Tablica rejestracyjna za przednią szybą - braku możliwości montażu z przodu samochodu

Nowy wariant tablic rejestracyjnych

Nowy wariant tablic rejestracyjnych dedykowanych dla pojazdów posiadających zmniejszone wymiary miejsca konstrukcyjnie przeznaczonego do umieszczenia tablicy rejestracyjnej wprowadzono w § 27 ust. 1 pkt. 1 lit. b rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 11 grudnia 2017 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestracyjnych (Dz. U. poz. 2355 z późn. zm.). Brzmienie tego przepisu nie pozostawia wątpliwości, że wyłącznym zastosowaniem tablicy rejestracyjnej o zmniejszonym rozmiarze jest oznakowanie pojazdu, którego cechy konstrukcyjne uniemożliwiają lub utrudniają umieszczenie jednorzędowej tablicy zwykłej. W tej hipotezie mieszczą się w szczególności samochody, które posiadają zmniejszoną przestrzeń do mocowania tablicy, wymuszającą wymianę elementów konstrukcyjnych (zderzaka, klapy bagażnika itp.) lub odkształcenie nośnika.

Mając na uwadze kategoryczny charakter omawianej normy, w trybie art. 50 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 2096) organy mogą odbierać od wnioskodawców oświadczenia o spełnianiu przez pojazd kryteriów określonych w art. 27 ust. 1 pkt. 1 lit. b rozporządzenia pod rygorem odpowiedzialności za składanie nieprawdziwych wyjaśnień.

Małe tablice rejestracyjne – o skróconym rozmiarze

Z wyjątkiem rejestracji pojazdów podlegających oznakowaniu tylko z jednej strony, organ wydaje dwie tablice rejestracyjne tego samego rodzaju. Z tych względów w przypadku, gdy cechy konstrukcyjne pojazdu uniemożliwiają umieszczenie tablicy wyłącznie z jednej strony, wydaje się zasadnym wnioskowanie o wydanie tablic o skróconym rozmiarze. Wymaga przy tym podkreślenia, że zasady tworzenia numerów rejestracyjnych są odmienne dla tablic zwyczajnych i tablic skróconych. Nie jest zatem możliwe jednoczesne umieszczenie w pojeździe obu tych rodzajów oznakowania, które ze swej istoty korzystają z dwóch zróżnicowanych systemów numeracji. Jeżeli zatem choćby jeden z elementów konstrukcyjnych pojazdu uniemożliwia umieszczenie tablic zwyczajnych, wydanie oznakowania w wariancie skróconym uzasadnione będzie dla całego pojazdu.

Należy przy tym zauważyć, że ewentualna ocena zasadności wydania tego rodzaju tablic, o ile spełniają one warunki techniczne wynikające z rozporządzenia oraz przepisów odrębnych, nie będzie należała do Policji, lecz do organu właściwego w sprawach rejestracji pojazdów.

Tablica rejestracyjna za przednią szybą – czy to zgodne z przepisami?

Odnosząc się do kwestii dopuszczalności umieszczenia tablicy rejestracyjnej za przednią szybą pojazdu, konieczne jest odwołanie się zarówno do treści norm regulujących zasady identyfikacji pojazdów, jak i przepisów odrębnych.

Zasady znakowania pojazdów określa szczegółowo § 35 ust. 1 rozporządzenia w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestracyjnych, zgodnie z którym właściciel umieszcza tablicę na pojeździe, z przodu i z tyłu, w miejscach konstrukcyjnie do tego przeznaczonych. Brzmienie tego przepisu wskazuje na trzy podstawowe przesłanki, jakie powinna spełniać lokalizacja tablicy rejestracyjnej. Po pierwsze, z wyjątkiem przypadków określonych w dalszej części przepisu, tablice powinny zostać umieszczone w przedniej i tylnej części pojazdu. Po drugie, użycie w rozporządzeniu zwrotu „na pojeździe” oznacza obowiązek jej umieszczenia na jednej z jego płaszczyzn zewnętrznych. Wreszcie, tablica powinna znaleźć się w miejscu konstrukcyjnie do tego przeznaczonym. Miejsce takie należy rozumieć jako element pojazdu, który fabrycznie przystosowany został do montażu tablicy rejestracyjnej np. w postaci wklęsłej powierzchni w obrębie zderzaka lub pokrywy bagażnika. Przesłanki zawarte w § 35 ust. 1 ww. rozporządzenia mają charakter kumulatywny, tj. powinny zostać spełnione łącznie.

