Udostępnienie swojego konta do przelewu

Podatkowe konsekwencje udostępnienia konta bankowego

Z prawnego punktu widzenia mamy tu do czynienia z dość ciekawą i niejednoznaczną sytuacją, której konsekwencje mogą być różnorakie. Nie ma wątpliwości, że legalnie może Pani taką „przysługę” wykonać. Zdaniem organów podatkowych ma to jednak podatkowe konsekwencje. Na ogół wpływ, bez tytułu prawnego, środków pieniężnych na rachunek bankowy organy podatkowe klasyfikują jako tzw. depozyt nieprawidłowy – nie istnieje coś takiego jak użyczenie rachunku bankowego czy grzecznościowy przekaz pieniężny itp. Zgodnie z art. 845 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny z depozytem nieprawidłowym mamy do czynienia w sytuacji gdy z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku (bez znaczenia, czy to czyni, fakt, że środki znajdują się przez pewien czas na rachunku bankowym to umożliwia – wynika to z Prawa bankowego). Depozyt nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 stycznia 2008 r., sygn. akt II FSK 1567/06).

Przechowywanie cudzych środków pieniężnych na rachunku bankowym - depozyt nieprawidłowy

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 czerwca 2011 r. (sygn. akt II FSK 1722/10) rozpatrywał skargę kasacyjną od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 29 kwietnia 2010 r. (sygn. akt III SA/Po 108/10), w skardze tej skonstatował sąd, iż przechowywanie cudzych środków pieniężnych na rachunku bankowym powoduje powstanie depozytu nieprawidłowego. Przyjmując taką wykładnię pamiętać trzeba o jej konsekwencjach tj. fakcie, że umowa depozytu nieprawidłowego podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% liczonych od wartości tego depozytu, podatnikiem jest właściciel rachunku bankowego (należy to zrobić w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego i złożyć deklarację PCC). Podatek może wzrosnąć do 20% jeżeli przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego powoła się Pani na fakt zawarcia umowy depozytu nieprawidłowego, a należny podatek od tych czynności nie zostanie do tej pory zapłacony. Odrębną sankcją jest tu ew. grzywna za wykroczenie skarbowe na mocy kodeksu karnego skarbowego. By konsekwencji karnoskarbowych niezapłacenia i nierozliczenia podatku w terminie nie ponosić, należy złożyć, jednocześnie z deklaracją w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych tzw. czynny żal i zapłacić 2% podatku. O czynnym żalu więcej dowie się Pani tu:

http://www.eporady24.pl/czynny_zal,artykuly,15,93,569.html

Czy można uniknąć płacenia podatku od depozytu nieprawidłowego?

Czy można uniknąć konieczności płacenia 2% podatku? Teoretycznie można, aczkolwiek różnie patrzą na to organy podatkowe. W opisanej sytuacji należałoby wykazać, iż nie miała Pani swobody dysponowania kwotą wpłaconą (co będzie trudne bowiem gdy środki znalazły się na Pani rachunku mogła Pani w rzeczywistości nimi operować gdyż to rachunek prowadzony dla Pani). Jak określa wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2003 r. (s sygn. akt I CK 329/02), wspomniany przepis o depozycie „(…) wskazuje na realny charakter umowy depozytu nieprawidłowego i zakłada – gdy chodzi o pieniądze – przeniesienie z chwilą zawarcia tej umowy własności znaków pieniężnych ze składającego na depozytariusza. Wpłata, której dotyczy spór, nie nastąpiła gotówką. Artykuł 845 k.c. nie mógłby jednak mieć zastosowania w sprawie nawet wtedy, gdyby opowiedzieć się za jego stosowaniem w drodze wykładni rozszerzającej lub przez analogię również w wypadkach przekazania pieniędzy w formie bezgotówkowej, zakładaną bowiem przez ten przepis funkcją depozytu nieprawidłowego jest zaspokojenie interesu obu stron, zarówno składającego (uwalnia się od starań o zachowanie wartości przez przedmiot depozytu), jak i depozytariusza (uzyskuje możliwość rozporządzania przedmiotem depozytu we własnym interesie). Tymczasem z ustaleń Sądu Apelacyjnego wynika, że pozwani nie mieli wobec spółek luksemburskich swobody dysponowania kwotą wpłaconą przez spółki. (…) wpłata przez spółki luksemburskie na rachunek pozwanych wiązała się z zawarciem przez nie z pozwanymi umowy, na podstawie której byli oni zobowiązani wobec spółek do świadczenia usług łączących się z wydatkowaniem wpłaconej kwoty w sposób wynikający z ugody i z umów sprzedaży udziałów pomiędzy powodem a spółkami, celu zaś zawarcia tej umowy należy się dopatrywać przede wszystkim w zabezpieczeniu interesów powoda”. W tym świetle mogłoby „uratować Panią od podatku” np. zawarcie z pacjentem umowy na przekazanie mu 100 000 zł z tytułu odszkodowania za wynagrodzeniem np. 10 zł, w której ustalono by, że nie ma Pani prawa rozporządzać przyjętymi od wypłacającego środkami; wynagrodzenie to byłoby Pani przychodem podlegającym opodatkowaniu wraz z innymi dochodami. Nie ma jednak gwarancji, że taka konstrukcja zostanie uznana przez organy podatkowe, gdyż przeciw niej przemawia w pewnym sensie Prawo bankowe i zasada, iż środkami na Pani rachunku rozporządza Pani w zasadzie bez ograniczeń.