Wniosek o zamianę grzywny na prace społeczne

Odrzucenie wniosku o zamianę kary grzywny na prace społeczne

Z Pana relacji wynika, że został Pan ukarany karą grzywny w wysokości 3000 zł za wykroczenie karno-skarbowe, a wyrok się uprawomocnił. Następnie złożył Pan wniosek o zamianę grzywny na prace społeczne, jednak wniosek został odrzucony. Nie wspomina Pan jednak z jakich powodów.

Wobec powyższego pyta Pan, czy może Pan jeszcze raz składać taki wniosek teraz z innym uzasadnieniem lub po wpłaceniu części grzywny.

Wyraźnie wskazał Pan, że kara została Panu wymierzona za przestępstwo karno-skarbowe toteż zastosowanie znajdzie w Pana przypadku ustawa z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (K.k.s.).

Rozłożenie kary grzywny na raty

Zasadą jest, że w razie braku zapłaty grzywna Pana jest ściągana w drodze egzekucji, przez komornika sądowego. Można składać także wniosek o rozłożenie grzywny na raty.

Jednak według art. 183 K.k.s.:

„§ 1. Rozłożenie kary grzywny na raty sąd może uzależnić od zabezpieczenia jej na majątku skazanego za przestępstwo skarbowe lub podmiotu odpowiedzialnego posiłkowo.

§ 2. Na postanowienie w przedmiocie rozłożenia kary grzywny na raty przysługuje zażalenie.”

Stosownie zaś do art. 185 K.k.s.:

„§ 1. Jeżeli egzekucja grzywny okazała się bezskuteczna lub z okoliczności sprawy wynika, że byłaby ona bezskuteczna, sąd może zamienić karę grzywny na pracę społecznie użyteczną, określając czas jej trwania. Praca społecznie użyteczna trwa najkrócej 7 dni, najdłużej – 3 miesiące; określa się ją w dniach i miesiącach.

§ 2. Praca społecznie użyteczna polega na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne, wskazanej przez sąd, w odpowiednim zakładzie pracy, placówce służby zdrowia, opieki społecznej, organizacji lub instytucji niosącej pomoc charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej, w wymiarze od 5 do 10 godzin w stosunku tygodniowym.

§ 3. Na postanowienie w przedmiocie zamiany grzywny na pracę społecznie użyteczną przysługuje zażalenie.”

Kiedy sąd może zmienić karę grzywny na pracę społecznie użyteczną?

Zgodnie z brzmieniem art. 185 § 2 K.k.s. w postanowieniu dokonującym zamiany grzywny na pracę społecznie użyteczną w sytuacji bezskuteczności egzekucji lub gdy z okoliczności sprawy wynika, że byłaby ona bezskuteczna, sąd powinien wskazać oprócz wymiaru godzin, który może być określony w przedziale od 5 do 10 godzin w stosunku tygodniowym, także miejsce wykonywania pracy. Praca społecznie użyteczna może być wykonywana w odpowiednim zakładzie pracy, placówce służby zdrowia, opieki społecznej, organizacji lub instytucji niosącej pomoc charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej. Powyższa regulacja nie oznacza, że miejsce wykonywania pracy musi być obligatoryjnie określone już w samym postanowieniu zamieniającym grzywnę na pracę społecznie użyteczną. W praktyce często najpierw zapada postanowienie o zamianie, a następnie po uzyskaniu informacji od kuratora, gdzie możliwe jest wykonywanie takiej pracy, postanowieniem sąd wskazuje miejsce jej wykonywania, określając konkretną placówkę.

Na postanowienie w przedmiocie zamiany grzywny na pracę społecznie użyteczną przysługuje zażalenie na zasadach ogólnych stronom postępowania.

Tak więc na odmowę zamiany grzywny na prace przysługiwało Panu zażalenie i mógł się Pan od takiego postanowienia sądu odwoływać.

Możliwość zamiany grzywny orzeczonej za wykroczenie skarbowe na pracę społecznie użyteczną

Powyższy przepis przyjmuje możliwość zamiany grzywny orzeczonej za wykroczenie skarbowe na pracę społecznie użyteczną. Zamiana następuje postanowieniem sądu, wydawanym po stwierdzeniu nieściągalności grzywny; nieściągalność ta wynika z bezskuteczności egzekucji ustalonej przez komornika. Decyzję o zamianie podejmuje sąd, który wydał wyrok w I instancji, pracę społecznie użyteczną będzie zaś nadzorował sąd rejonowy, w którego okręgu będzie ona wykonywana.

Wreszcie według art. 186 K.k.s.:

„§ 1. Jeżeli egzekucja grzywny okazała się bezskuteczna lub z okoliczności sprawy wynika, że byłaby ona bezskuteczna, sąd zarządza wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności, gdy:

1) ukarany oświadczy, że nie podejmie pracy społecznie użytecznej zamienionej na podstawie art. 185 albo uchyla się od jej wykonania, lub

2) zamiana grzywny na pracę społecznie użyteczną jest niemożliwa lub niecelowa.

§ 2. Zarządzając wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności, sąd przyjmuje, że jeden dzień pozbawienia wolności równoważny jest grzywnie wynoszącej od jednej pięćsetnej do jednej pięćdziesiątej górnej granicy ustawowego zagrożenia karą grzywny.

§ 3. Zastępcza kara pozbawienia wolności nie może przekroczyć 3 miesięcy; wymierza się ją w dniach i miesiącach.

§ 4. Na postanowienie w przedmiocie zarządzenia wykonania zastępczej kary pozbawienia wolności przysługuje zażalenie.”

Ponowne złożenie wniosku o zmianę grzywny na prace społeczne

Odpowiadając na podstawie powyższego na Pana pytanie, stoję na stanowisku, iż można ponownie składać wniosek o zamianę grzywny na prace społeczne, jeżeli doszło do zmiany okoliczności, na których sąd oparł się, wydając poprzednie postanowienie o odmowie takiej zamiany, taką okolicznością może też być moim zdaniem częściowa zapłata grzywny, jednak wtedy bardziej zasadnym byłby wniosek o umorzenie takiej grzywny.

Proszę mieć jednak na uwadze, iż gdy niepłacenie przez Pana grzywny wskutek niewypłacalności będzie się przedłużało, grozi Panu orzeczenie zastępczej kary pozbawienia wolności na podstawie art. 186 K.k.s., jeżeli sąd stwierdzi, że zamiana grzywny na pracę społecznie użyteczną jest niemożliwa lub niecelowa (nawet mimo Pana zgody na zamianę grzywny na prace społeczne).