Umowa na kartce papieru - czy taka umowa jest ważna?

Czy zobowiązanie spisane na kartce papieru wywołuje skutki prawne?

W prawie istnieje generalna zasada pacta sunt servanda (łac. umów należy dotrzymywać). Zasada ta wyraża się w tym, że osoba, która zawarła ważną umowę, musi ją wykonać.

Dość skąpo opisuje Pan stan faktyczny sprawy, nie podając bliższych informacji, przez co utrudniona jest odpowiedź na zadane pytanie. Z pytania wynika, że przyjął Pan na siebie określone zobowiązanie. Skoro więc powstał – bez względu na źródło – stosunek zobowiązaniowy, to wierzyciel ma prawo oczekiwać, że dłużnik spełni obciążające go świadczenie, a więc że zachowa się zgodnie z treścią zobowiązania. Brak spełnienia świadczenia oznacza niewykonanie zobowiązania.

Kierując się więc ogólnymi przepisami dotyczącym zobowiązań, należy stwierdzić, iż podstawowym obowiązkiem dłużnika jest spełnić określone świadczenie. Zgodnie bowiem z art. 353 Kodeksu cywilnego (K.c.) zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.

Niewykonanie zobowiązania i roszczenie o naprawienie szkody

Celem zobowiązania jest zaspokojenie określonego interesu (potrzeby) wierzyciela. Bez pełnego zaspokojenia tego interesu nie ma należytego wykonania zobowiązania. Świadczeniem więc jest takie zachowanie dłużnika, które prowadzi do uzyskania przez wierzyciela oczekiwanego rezultatu.

Z pytania wynika, że zobowiązał się Pan do wybudowania balkonu – mamy tu więc do czynienia z zobowiązaniem rezultatu, które obarcza dłużnika powinnością uzyskania oznaczonego od początku, sprecyzowanego rezultatu. W razie niewykonania przez dłużnika zobowiązania wierzycielowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody. Zgodnie bowiem z art. 471 K.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Odpowiedzialność odszkodowawcza wobec wierzyciela za niewykonanie zobowiązania

Reasumując powyższe, należy stwierdzić, że nie wykonując zobowiązania, które przyjął Pan na siebie, naraża się Pan przede wszystkim na odpowiedzialność odszkodowawczą wobec wierzyciela za niewykonanie zobowiązania.

Żeby jednak ponosił Pan tę odpowiedzialność, muszą być tutaj spełnione następujące warunki:

1. powstanie szkody w znaczeniu uszczerbku majątkowego (szkoda majątkowa, zarówno rzeczywista strata, jak i strata poniesiona przez wierzyciela, jak również utracone korzyści);
2. powstanie szkody wynika z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (zdarzenie będące źródłem szkody);
3. między zdarzeniem, z którego szkoda wynikła, a szkodą istnieje związek przyczynowy (szkoda będąca normalnym następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania);
4. niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania musi być następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiada.