Urlop zdrowotny dla nauczyciela mianowanego po zmniejszeniu etatu

Urlop dla podratowania zdrowia nauczyciela

Zgodnie z art. 73 ustawy Karta Nauczyciela „nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po przepracowaniu co najmniej 7 lat w szkole, dyrektor szkoły udziela urlopu dla poratowania zdrowia, w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo roku”.

Do okresu siedmioletniej pracy w szkole, o którym mowa wyżej, wlicza się okresy czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy, trwające łącznie nie dłużej niż 6 miesięcy. W przypadku okresu niezdolności do pracy i urlopu trwających dłużej niż 6 miesięcy wymagany okres pracy przedłuża się o ten okres.

Okres siedmioletniej pracy w szkole, uzasadniający prawo do urlopu, powinien przypadać bezpośrednio przed datą rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia. Wymóg siedmioletniego okresu pracy w szkole dotyczy udzielenia pierwszego urlopu dla poratowania zdrowia.

Wniosek o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia

Urlop dla poratowania zdrowia przysługuje nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć. Wymóg zatrudnienia w pełnym wymiarze zajęć dotyczy chwili składania wniosku o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia. To, czy później nauczycielowi zostanie ograniczone zatrudnienie albo czy wcześniej był zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, nie ma tu żadnego znaczenia. W chwili składania wniosku nauczyciel powinien spełniać wszelkie warunki. Jeśli tak się nie dzieje, to dyrektor nie powinien nauczycielowi udzielać tego urlopu.

Ograniczenie etatu zaczęłoby obowiązywać dopiero od 1 września, gdy tymczasem nauczyciel od 1 maja rozpoczyna urlop dla poratowania zdrowia, ponieważ w chwili składania wniosku spełnia przesłanki do jego otrzymania.

Zastosowanie instytucji ograniczenia zatrudnienia art. 22 ust. 2 KN powoduje skutek w postaci proporcjonalnego zmniejszenia wynagrodzenia. Zgodnie z treścią art. 73 ust. 5 KN nauczyciel w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat oraz prawo do innych świadczeń pracowniczych, w tym dodatków socjalnych, o których mowa w art. 54 KN (dodatek wiejski, dodatek mieszkaniowy).

Wynagrodzenie nauczyciela przebywającego na urlopie dla poratowania zdrowia

Ustawodawca nie założył więc, że wynagrodzenie nauczyciela przebywającego na urlopie dla poratowania zdrowia liczone jest np. na zasadach dotyczących tzw. średniej urlopowej lub ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. W związku z tym nie mamy do czynienia z ustalaniem wynagrodzenia nauczyciela za pewien okres czasu, lecz z wyraźnym wskazaniem, że wynagrodzenie ustalane jest w danym miesiącu – na podstawie stawek określonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz. U. Nr 22, poz. 181 z późn. zm.). W związku z tym nauczyciel korzystający z urlopu dla poratowania zdrowia i otrzymujący podczas tego urlopu wynagrodzenie zasadnicze ma prawo nie tylko do wynagrodzenia w stawce określonej tym aktem wykonawczym, ale i do ewentualnej podwyżki określonej jego treścią.

Nie ulega wątpliwości, że w czasie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel nie wykonuje pracy ani w pełnym, ani w niepełnym wymiarze zajęć, a uprawnienia do nieobecności w pracy i wynagrodzenia z tego tytułu uzyskuje za poprzedni, co najmniej siedmioletni okres pracy w szkole w pełnym wymiarze zajęć, podobnie jak ma to miejsce w przypadku urlopu wypoczynkowego lub korzystania ze zwolnienia lekarskiego. Bez znaczenia jest przy tym podnoszona przez autora, jako ważna, okoliczność, że inne są zasady obliczania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy nauczyciela, a inne za czas korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia, skoro nie chodzi tutaj o składniki wynagrodzenia różne dla tych urlopów, lecz o to, czy wynagrodzenie przysługuje za pełny wymiar zajęć, czy za zmniejszony wymiar. Charakter urlopu dla poratowania zdrowia został najpełniej określony w uzasadnieniu przywołanej wyżej uchwały Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2012 r. Według tej uchwały urlop ten „Nie jest quasi zasiłkiem chorobowym, ani quasi świadczeniem rehabilitacyjnym, ani tym bardziej quasi rentą okresową. (…) Urlop dla poratowania zdrowia jest zatem odmianą urlopu pracowniczego, najbardziej zbliżoną w swej konstrukcji i celu do urlopu wypoczynkowego”. Skoro w czasie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel nie wykonuje pracy ani w pełnym, ani w niepełnym wymiarze zajęć, zawarte wcześniej porozumienie o zmniejszeniu wymiaru zajęć w okresie korzystania z tego urlopu staje się nieaktualne i bezprzedmiotowe i odwrotnie niż twierdzi wspomniany autor – ulega zawieszeniu na czas urlopu. Stąd podstawą do ustalenia wynagrodzenia za czas urlopu zdrowotnego nauczyciela nie może być czas jego rozpoczęcia, tj. w omawianych przypadkach dzień 1 września lub 1 października. W tych dniach urlop dla poratowania zdrowia nie mógłby być już udzielony wobec niespełnienia przesłanki zatrudnienia w pełnym wymiarze zajęć wymaganej do nabycia prawa do tego urlopu. Z powyższego wynika, że wynagrodzenie za czas urlopu zdrowotnego powinno być ustalone przed jego rozpoczęciem, tj. z chwilą wyrażenia zgody na udzielenie urlopu, gdzie muszą być ustalone jego warunki, w tym i wynagrodzenie. Za takim rozumowaniem przemawia także treść art. 73 ust. 4 Karty Nauczyciela, który stanowi, że okres siedmioletniej pracy w szkole, uzasadniający prawo do urlopu, powinien przypadać bezpośrednio przed datą rozpoczęcia urlopu dla poratowania zdrowia. Z przepisu tego wynika, w drodze analogii, że nie tylko okres co najmniej siedmioletniej pracy w szkole, lecz i ustalenie pozostałych warunków wymaganych do udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia powinny przypadać przed datą rozpoczęcia tego urlopu. Z kolei, zgodnie z art. 73 ust. 5 KN, nauczyciel w okresie przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia zachowuje prawo do comiesięcznego wynagrodzenia. Ważne znaczenie w tym przepisie ma słowo „zachowuje”, co oznacza, że zachowuje prawo do wynagrodzenia nabytego przed rozpoczęciem urlopu dla poratowania zdrowia, a nie – ustalonego według stanu na dzień rozpoczęcia urlopu.

Z powyższych względów należy stwierdzić, że nauczyciel korzystający z urlopu dla poratowania zdrowia, który przed udzieleniem mu tego urlopu wyraził zgodę na zmniejszenie wymiaru zajęć, zachowuje prawo do wynagrodzenia, o którym mowa w art. 73 ust. 5 KN, obliczonego od pełnego wymiaru zajęć.

Tak więc bez względu na to, czy nauczyciel wyrazi, czy nie wyrazi zgody na ograniczenie etatu – skorzysta z urlopu dla poratowania zdrowia z wynagrodzeniem z pełnego etatu.