Wąska droga dojazdowa

Warunki techniczne jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i związane z nimi urządzenia budowlane oraz ich usytuowanie

Z przesłanej korespondencji wynika, że postępowanie gminy nie jest prawidłowe, jednakże brak jest skutecznych środków prawnych, które skłoniłyby gminę do podjęcia inwestycji. Pozostaje wywieranie presji poprzez pisanie pism, skarg etc.

Realizowane inwestycje powinny być wykonywane zgodnie z przepisami bezwzględnie obowiązującymi, w tym przepisami techniczno-budowalnymi. Normy techniczno-budowlane określające, w jaki sposób należy projektować i wykonywać drogi publiczne, zawiera rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej.

Zgodnie z § 1 ust. 1 rozporządzenia „rozporządzenie określa warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i związane z nimi urządzenia budowlane oraz ich usytuowanie”.

W myśl § 2 tego aktu: „przepisy rozporządzenia stosuje się przy projektowaniu, wykonywaniu dróg publicznych i związanych z nimi urządzeń budowlanych, a także ich odbudowie, rozbudowie, przebudowie oraz przy remontach objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę”.

Opisana droga jest wąska. Powołane rozporządzenie wskazuje w § 14 ust. 8, że „w strefie zamieszkania szerokość pasa terenu przeznaczonego do ruchu pojazdów i pieszych powinna być dostosowana do potrzeb; nie powinna być ona mniejsza, niż wynika to z warunków określonych w przepisach dotyczących dróg pożarowych”.

Szerokość dróg pożarowych. Problem z wąską drogą dojazdową

Szerokość dróg pożarowych określa rozporządzenie z dnia 24 lipca 2009 r. Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg (Dz. U. Nr 124, poz. 1030)

W myśl paragrafu 13 ust. 1 tego rozporządzenie „minimalna szerokość drogi pożarowej powinna wynosić co najmnie 4 m”.

Zarzuty, które można tutaj postawić zarządcy, to „tolerowanie” wąskiej, niebezpiecznej jezdni, zagrażającej ruchowi drogowemu.

Dbanie o bezpieczeństwo użytkowników dróg to jedno z zadań administracji drogowej. W kontekście poprawy bezpieczeństwa drogowego można wnioskować wykonanie przebudowy całego odcinka drogi.

Gmina powinna przystąpić do inwestycji na powyższym odcinku nawet z uwagi na niespełnienie wymogów co do warunków dróg pożarowych.

Z tych przyczyn inwestycja przebudowy tej drogi powinna zostać ujęta w planie. Bezzasadne w tej sytuacji będzie na przykład rozpoczynanie przez gminę budowy jakiegoś nowego obiektu lub remont istniejącego, ale niezagrażającego bezpieczeństwu, podczas gdy w gminie istnieje droga niebezpieczna dla życia użytkowników.

Utrzymywanie drogi gminnej

Pomimo że droga jest wąska i otoczona gruntami prywatnymi, gmina nie jest zwolniona z utrzymania takiej drogi (skoro jest jej właścicielem). Obowiązki te zostały określone ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2086 z późn. zm.). Zgodnie z art. 20 pkt 4 ustawy „do zarządcy drogi należy w szczególności: utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą”.

Zaniechanie wykonywania obowiązków z tytułu letniego i zimowego utrzymywania dróg stanowi naruszenie obowiązków wynikających z ustawy o drogach publicznych. Skutki tych zaniechań w postaci szkód komunikacyjnych i szkód na ciele będą obciążać gminę.

Funkcjonowanie tej drogi ma też niekorzystny wpływ na działalność gospodarczą. Trudno jest na tle sprawy skonstruować roszczenie cywilnoprawne o odszkodowanie za stratę korzyści z tytułu utraconych kontraktów. Fakt ten stanowi dodatkowy argument przemawiający za poszerzeniem drogi i może być jak najbardziej przywołany w piśmie do gminy.

Jak przyśpieszyć realizację inwestycji drogowej. Jak zmusić gminę do poszerzenia jezdni?

W obecnie obowiązującym stanie prawnym istnieją instrumenty prawne, które przyspieszają realizację inwestycji drogowych. Mianowicie – jeżeli właściciel/współwłaściciele nie wyrażają zgody na dysponowanie nieruchomością na cele budowlane, wówczas gmina może skorzystać tutaj z przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (j.t. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651), które regulują wywłaszczenie: pozbawienia lub ograniczenia prawa własności. Ponadto szczególną podstawę realizacji inwestycji drogowych stanowi ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (j.t. Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1), która znacznie przyspiesza proces inwestycyjny.

Celem uzyskania informacji i wywarcia nacisku na gminę proponuję złożyć wniosek o udostępnienie informacji publicznej na temat wykonanych na przykład w ciągu ostatnich dwóch lat inwestycjach drogowych i planowanych inwestycjach w przyszłości na terenie gminy.

W piśmie tym należy zawrzeć wniosek o poszerzenie jezdni (brak możliwości wyminięcia się pojazdów) i jednocześnie wskazać, że z uwagi na bezczynność zarządcy ponoszą Państwo straty finansowe (brak bezpiecznej drogi dojazdowej powoduje rezygnację kontrahentów z przyjazdu do hoteliku). Warto dodać w piśmie, że taka sytuacja jest szkodliwa społecznie, gdyż zastój w Państwa działalności to mniej wpływów do budżetu z tytułu płaconych podatków. Na koniec proponuję zawrzeć zdanie: „Dalsze zaniechanie inwestycji na przedmiotowym odcinku spowoduje konieczność dochodzenia odszkodowania z tytułu szkody na drodze procesu cywilnego”.

Dodatkowo warto sprawą zainteresować radnych, posłów, którzy złożą interpelacje w gminie. Można złożyć też skargę na wójta do wojewody, który sprawuje nadzór nad działalnością gmin, czy też sygnalizację do nadzoru budowlanego.

Na marginesie wskazuję, że istnieje też możliwość dofinansowania inwestycji drogowej przez Państwo. Zgodnie z art. 16 ustawy o drogach publicznych:

„1. Budowa lub przebudowa dróg publicznych spowodowana inwestycją niedrogową należy do inwestora tego przedsięwzięcia.

2. Szczegółowe warunki budowy lub przebudowy dróg, o których mowa w ust. 1, określa umowa między zarządcą drogi a inwestorem inwestycji niedrogowej”.

Wnioski:

• gmina podejmuje samodzielnie decyzje o inwestycjach na terenie gminy, co oznacza, że właściwie nie można jej „przymusić” do realizacji jakiegoś przedsięwzięcia;
• jednocześnie gmina jest zobowiązana do utrzymania dróg, którymi zarządza – nie może stwierdzić, że nie będzie utrzymywać zimowo drogi – wójt naraża się w najlepszym razie na odpowiedzialność za wykroczenie;
• przebudowa wąskiej i niebezpiecznej drogi publicznej powinna być ujęta w planach inwestycyjnych;
• aby poznać plany gminy, należy wystąpić o informację publiczną w sprawie – gmina ma obowiązek jej udzielić;
• jeżeli brak jest przebudowy drogi w planach, należy ponowić wniosek o przebudowę, zarzucając gminie nieracjonalność decyzji (jeśli nie przebudowa niebezpiecznego odcinka drogi, to w takim razie co jest ważniejsze?);
• warto sprawą zainteresować wojewodę, posłów, senatorów, radnych, nadzór budowlany;
• w razie jakiegoś zdarzenia na drodze powodującego szkodę odpowiedzialna jest gmina.