Uniknięcie opodatkowania renty z Danii

Ustalenie rezydencji podatkowej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy PIT „osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym”.

W świetle przedstawionych przepisów nie ulega wątpliwości, iż na gruncie prawa podatkowego Pani rezydencja podatkowa znajduje się na terytorium Polski.

Umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania

W dalszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z art. 4a ustawy PIT przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Należy zatem sięgnąć do Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Danii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzona w Warszawie dnia 6 grudnia 2001 r.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ww. umowy świadczenia pieniężne otrzymywane przez osobę fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce w ramach systemu ubezpieczeń społecznych Danii, w albo w ramach jakiegokolwiek innego systemu, z wyjątkiem funduszy utworzonych przez to  Państwo, jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny mogą być opodatkowane w Danii. Taka treść przepisu oznacza, że duńska emerytura podlega opodatkowaniu zarówno w Polsce, jak i w Danii. Stanowisko to potwierdzają organy podatkowe. Przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 24.06.2010 r., nr IBPBII/1/415-364/10/MCZ czytamy:

„Zgodnie z art. 17 ust. 1 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Danii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku sporządzonej w Warszawie dnia 6 grudnia 2001 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 43, poz. 368) świadczenia pieniężne otrzymywane przez osobę fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie w ramach systemu ubezpieczeń społecznych drugiego Umawiającego się Państwa albo w ramach jakiegokolwiek innego systemu, z wyjątkiem funduszy utworzonych przez to drugie Państwo, jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Świadczenia pieniężne otrzymywane przez osobę zamieszkałą w Polsce w ramach systemu ubezpieczeń społecznych Danii

W świetle powyższego, świadczenia pieniężne otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce w ramach systemu ubezpieczeń społecznych Danii mogą być opodatkowane zarówno w państwie miejsca zamieszkania tj. w Polsce, jak i w państwie źródła tj. w Danii.

Postanowienie w umowie, że danego rodzaju dochód »może podlegać« opodatkowaniu w jednym z państw (najczęściej w państwie źródła) wskazuje bowiem, że państwo źródła ma prawo opodatkować dany dochód, bez względu na to, czy dochód ten podlegać będzie opodatkowaniu w drugim państwie (państwie rezydencji). Przypisanie prawa do opodatkowania nie ma tutaj charakteru wyłączności”.

Identycznie stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 13.11.2013 r., nr IPPB4/415-554/13-4/JK:

„W świetle powyższego, świadczenia pieniężne otrzymywane przez osobę mająca miejsce zamieszkania w Polsce w ramach systemu ubezpieczeń społecznych Danii mogą być opodatkowane zarówno w państwie miejsce zamieszkania, tj. w Polsce, jak i w państwie źródła, tj. w Danii.

Postanowienie w Konwencji, że danego rodzaju dochód »może podlegać« opodatkowaniu w jednym z państw (najczęściej w państwie źródła) wskazuje bowiem, że państwo źródła ma prawo opodatkować dany dochód, bez względu na to, czy dochód ten podlegać będzie opodatkowaniu w drugim państwie (państwie rezydencji). Przypisanie prawa do opodatkowania nie ma tutaj charakteru wyłączności”.

Metoda unikania podwójnego opodatkowania

Nawet jeżeli wystąpi podwójne opodatkowanie to zgodnie z treścią polsko-duńskiej umowy podatnik może go uniknąć w zeznaniu rocznym, korzystając z metody unikania podwójnego opodatkowania.

Stosownie do art. 22 ust. 1 lit. a) ww. umowy w przypadku Polski podwójnego opodatkowania unika się w następujący sposób: jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami niniejszej Konwencji może być opodatkowany w Danii, Polska zwolni taki dochód z opodatkowania (metoda wyłączenia z progresją).

Wobec tego, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania może być opodatkowany w Danii, to Polska zwolni taki dochód z opodatkowania, ale może przy obliczaniu podatku od pozostałej części dochodu lub majątku takiej osoby stosować stawkę podatkową, która byłaby zastosowana w razie, gdyby zwolniona część dochodu lub majątku nie podlegała takiemu zwolnieniu.

Zasadę opodatkowania przedstawioną powyżej stosuje się wyłącznie w przypadku, jeżeli podatnik oprócz dochodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, osiągnął inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce na ogólnych zasadach. Jeżeli osoba oprócz duńskiej emerytury nie osiąga żadnych innych dochodów na terenie Polski to nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego w Polsce.

Polsko-duńska umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania

Bardzo podobny problem do przedstawionego przez Panią rozpatrywał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 13.09.2012 r., nr ILPB2/415-538/12-4/AJ. Wprawdzie sprawa dotyczyła renty otrzymywanej z Danii, jednak wciąż chodzi o te same przepisy. W sprawie podatniczka wskazała, że państwo duńskie przesyła jej rentę na polskie konto po odliczeniu podatku duńskiego. Bank polski pobiera jej jeszcze raz podatek od tej renty. W odpowiedzi organ podatkowy wskazał, że:

„Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz przedstawiony powyżej stan prawny, należy stwierdzić, iż do renty otrzymywanej przez Wnioskodawczynię z Danii ma zastosowanie przepis art. 17 ust. 1 polsko-duńskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Oznacza to, że jest ona opodatkowana zarówno w Danii jak i w Polsce.

Jednakże w celu zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu należy zastosować metodę unikania podwójnego opodatkowania określoną w art. 22 ust. 1 lit. a ww. umowy (metoda wyłączenia z progresją).

Zasadę opodatkowania przedstawioną wyżej stosuje się wyłącznie w przypadku, jeżeli podatnik oprócz dochodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, osiągnął inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce na ogólnych zasadach albo chciał skorzystać z preferencyjnego rozliczenia rocznego np. łącznie z małżonkiem.

Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz przytoczone przepisy prawne należy wskazać, iż dochód Wnioskodawczyni z renty duńskiej może być opodatkowany zarówno w Danii, jak i w Polsce. Jednakże w Polsce należy zastosować tzw. metodę wyłączenia z progresją, określoną w art. 22 ust. 1 lit. a Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Danii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku.

Zatem od otrzymywanej renty, nie powinna być pobierana zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych”.