Wniosek o stwierdzenie nabycia prawa własności nieruchomości

Przesłanki nabycia z mocy ustawy prawa własności nieruchomości rolnej

Jeżeli przed dniem 6 kwietnia 1982 r. nie było prowadzone postępowanie administracyjne zakończone ostateczną decyzją terenowego organu administracji państwowej w przedmiocie potwierdzenia nabycia prawa własności przez Pana ojca na podstawie ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw wiejskich, to może Pan zwrócić się do sądu z wnioskiem o potwierdzenie, iż Pana ojciec nabył własność nieruchomości rolnej.

Przesłanki nabycia prawa własności zostały określone w art. 1 ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych.

„Art. 1. 1. Nieruchomości wchodzące w skład gospodarstw rolnych, zwane dalej »nieruchomościami«, i znajdujące się w dniu wejścia w życie ustawy w samoistnym posiadaniu rolników stają się z mocy samego prawa własnością tych rolników, jeżeli oni sami lub ich poprzednicy objęli te nieruchomości w posiadanie na podstawie zawartej bez prawem przewidzianej formy umowy sprzedaży, zamiany, darowizny, umowy o dożywocie lub innej umowy o przeniesienie własności, o zniesienie współwłasności albo umowy o dział spadku.

2. Rolnicy, którzy do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy posiadają nieruchomości jako samoistni posiadacze nieprzerwanie od lat pięciu, stają się z mocy samego prawa właścicielami tych nieruchomości, chociażby nie zachodziły warunki określone w ust. 1. Jeżeli jednak uzyskali posiadanie w złej wierze, nabycie własności następuje tylko wtedy, gdy posiadanie trwało co najmniej przez lat dziesięć”.

Nabycie własności nieruchomości przez posiadacza samoistnego

Sąd w postanowieniu wskazuje osobę posiadacza nieruchomości, który na dzień wejścia w życie ustawy o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych, tj. na dzień 4 listopada 1971 r., zrealizował przesłanki wskazane w art. 1 ustawy, a tym samym nabył z mocy ustawy prawo własności nieruchomości rolnej.

Nabycie własności nieruchomości przez posiadacza samoistnego stwierdza sąd w postępowaniu nieprocesowym. W postanowieniu stwierdzającym nabycie własności nieruchomości sąd określa według zasad obowiązujących w przepisach o księgach wieczystych położenie, obszar oraz osobę właściciela nieruchomości, a jeżeli dla nieruchomości jest założona księga wieczysta lub zbiór dokumentów – oznaczenie księgi lub zbioru.

Gdzie złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia prawa własności?

Wniosek o stwierdzenie nabycia prawa własności należy złożyć w sądzie rejonowym właściwym ze względu na miejsce położenia nieruchomości.

Postępowanie w sprawach o nabycie prawa własności na podstawie ustawy o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych jest wolne od opłat sądowych (art. 5 § 4 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz o uchyleniu ustawy o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych).

Prawomocne postanowienie sądu, stwierdzające nabycie własności nieruchomości przez posiadacza samoistnego, stanowi podstawę do ujawnienia nowego stanu własności w księdze wieczystej oraz w ewidencji gruntów i budynków.

Konkludując, jeżeli na dzień 4 listopada 1971 r. Pana ojciec był samoistnym posiadaczem nieruchomości i spełniał którąś z przesłanek wskazanych w art. 1 ustawy o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych, to sąd rejonowy w postanowieniu stwierdzi, iż nabył on prawo własności posiadanej nieruchomości. Postanowienie to jest podstawą do założenia księgi wieczystej i dokonania wpisu prawa własności Pana ojca.