastawionej rzeczy) o zamierzonym podjęciu działań zmierzających do zaspokojenia jego roszczeń wynikających z zastawu rejestrowego. Natomiast zastawca może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia zaspokoić zastawnika bądź wystąpić do sądu z powództwem o ustalenie, że wierzytelność nie istnieje albo nie jest wymagalna w całości lub w części.

Przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej zastawem rejestrowym

Roszczenie banku jest wprawdzie przedawnione, jednak zgodnie z art. 317 Kodeksu cywilnego „przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej zastawem nie narusza uprawnienia zastawnika do uzyskania zaspokojenia z rzeczy obciążonej. Przepisu powyższego nie stosuje się do roszczenia o odsetki lub inne świadczenia uboczne”.

Bank co do zasady może się zaspokoić z przedmiotu zastawu (w Pana wypadku samochodu osobowego).

Nie wspomina Pan również o treści zawartej umowy zastawniczej z bankiem. Jest to o tyle ważne, o ile umowa zastawnicza może przewidywać zaspokojenie zastawnika przez przejęcie przez niego długu na własność. Przejęcie na własność przedmiotu zastawu rejestrowego następuje po upływie terminu wykonania zobowiązania, które zostało zabezpieczone tym zastawem, z dniem złożenia przez zastawnika oświadczenia o przejęciu tego przedmiotu na własność. Z tym dniem, jeśli czas na wykonanie zobowiązania minął, bank staje się właścicielem przedmiotu zastawu bez względu na to, kto jest w jego posiadaniu. Takie oświadczenie może złożyć także obecnie.

W przypadku spłaty zobowiązania zastaw rejestrowy wygasa, nadal jednak figuruje zarówno w dowodzie rejestracyjnym, jak w rejestrze zastawów. Ich usunięcie wymaga posiadania pisemnego oświadczenia wydanego przez wierzyciela – np. dokumentu z pieczęcią banku.

Kiedy wygasa zastaw rejestrowy?

Reasumując, mimo przedawnienia roszczeń banku wobec Pana nadal mogą one być dochodzone z przedmiotu zastawu, dlatego bez wykreślenia zastawu nie może Pan wyrejestrować pojazdu i go zezłomować. Nadal więc istnieje obowiązek opłacania składek OC pojazdu.

Zgodnie jednak z art. 18a ustawy o zastawie rejestrowym „zastaw rejestrowy wygasa i podlega wykreśleniu z rejestru zastawów po upływie dwudziestu lat od chwili wpisu, chyba że strony postanowią o utrzymaniu zastawu na czas dalszy, nie dłuższy niż dziesięć lat, i do rejestru zastawów zostanie złożona zmiana umowy zastawniczej. Sąd dokonuje wykreślenia z urzędu”.

Ustawodawca zdecydował się w nowelizacji z 2008 r. na wprowadzenie terminowego (temporalnego) charakteru zastawu rejestrowego. Prawo to ma charakter czasowy i co do zasady, zgodnie z art. 18a zastaw rejestrowy wygasa oraz podlega wykreśleniu z rejestru zastawów po upływie dwudziestu lat od chwili wpisu. Sąd dokonuje w takiej sytuacji wykreślenia z urzędu. Wyjątkowo strony mogą przedłużyć trwanie zastawu na dalszy okres, nie dłuższy niż dziesięć lat, zawierając stosowną zmianę umowy do umowy zastawniczej i zgłaszając ten fakt sądowi rejestrowemu (przez złożenie aneksu do umowy). W takiej sytuacji zastaw wygaśnie najdalej po upływie lat trzydziestu.

Na podstawie powyższego należy stwierdzić, że zastaw na pojeździe zostanie wykreślony po upływie 20 lat od jego ustanowienia.

Wszczęcie procedury egzekucyjnej przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny

Obecnie Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny prawdopodobnie rozpocznie przeciwko Panu procedurę egzekucyjną.

Zgodnie z art. 90 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych:

„1. Po przeprowadzeniu kontroli przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny lub po otrzymaniu zawiadomienia, o którym mowa w art. 87, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wzywa osoby obowiązane do zawarcia umowy ubezpieczenia do uiszczenia, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania, opłaty, o której mowa w art. 88 ust. 1, albo do przedstawienia dokumentów potwierdzających spełnienie w roku kontroli obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, określonego w art. 10 ust. 1.

2. Po przeprowadzeniu kontroli lub po otrzymaniu zawiadomienia, o którym mowa w art. 87 ust. 2, wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce położenia gospodarstwa rolnego wzywa osobę wskazaną w tym zawiadomieniu do uiszczenia, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania, opłaty, o której mowa w art. 88 ust. 1, albo do przedstawienia dokumentów potwierdzających w roku kontroli zawarcie umowy ubezpieczenia obowiązkowego, zgodnie z warunkami tego ubezpieczenia określonymi w ustawie.

3. W przypadku przedstawienia dokumentów, o których mowa w ust. 1 i 2, opłaty nie pobiera się.

4. Opłata staje się wymagalna następnego dnia po upływie terminu, o którym mowa w ust. 1 i 2, jeżeli zobowiązany nie udokumentował zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, zgodnie z warunkami tego ubezpieczenia określonymi w ustawie, lub nie wniósł powództwa do sądu powszechnego, zgodnie z art. 10 ust. 2”.

Opłata karna nałożona przez fundusz będzie podlegała ściągnięciu w trybie postępowania egzekucyjnego w administracji (przez Naczelnika Urzędu Skarbowego).

Reasumując, obecnie nie ma Pan możliwości wykreślenia zastawu rejestrowego z dowodu rejestracyjnego pojazdu, chyba że na taki krok zgodzi się wierzyciel. W przeciwnym razie wykreślenie wpisu nastąpi z urzędu po 20 latach od chwili wpisu.