Ujawnienie prawdy o ojcu biologicznym dziecka

Prawo do poznania własnego pochodzenia

Sytuacja, jaką Pan opisuje, należy do wyjątkowo trudnych i delikatnych, do takich, gdzie nie ma prostych i jednoznacznych odpowiedzi. Pod wieloma względami również ta sprawa nie do końca należy do sfery prawnej, ja mogę skoncentrować się konkretnie na tej sferze.

Co prawda wśród komentarzy, rozmaitych materiałów, a także konwencji można znaleźć pojęcie prawa do poznania własnego pochodzenia, a konkretnie pochodzenia biologicznego, genetycznego, jednakże dotyczy to dzieci adoptowanych i chodzi o możliwość poznania danych prawdziwych rodziców.

Brak nakazu ujawnienia ojcostwa

Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie przewidują prawnego nakazu ujawnienia ojcostwa w sytuacji, gdy w rzeczywistości ktoś inny jest ojcem niż widnieje to w świetle prawa. Nie ma również prawnego zakazu ujawnienia takich informacji. Skoro wspomina Pan o rodzinach, podejrzewam, że matka dziecka była wówczas mężatką. W takiej sytuacji, zgodnie z art. 62 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, domniemywa się, że dziecko pochodzi od męża matki. Aby obalić to domniemanie i wskazać, że ktoś inny jest ojcem, należałoby wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa.

Powództwo o zaprzeczenie ojcostwa

Powództwo takie może wytoczyć matka dziecka, mąż matki (w terminie 6 miesięcy od urodzenia), a także dziecko po dojściu do pełnoletniości. Ewentualnie może to zrobić prokurator (on nie ma ograniczenia co do terminu), jeśli uzna, że istnieje w tym interes prawny, jednakże z mojego doświadczenia wynika, że często decyduje się tego nie robić, aby chronić właśnie stan rodzinny dziecka.

Jeśli więc chodzi o możliwość tego, aby w świetle prawa wskazać Pana jako ojca, to możliwości są bardzo ograniczone. Uprawnienia do złożenia takiego pozwu przysługują jedynie określonym osobom, a ojciec biologiczny się do nich nie zalicza. Nie można również wnosić o ustalenie ojcostwa u dziecka, którego ojciec w świetle prawa jest ustalony (nawet jeśli błędnie).

Ujawnienie prawy o ojcu biologicznym

Jak wspominałam wcześniej, ja mogę skoncentrować się głównie na problemach natury prawnej, gdyż na tym polega moja rola. W świetle prawa nie można zmusić matki dziecka do powiedzenia mu prawdy, ale z drugiej strony nie ma prawnych środków, które by zabroniły Panu powiedzieć prawdę. Jest to kwestia, która nie należy tak naprawdę do sytuacji prawnych. Dziecko nie pozna prawdy w sposób samodzielny, gdyż nie ma żadnych innych danych oprócz tych, które zostały zapisane w akcie urodzenia, a w tym akcie mąż matki podany jest jako ojciec. To nie jest jak w przypadku adopcji, że pewne dane pozostają ukryte, ale są gdzieś zapisane. Tak więc dziecko samodzielnie nie pozna prawdy, o ile nie dowie się tego od Pana albo też od swojej matki.

Tego jednak, co zrobić i jaką decyzję podjąć, nie mogę Panu powiedzieć, ani doradzić, jest to decyzja, jaką każdy musi podjąć indywidualnie, wziąwszy pod uwagę wszystkie okoliczności oraz prawdopodobne konsekwencje.