Uniemożliwienie odebrania towaru – opłata za demurrage

Opłata za ponadlimitowy czas postoju kontenera w porcie

Demurrage jest rodzajem opłaty dodatkowej, sankcjonującej przekroczenie czasu wolnego od opłat na podjęcie pełnego kontenera (i zwyczajowo zdanie pustego) po upływie wyżej wymienionego okresu wolnego naliczone zostaną dodatkowe opłaty. Inaczej jest to np. opłata za ponadlimitowy czas postoju kontenera w porcie. Długość okresu wolnego oraz wysokość opłat wynika z taryfy armatorskiej oraz indywidualnej umowy z armatorami.

Przykładowo w C. Hartwig Gdynia S.A. opłata ta po okresie wolnym (który jest różny w zależności od umów, ale nie krótszy niż 3 dni) wynosi nie mniej niż USD 5.00/20'/doba i USD 10.00/40'/40' HC. W niektórych portach, jak Hamburg, zwyczajowo wolny okres to 7 dni.

Agencje celne na ogół negocjują korzystne warunki demurrage, a stawka demurrage za niepodjęcie w czasie wolnym kontenera, która was obciąża, wynika (a przynajmniej powinna wynikać) z umowy, którą wynegocjowała agencja np. z „portem”. Niektóre agencje oferują rozformowanie kontenerów celem uniknięcia lub zmniejszenia opłat demurrage.

Importerzy, wybierając agencję celną, bardzo często kierują się właśnie wysokościami opłat demurrage i detention, które oferuje dana agencja, bowiem w niektórych portach podstawowa opłata demurrage powoduje, że pięciodniowe przetrzymanie 10 kontenerów kosztuje 5000 dolarów amerykańskich, a takie samo przetrzymanie kontenerów przy obsłudze dobrej agencji kosztować może kilkakrotnie mniej.

By zwolnić kontener, niekiedy agencja wpłaca opłatę za demurrage i obciąża nią następnie właściciela (importera).

Reasumując, jeśli okres wolny od opłat na podjęcie kontenera został przekroczony, opłata za demurrage, moim zdaniem, jest nieunikniona. Wątpliwa byłaby moim zdaniem, gdyby niepodjęcie w terminie spowodowane zostało działaniem agencji.

Prawo zastawu na towarze

W umowach z agencjami, w zdecydowanej ich większości, bądź w regulaminach działania agencji, które akceptuje się podpisując umowę z agencją, jest na ogół punkt mówiący, że agencji celnej przysługuje prawo zastawu na towarze. Ponadto art. 57 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe stanowi, iż przewoźnikowi przysługuje prawo zastawu na przesyłce w celu zabezpieczenia roszczeń wynikających z umowy przewozu, z wyjątkiem przesyłek organów władzy i administracji państwowej oraz organów wymiaru sprawiedliwości i ścigania.

Co więcej art. 802 § 1 Kodeksu cywilnego wskazuje, że dla zabezpieczenia roszczeń o przewoźne oraz roszczeń o prowizję, o zwrot wydatków i innych należności wynikłych ze zleceń spedycyjnych, jak również dla zabezpieczenia takich roszczeń przysługujących poprzednim spedytorom i przewoźnikom, przysługuje spedytorowi ustawowe prawo zastawu na przesyłce, dopóki przesyłka znajduje się u niego lub u osoby, która ją dzierży w jego imieniu, albo dopóki może nią rozporządzać za pomocą dokumentów.