Tuje przy granicy działki

Odległość tui od granicy działki

Niestety żaden przepis nie reguluje odległości sadzenia roślin od granicy działki czy od ścian. Roszczeń można dochodzić tylko na podstawie przepisów prawa cywilnego i ewentualnie na drodze cywilnej. Właściciel – tu sąsiad – może korzystać z nieruchomości w każdy, dozwolony przez prawo sposób. Korzystając jednak ze swojej nieruchomości (mieszkając na niej, prowadząc działalność w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, prowadząc zakładu produkcyjny), może oddziaływać na grunt sąsiedni w różny sposób. Prawnicy takie oddziaływanie nazywają immisjami. Immisje – w przeciwieństwie do fizycznego wtargnięcia na grunt sąsiedni, które jest zasadniczo zakazane i nie wchodzi w zakres pojęcia immisji – polegają na czynnościach dokonywanych na własnej nieruchomości, ale których skutki występują na gruncie sąsiednim.

Oddziaływanie na sąsiednie nieruchomości

Na gruncie polskiego prawa ochrona przed immisjami przewidziana jest w art. 144 w związku z art. 222 § 2 Kodeksu cywilnego. Według art. 144 Kodeksu cywilnego „właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych”. Jeżeli właściciel nie powstrzymuje się od tych działań, wówczas można wystąpić na podstawie art. 144 w związku z art. 222 § 2 Kodeksu cywilnego z powództwem o zaprzestanie naruszeń

Żądanie usunięcia tui

Jeśli tuje zawilgacają Pana ścianę, czy niszczą – może Pan na tej podstawie skierować sprawę do sądu cywilnego, żądając przycięcia tui lub ich usunięcia.

Jeśli w grę wchodzi zniszczenie ściany przez obecnych posiadaczy nieruchomości, to ma Pan wszelkie podstawy, aby dochodzić tego od obecnych posiadaczy nieruchomości sąsiedniej, bez względu na przysługujące im prawa.

Podstawę roszczenia stanowi przepis art. 415, stosownie do którego „kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia”.

Do przesłanek odpowiedzialności w ogólności należy zaliczyć:

• zdarzenie prawne, z którym ustawa łączy obowiązek naprawienia szkody;
• szkodę;
• adekwatny związek przyczynowy między zdarzeniem prawnym a szkodą.

Wina sąsiada

Bezprawność zachowania należy rozumieć szeroko, tj. jako sprzeczność zachowania z porządkiem prawnym (prawem lub zasadami współżycia społecznego). Wina sprawcy może być umyślna lub nieumyślna (niedbalstwo). Pojęcie winy umyślnej w prawie cywilnym jest rozumiane zgodnie z jego definicją przyjętą na gruncie prawa karnego materialnego; zachodzi ona wówczas, gdy sprawca chce popełnić czyn niedozwolony (zamiar bezpośredni) albo nie chce popełnić czynu niedozwolonego, lecz przewidując możliwość jego popełnienia, na to się godzi (zamiar ewentualny). Wina nieumyślna (niedbalstwo) jest definiowana w prawie cywilnym z uwzględnieniem kryteriów obiektywnych. Można przypisać ją sprawcy, jeżeli sprawca nie zachował ogólnej staranności wymaganej w stosunkach danego rodzaju lub zachowanie sprawcy było sprzeczne z abstrakcyjnym wzorcem należytego postępowania przyjętym w danym społeczności, na który składają się reguły deontologii i zwykłej ostrożności (vide: P. Machnikowski w: A Olejniczak (red.), System Prawa Prywatnego, t. 6: Prawo zobowiązań – część ogólna, Warszawa 2014, s. 461).

Odnosząc się do Pana pytania – może Pan żądać od sąsiadów, jeśli zniszczą Panu ścianę, aby ją naprawili lub pokryli koszty jej naprawy.

Na podstawie roszczenia o zaniechanie immisji – o ile tuje faktycznie będą zagrzybiać zazieleniać i zawilgacać ściany – żądać ich usunięcia, przycięcia, przesadzenia.