Ujawnienie prywatnej korespondencji z przełożonym

Wiadomości prywatne jako dobra osobiste

Zgodnie z art. 23 Kodeksu cywilnego „dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach”.

Bezsprzecznie zatem Pana wiadomości adresowane do konkretnie oznaczonego indywidualnego adresata korzystają z ochrony na gruncie prawa cywilnego. Zgodnie z treścią art. 24 Kodeksu cywilnego:

„§ 1. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

§ 2. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.

§ 3. Przepisy powyższe nie uchybiają uprawnieniom przewidzianym w innych przepisach, w szczególności w prawie autorskim oraz w prawie wynalazczym”.

Również art. 82 ustawy o prawie autorskim wskazuje, że „jeżeli osoba, do której korespondencja jest skierowana, nie wyraziła innej woli, rozpowszechnianie korespondencji, w okresie dwudziestu lat od jej śmierci, wymaga zezwolenia małżonka, a w jego braku kolejno zstępnych, rodziców lub rodzeństwa”.

Domaganie się swoich praw za ujawnienie korespondencji

Ma Pan zatem prawo domagać się od owego pracownika przeprosin we wskazanej przez Pana formie, choć najlepiej najpierw zgłosić sprawę na piśmie dyrekcji, załączając dowody i powołując się na art. 23 i 24 Kodeksu cywilnego, domagać się zobowiązania przez dyrekcję pracownika do przeprosin publicznych pod rygorem wystąpienia z powództwem z Kodeksu cywilnego o nakazanie przeprosin przez sąd, nie wykluczając zadośćuczynienia za np. uwłaczenie Pana reputacji przez owego pracownika na skutek rozpowszechnienia korespondencji jaką kierował Pan do niego, nie zaś do innych pracowników.

Tajemnica korespondencji

Tajemnica korespondencji obejmuje bowiem nie tylko listy w papierowej formie, ale również pocztę elektroniczną, wiadomości na komunikatorach, smsy itp. Korespondencję chroni się zawsze, gdy skierowano ją do konkretnego adresata. Otwarte maile czy listy nie korzystają z ochrony. Jeśli zaś dana osoba kieruje wiadomość do konkretnie oznaczonej osoby i tylko do niej, to ma prawo wymagać, że jej treść zachowana wyłącznie przez adresata tejże wiadomości.

Nadto naruszenie tajemnicy korespondencji może stanowić przestępstwo. Zgodnie z art. 267 Kodeksu karnego:

„§ 1. Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 2. Tej samej karze podlega, kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do całości lub części systemu informatycznego.

§ 3.Tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem.

§ 4. Tej samej karze podlega, kto informację uzyskaną w sposób określony w § 1–3 ujawnia innej osobie.

§ 5. Ściganie przestępstwa określonego w § 1–4 następuje na wniosek pokrzywdzonego”.

Tutaj zaś z ww. przestępstwem do czynienie nie mamy, zatem tego wątki rozwijać nie będę.

Naruszenie obowiązków pracowniczych

Podsumowując, ma Pan prawo do ochrony na mocy art. 23 w związku z art. 24 Kodeksu cywilnego. Może Pan je realizować sam wobec pracownika lub za pośrednictwem dyrekcji. Niezależnie od tego i tak winien Pan jako przełożony poinformować dyrekcję o owej sytuacji, bowiem ów pracownik dopuścił się naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, tj. obowiązku z art. 100 § 2 pkt 4 i 5 oraz 6 Kodeksu pracy, które wskazują:

„Pracownik jest obowiązany w szczególności:

4) dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę,

5) przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach,

6) przestrzegać w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego”.

W związku z powyższym dyrekcja ma prawo bezpośrednio albo za Pana pośrednictwem ukarać pracownika karą upomnienia lub nagany. Zgodnie jednak z Kodeksem pracy karę można zastosować wyłącznie w terminie do 2 tygodni od chwili, gdy pracodawca (czyli działający w jego imieniu przełożony) dowiedział się o tym, że pracownik naruszył przepisy prawa pracy. Jednocześnie drugim terminem ograniczającym jest to, że nie powinno to nastąpić później niż w ciągu 3 miesięcy od dopuszczania się przez osobę zatrudnioną naruszenia. Oczywiście Pan winien wskazać dowody na naruszenie art. 23 Kodeksu cywilnego i art. 100 § 2 pkt 4,5 i 6, tj. na faktyczne ujawienie korespondencji kierowanej do jednego pracownika do wiadomości pozostałych pracowników przez tego pracownika. Nie wystarczy sama okoliczność, że pracownik tym groził, ale wymagany jest faktyczny dowód, że to uczynił.

Co do formy zawiadomienia dyrekcji to nie ma to znaczenia. Najlepiej jest zawiadomić dyrekcję na piśmie, opisując zdarzenie, przepisy prawa, jakie naruszono, i załączając dowody oraz wskazując, jakich działań się Pan domaga.