W przedstawionym przez Pana przypadku umieszczenie tablicy rejestracyjnej za szybą pojazdu nie będzie spełniać kryterium oznakowania „na pojeździe” oraz „w miejscu konstrukcyjnie do tego przeznaczonym”. Nie można bowiem tracić z pola widzenia, iż przestrzeń podszybia nie jest miejscem fabrycznie przystosowanym do umieszczania tablicy rejestracyjnej.

Umieszczenie tablicy za szybą pojazdu może być również potencjalnie kwalifikowane jako zasłanianie lub zakrywanie tablicy w sposób utrudniający jej widoczność, co stanowi wykroczenie stypizowane w art. 60 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2018 r., poz. 1990 z późn. zm.). Wymaga zauważenia, że na ograniczenie widoczności oznakowania może wówczas wpływać odbijanie od płaszczyzny szyby promieni słonecznych, jak również znacznie obniżona przezierność w przypadku stosowania powłok przeciwsłonecznych. Na ograniczenie widoczności wpływać będą także inne formy znakowania pojazdu (np. winiety, nalepki homologacyjne itp.).

Zatrzymanie dowodu rejestracyjnego z powodu nieprawidłowego umieszczona na pojeździe tablicy rejestracyjnej

Odnosząc się w dalszej kolejności do kwestii dopuszczalności zatrzymania dowodu rejestracyjnego w przypadku stwierdzenia, że tablica rejestracyjna nie została prawidłowo umieszczona na pojeździe, należy zauważyć, że katalog przypadków, w których Policja lub Straż Graniczna będzie uprawniona do dokonania takiej czynności, ma charakter zamknięty i wyznacza go art. 132 ust. 1 ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z tym przepisem, funkcjonariusz zobligowany będzie do zatrzymania dowodu rejestracyjnego w razie:

• stwierdzenia lub uzasadnionego przypuszczenia, że pojazd zagraża bezpieczeństwu, porządkowi ruchu lub narusza wymagania ochrony środowiska,
• stwierdzenia, że pojazd nie posiada aktualnego badania technicznego,
• stwierdzenia, że badanie wykonane zostało przez osobę nieupoważnioną,
• stwierdzenia, że dane w dowodzie rejestracyjnym nie są zgodne ze stanem faktycznym.

W omawianym przypadku trzy ostatnie przesłanki nie będą znajdować zastosowania i nie zasługują na gruntowne wyjaśnienie. Na gruncie badanego stanu faktycznego zasadne jest również przyjęcie hipotezy, że pojazd nie zagraża bezpieczeństwu, jak również spełnia wymogi dotyczące ochrony środowiska. Z tych względów wymaga zatem zbadania, czy nieprawidłowy montaż tablicy rejestracyjnej mieści się w kryterium naruszenia porządku ruchu. Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych przez naruszenie porządku ruchu należy rozumieć w szczególności wyposażenie pojazdu w elementy nieodpowiadające wymaganiom określonym w przepisach szczególnych (tak m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z dnia 9 marca 2015 r. – sygn. akt III SA/Kr 1669/14). Z punktu widzenia obowiązujących przepisów w zakresie znakowania pojazdów umieszczenie tablicy na podszybiu może zatem wyczerpywać znamiona naruszenia porządku ruchu w rozumieniu art. 132 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy – Prawo o ruchu drogowym.

Prawidłowe oznakowanie pojazdu – podsumowanie

W przedstawionym przez Pana stanie faktycznym zasadne będzie wydanie przez organ skróconych tablic rejestracyjnych lub w przypadku gdy zostały już wydane – oznakowanie przy ich pomocy pojazdu, w którym choćby jeden z elementów konstrukcyjnych uniemożliwia użycie tablic w standardowym rozmiarze. Tablice powinny być umieszczone na pojeździe, czyli na jednej z jego zewnętrznych powierzchni w miejscu konstrukcyjnie do tego przystosowanym. Tego kryterium nie będzie spełniało ustawienie tablicy na podszybiu.

W przypadku wątpliwości interpretacyjnych właściwym do wydania opinii dotyczącej stosowania przepisów rozporządzenia w sprawie znakowania pojazdów jest Ministerstwo Infrastruktury.