.
Udzieliliśmy ponad 131,7 tys. porad prawnych i mamy 14 830 opinii Klientów
Szukamy prawnika. Oferta dla radców prawnych i adwokatów
Zadaj pytanie » Zadaj pytanie »

Umowa dożywocia a prawo do nieruchomości, co wolno właścicielowi?

• Data: 19-08-2024 • Autor: Adwokat Katarzyna Bereda

W roku 2000 podpisałem z rodzicami umowę o dożywocie, tata zmarł w 2003 r. W 2005 r. wziąłem ślub i od tego czasu nie mam wstępu do części wspólnej domu. Mieszkam z rodziną w piwnicy. Część wspólną zamieszkuje matka. Niedawno siostra chciała zostać na noc w domu na parterze, ale jej nie pozwoliłem. Założyła sprawę, że nie mogła przenocować. Jak się bronić i co robić? Chciałbym móc drugi pokój wyremontować i oddać moim dzieciom. Wypełniam warunki umowy, a jednak jestem właścicielem bez prawa korzystania z domu…


Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Umowa dożywocia a prawo do nieruchomości, co wolno właścicielowi?

Naruszanie miru domowego

Jeżeli nieruchomość jest Pana własnością, to może Pan nią dowolnie rozporządzać i może Pan nie wyrażać zgody na przebywanie w niej osób trzecich, a więc siostry. Jeżeli siostra nie jest współwłaścicielem nieruchomości, to tak naprawdę nie mogła w zakresie nieruchomości zainicjować żadnej sprawy, bowiem Pan jako właściciel może decydować o nieruchomości i może Pan nie wyrażać zgody na przebywanie siostry w nieruchomości. Jeżeli jednak siostra wchodzi do nieruchomości bez Pana zgody, może Pan powiadomić policję w zakresie naruszenia miru domowego.

 

Zgodnie bowiem z treścią art. 193 Kodeksu karnego „kto wdziera się do cudzego domu, mieszkania, lokalu, pomieszczenia albo ogrodzonego terenu albo wbrew żądaniu osoby uprawnionej miejsca takiego nie opuszcza, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku”.

 

W orzecznictwie wskazuje się z kolei, że dobrem chronionym przepisem art. 193 jest wolność od bezprawnych ingerencji zakłócających spokój zamieszkiwania; obejmuje ono wszelkie formy przedostania się (wejścia) do cudzego zamkniętego mieszkania, czy innego pomieszczenia chronionego „mirem domowym”, wbrew wyraźnej woli jego dysponenta (wyr. SA w Katowicach z 26.4.2007 r., sygn. akt II AKa 37/07).

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Służebność osobista w domu

Idąc dalej, podnoszę, iż jeżeli mama nie ma określonej służebności mieszkania w pokojach, które chce Pan wyremontować, może Pan je dowolnie remontować a także udostępnić je swoim dzieciom. Zgodnie z treścią art. 296 Kodeksu cywilnego „nieruchomość można obciążyć na rzecz oznaczonej osoby fizycznej prawem, którego treść odpowiada treści służebności gruntowej (służebność osobista)”.

 

Zgodnie z opinią doktryny, a w szczególności red. Pietrzykowskiego, służebność osobista stanowi majątkowe prawo podmiotowe (ograniczone prawo rzeczowe) „przywiązane do osoby” (zob. A. Wąsiewicz, w: System, t. II, s. 715). Służebność osobista może mieć treść zbliżoną do treści użytkowania, a mianowicie polegać na używaniu nieruchomości obciążonej oraz pobieraniu jej pożytków, jednak w przeciwieństwie do użytkowania służebność służy jedynie ograniczonemu korzystaniu z nieruchomości.

 

Jeżeli mama lub inna osoba, której ruchomości znajdują się w pokoju, który chce Pan wyremontować, nie chce odebrać ich dobrowolnie, proszę skierować do tej osoby pisemne wezwanie do opróżnienia pokoju. W przypadku odmowy, proszę przenieść przedmiotu do innego pokoju lub do pokoju mamy – w zależności, czyje są to przedmioty.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przykłady

Konflikt rodzinny o prawo do pokoju

Pan Jan podpisał umowę o dożywocie ze swoimi rodzicami w 2000 roku, a w 2005 roku wziął ślub. Od tego czasu Pan Jan i jego rodzina mieszkają w piwnicy, podczas gdy matka zajmuje część wspólną domu. Pan Jan chce wyremontować jeden z pokoi na parterze, aby jego dzieci mogły mieć własną przestrzeń, ale matka nie zgadza się na to, twierdząc, że pokój jest jej potrzebny na magazynowanie rzeczy. Pan Jan skierował do matki pisemne wezwanie do opróżnienia pokoju, powołując się na brak określonej służebności osobistej na jej rzecz. Matka jednak odmawia przeniesienia swoich rzeczy, co prowadzi do narastającego konfliktu rodzinnego.

 

Naruszanie miru domowego przez członków rodziny

Pani Anna, właścicielka domu jednorodzinnego, zgodziła się, aby jej brat przeprowadził się do niej na krótki okres po rozwodzie. Mimo że brat miał mieszkać tymczasowo, po kilku miesiącach nie zamierzał się wyprowadzać i zaczął sprowadzać do domu swoich znajomych bez zgody Pani Anny. W końcu Pani Anna zdecydowała się poprosić brata o opuszczenie domu, ale on odmówił. W tej sytuacji Pani Anna zgłosiła sprawę do policji, powołując się na naruszanie miru domowego. Według art. 193 Kodeksu karnego, brat wchodząc do domu bez zgody właściciela, popełnił wykroczenie.

 

Własność a prawo do korzystania z nieruchomości

Pan Tomasz odziedziczył dom po zmarłych rodzicach, ale jego ciocia, która wcześniej zamieszkiwała jeden z pokoi, twierdzi, że posiada dożywotnie prawo do korzystania z nieruchomości. Nie ma jednak żadnych dokumentów potwierdzających służebność osobistą na jej rzecz. Mimo to, ciocia odmawia wyprowadzki, utrudniając Panu Tomaszowi korzystanie z domu. Pan Tomasz postanawia skierować sprawę do sądu, aby uregulować kwestię prawną dotyczącą pełnego korzystania z nieruchomości jako jej właściciel, przy jednoczesnym poszanowaniu praw cioci do czasowego zamieszkiwania do momentu rozwiązania sprawy.

Podsumowanie

W artykule omówiono problematyczne sytuacje, w których właściciele nieruchomości napotykają trudności w pełnym korzystaniu z ich własności. Przez konflikty rodzinne, niewłaściwe zrozumienie przepisów prawnych dotyczących służebności oraz naruszenia miru domowego, właściciele często stają w obliczu wyzwań, które wymagają interwencji prawnej i dokładnego zrozumienia ich praw oraz obowiązków. Sytuacje te podkreślają potrzebę świadomego zarządzania własnością i znajomości prawa, by skutecznie chronić swoje interesy.

Oferta porad prawnych

Skorzystaj z naszych usług prawnych online, aby uzyskać profesjonalne porady oraz sporządzenie niezbędnych pism dotyczących prawa własności i ochrony miru domowego, które pomogą Ci skutecznie rozwiązać Twoje problemy prawne. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny - Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
3. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26 marca 2007 r., sygn. akt II AKa 37/07

 

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając  formularz poniżej  ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Adwokat Katarzyna Bereda

Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.


.
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Szukamy prawnika »

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

Paragraf jako alternatywne logo serwisu