Umowa o dzieło dla osób fizycznych, podatek, koszty i formalności

Przychód z umowy o dzieło

W sytuacji, gdy mamy do czynienia z umową o dzieło obejmującą przeniesienie praw autorskich do utworu, ustawa PIT pozwala na zastosowanie podwyższonych, tj. 50% kosztów podatkowych. W takim przypadku uzyskany przychód z takiej umowy kwalifikujemy jako przychód z praw majątkowych (art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy PIT).

Natomiast jeżeli jest to umowa o wykonanie dzieła, które nie jest utworem, to powstały w ten sposób przychód kwalifikujemy do działalności wykonywanej osobiście (art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy PIT).

Jak wynika z art. 13 pkt 8 lit. a ustawy PIT, do przychodów z działalności wykonywanej osobiście zalicza się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej.

Dalej wskażmy, że zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy PIT z tytułów określonych w art. 13 pkt 2, 4–6 i 8 – koszty podatkowe ustala się w wysokości 20% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

W przypadku działalności wykonywanej osobiście opodatkowaniu wg skali podatkowej podlega dochód będący różnicą pomiędzy przychodem a kosztem. Jeżeli przykładowo przychód wynosi 10 000 zł, to koszt podatkowy wynosi 2 000 zł. To oznacza, że dochodem do opodatkowania jest kwota 8 000 zł. Do tego stosujemy 12% stawkę podatku, który wynosi 960 zł. Kwota netto po opodatkowaniu to 9 040 zł.

Obowiązki podatkowe zleceniodawcy

W kontekście obowiązków zleceniodawcy wskażmy, że jako przedsiębiorca pełni on rolę płatnika, czyli podmiotu, który ma obowiązek pobrać zaliczkę na podatek od wypłaconej wynagrodzenia z umowy o dzieło. Jak wynika z art. 41 ust. 1 ustawy PIT, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4–9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Formalności dla wykonującego dzieło

Ponadto płatnik ma obowiązek sporządzenia po zakończeniu roku informacji PIT-11, którą musi przesłać do US oraz przekazać Panu. Informacja PIT-11 zawiera dane dotyczące pobranej zaliczki na podatek. Na podstawie informacji PIT-11 wypełnia Pan roczną deklarację PIT-37 w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.

Powyższe przepisy mają charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, że nie można przyjąć innego modelu rozliczenia. Na marginesie należy również dodać, że w tym przypadku nie będzie możliwe zastosowanie opcji związanej z działalnością nierejestrowaną, ponieważ wartość przychodu należnego jest większa niż limit wynoszący 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Jeżeli będzie to Pana jedynie źródło przychodów, to warto zwrócić uwagę na występującą kwotę wolną od podatku, która zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy PIT wynosi 30 000 zł w skali roku. Rozliczenie kwoty wolnej może mieć miejsce na dwa sposoby:

1. W trakcie roku – jeżeli złoży Pan zamawiającemu druk PIT-2, to kwotę wolną (1/12x30 000 zł x 12% = 300 zł miesięcznie) płatnik będzie stosował na etapie poboru zaliczki na podatek. W efekcie Pana wynagrodzenie w trakcie roku będzie większe, ponieważ kwota podatku pobranego przez płatnika będzie mniejsza.
2. Po zakończeniu roku – jeżeli nie złoży Pan zamawiającemu druku PIT-2, to kwotę wolną będzie Pan mógł zastosować w zeznaniu rocznym PIT-37. To oznacza, że w trakcie roku będzie Pan otrzymywał mniejsze wynagrodzenie (bo większy podatek pobierze płatnika z uwagi na niestosowanie kwoty wolnej), ale za to w zeznaniu rocznym PIT-37 powstanie nadpłata podatku, która będzie kwotą do zwrotu dla Pana.

W kwestii rachunku należy sięgnąć do treści art. 87 ust. 1 Ordynacji podatkowej, który podaje, że „jeżeli z odrębnych przepisów nie wynika obowiązek wystawienia faktury, podatnicy, są obowiązani, na żądanie kupującego lub usługobiorcy, wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi. Podatnicy, od których zażądano rachunku przed wykonaniem usługi lub wydaniem towaru, wystawiają rachunek nie później niż w terminie 7 dni od dnia wykonania usługi lub wydania towaru. Jeżeli jednak żądanie wystawienia rachunku zostało zgłoszone po wykonaniu usługi lub wydaniu towaru, wystawienie rachunku następuje w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia żądania. Podatnik nie ma obowiązku wystawienia rachunku, jeżeli żądanie zostało zgłoszone po upływie 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi”.

W rezultacie rachunek ma Pan obowiązek wystawić wyłącznie na żądanie zamawiającego. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie aby dobrowolnie Pan taki rachunek wystawił.