Wiza turystyczna do USA a kwestia zatarcia skazania

Na czym polega instytucja zatarcia skazania?

Elementem potępienia sprawcy przestępstwa jest nie tylko samo wymierzenie mu kary, ale również upowszechnienie wymierzenia mu kary oraz upowszechnienie informacji o skazaniu. W tym celu wyroki skazujące rejestrowane są w Krajowym Rejestrze Karnym. Ustawodawca przyjął jednak, że względy humanitarne wymagają, aby nie wypominać skazanemu faktu popełnienia przestępstwa przez całe życie i aby nie musiał ciągle przyznawać, iż był skazany. Dlatego prawo przewiduje instytucję zatarcia skazania. Instytucja ta opiera się na fikcji prawnej polegającej na przyjęciu, że po spełnieniu określonych przesłanek osoba skazana będzie traktowana jak osoba niekarana. Zgodnie z art. 106 Kodeksu karnego „z chwilą zatarcia skazania uważa się je za niebyłe; wpis o skazaniu usuwa się z rejestru skazanych”.

Formalne usunięcie wpisu o skazaniu z rejestru skazań

Istota zatarcia skazania polega na tym, że z chwilą jego nastąpienia uważa się je za niebyłe. Likwiduje się konsekwencje prawne ukarania. Następuje formalne usunięcie wpisu o skazaniu z rejestru skazań. Sprawca uchodzi od tej chwili za osobę niekaraną.

„Uznanie skazania za niebyłe jest fikcją prawną i oznacza, że skazanemu ponownie przysługuje status osoby niekaranej. Za taką musi być on uważany w świetle prawa i sam również na ten status niekaralności może się powoływać we wszystkich sferach życia, wobec wszystkich władz i osób, m.in. składając zeznania, oświadczenia, wypełniając kwestionariusze. Nie można więc wobec niego stosować żadnych ograniczeń, które prawo łączy z faktem skazania. Nie można się powoływać na poprzednią karalność oskarżonego, skoro uległa ona zatarciu z mocy samego prawa (art. 111 k.k.” – obecnie art. 107 Kodeksu karnego) (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27.03.1970 r., sygn. akt III KR 25/70, OSNKW 1970, nr 10, poz. 121).

Oskarżony w myśl wyżej przytoczonych sformułowań Kodeksu karnego nie był karany, co wynika z karty karnej. Skazania z przeszłości, choćby faktycznie miały miejsce, jeżeli uległy zatarciu, nie ulegają ujawnieniu. Przepis art. 110 Kodeksu karnego ma doniosłe społeczne znaczenie i żadna władza, a tym bardziej sąd, nie są uprawnione powoływać się na to, co jest ustawowo uznane „za niebyłe” (wyrok SN z dnia 07.01.1985 r., sygn. akt I KR 293/85, OSNPG 1986, nr 10, poz. 126).

Ubieganie się o wizę do USA a zatarcie skazania

Moim zdaniem „żadna władza” oznacza, że także władza zagraniczna, gdyż nie ma w kodeksie zastrzeżenia: „chyba że co innego wynika z prawa państwa obcego, na terenie którego obywatel polski powołuje się na fakt swojej niekaralności na podstawie art. 106 polskiego Kodeksu karnego”.

Każdy podmiot na świecie, składając zapytanie do Krajowego Rejestru Karnego, otrzyma taką samą odpowiedź – że nie był Pan karany.

Sens zatarcia skazania jest taki, że po okresie przewidzianym w ustawie jest Pan traktowany jak osoba, która nigdy nie była skazana.

W oficjalnych dokumentach ma Pan prawo podawać – niekarany. Moim zdaniem także we wniosku wizowym.

Z faktu uprzedniej karalności kogoś nie można wywodzić dla niego negatywnych skutków, jeżeli nastąpił fakt zatarcia skazania.

Art. 107 Kodeksu karnego wymienia okres, jaki musi minąć, by można uznać, że skazanie uległo skazaniu:

§ 1. „W razie skazania na karę pozbawienia wolności wymienioną w art. 32 pkt 3 lub karę 25 lat pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 10 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.

§ 2. Sąd może na wniosek skazanego zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego, a wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat.

§ 3. W razie skazania na karę dożywotniego pozbawienia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 10 lat od uznania jej za wykonaną, od darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania.

§ 4. W razie skazania na grzywnę albo karę ograniczenia wolności, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem 5 lat od wykonania lub darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania; na wniosek skazanego sąd może zarządzić zatarcie skazania już po upływie 3 lat.

§ 5. W razie odstąpienia od wymierzenia kary, zatarcie skazania następuje z mocy prawa z upływem roku od wydania prawomocnego orzeczenia.

§ 6. Jeżeli orzeczono środek karny, zatarcie skazania nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania, z zastrzeżeniem art. 76 § 2”.

W związku z powyższym, ponieważ został Pan skazany na 12 miesięcy ograniczenia wolności, to Pański wyrok uległ zatarciu z mocy prawa po upływie 5 lat od jego wykonania (5 lat od zakończenia prac) i od tej pory jest wobec prawa traktowany Pan jakby nigdy nie był karany – może Pan zapisać we wniosku, że nie był Pan karany (ze względu na przytoczone przeze mnie wyżej przepisy).